In de longen, levers en hersenen van ongeboren baby’s zijn deeltjes giftige luchtverontreiniging aangetroffen. In elke kubieke millimeter weefsel werden duizenden zwarte deeltjes roet gevonden. Die werden tijdens de zwangerschap door de moeder ingeademd en vervolgens via de bloedbaan en de placenta aan de foetus doorgegeven.
Het was al bekend dat vervuilde lucht een sterke correlatie vertoont met meer miskramen, vroeggeboorten, een laag geboortegewicht en een verstoorde hersenontwikkeling. Maar de nieuwe studie levert direct bewijs van hoe die schade kan worden veroorzaakt. Volgens de wetenschappers kan de vervuiling levenslange gezondheidseffecten veroorzaken.
Roet uit fossiele brandstoffen
De deeltjes bestaan uit roet afkomstig van de verbranding van fossiele brandstoffen in voertuigen, huizen en fabrieken en veroorzaken ontstekingen in het lichaam en dragen giftige chemicaliën met zich mee. De studie werd uitgevoerd bij niet-rokende moeders in Schotland en België, op plaatsen met relatief weinig luchtvervuiling.
“Wij hebben voor het eerst aangetoond dat nanodeeltjes zwarte koolstof niet alleen in de placenta van het eerste en tweede trimester terechtkomen, maar ook in de organen van de zich ontwikkelende foetus”, aldus prof. Paul Fowler van de Universiteit van Aberdeen in Schotland.
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan als ondersteunend lid. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
“Wat nog verontrustender is, is dat deze deeltjes roet ook in de zich ontwikkelende menselijke hersenen terechtkomen,” zei hij. “Dit betekent dat het mogelijk is dat deze nanodeeltjes rechtstreeks interageren met controlesystemen in menselijke foetale organen en cellen.”
Prof. Tim Nawrot van de Universiteit Hasselt in België, die de studie mede leidde, zei: “Luchtkwaliteit regelgeving moet deze [luchtvervuiling] overdracht tijdens de zwangerschap erkennen en handelen om de meest gevoelige stadia van de menselijke ontwikkeling te beschermen.”
Hij zei dat regeringen verantwoordelijk zijn voor het terugdringen van de luchtverontreiniging, maar dat mensen drukke wegen zoveel mogelijk moeten vermijden.
Al eerder bekend
Luchtverontreinigingsdeeltjes werden voor het eerst gedetecteerd in placenta’s in 2018 door Prof Jonathan Grigg van Queen Mary University of London en collega’s. Hij zei: “De nieuwe studie is erg goed – ze hebben overtuigend aangetoond dat de deeltjes vervolgens in de foetussen terechtkomen.
“Dat de deeltjes in de hersenen van foetussen terechtkomen verhoogt de inzet, omdat dit mogelijk levenslange gevolgen heeft voor het kind,” zei Grigg. “Het is zorgwekkend, maar we weten nog niet wat er gebeurt als de deeltjes op verschillende plaatsen terechtkomen en langzaam hun chemicaliën uitlogen,” wat betekent dat verder onderzoek nodig is.
Een uitgebreid wereldwijd onderzoek in 2019 concludeerde dat luchtvervuiling mogelijk schadelijk is voor elk orgaan en vrijwel elke cel in het menselijk lichaam. Er is ook geconstateerd dat kleine deeltjes de bloed-hersenbarrière passeren en er zijn er miljarden aangetroffen in de harten van jonge stadsbewoners. Meer dan 90% van de wereldbevolking woont op plaatsen waar de luchtverontreiniging boven de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt, waardoor jaarlijks miljoenen mensen vroegtijdig overlijden.
Het nieuwe onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Lancet Planetary Health, vond deeltjes luchtverontreiniging in elk onderzocht monster van long-, lever- en hersenweefsel, alsmede in navelstrengbloed en placenta’s. De concentratie van deeltjes was hoger wanneer de moeder leefde met hogere niveaus van luchtverontreiniging dan de anderen in de studie.
De 36 foetussen die in het Schotse deel van de studie werden onderzocht, waren afkomstig van vrijwillige beëindigingen van normaal verlopende zwangerschappen tussen zeven en 20 weken zwangerschap. “De bevindingen zijn bijzonder zorgwekkend omdat deze periode van blootstelling essentieel is voor de ontwikkeling van de organen”, aldus de wetenschappers. In België werden monsters van navelstrengbloed genomen na 60 gezonde geboorten.
Uit The Guardian