Het Ministerie van Economische Zaken wil Milieudefensie dwingen een geheimhoudingsverklaring te tekenen. Over het onderzoek naar de risico's van schaliegasboringen mag niets naar buiten worden gebracht. Milieudefensie is lid van de klankbordgroep van EZ voor dit onderzoek. Afspraak was dat de besprekingen 'in principe openbaar' zouden zijn. Milieudefensie weigert de geheimhoudingsverklaring te ondertekenen.
Debat in achterkamertjes
Vandaag is de laatste dag waarop Milieudefensie en andere leden van de klankbordgroep, waaronder gemeenten, wetenschappers en waterleidingbedrijven, de verklaring getekend retour kunnen sturen. Doen zij dat niet, dan worden ze niet meer uitgenodigd voor vervolgbijeenkomsten en krijgen ze het concept niet meer in te zien, zoals eerder afgesproken. Milieudefensie zal desondanks de geheimhoudingsverklaring niet tekenen. Geert Ritsema, campagneleider van Milieudefensie en lid van de klankbordgroep: "Minister Kamp van Economische Zaken verandert de regels van het spel tijdens de wedstrijd. Hij wil het debat in achterkamertjes gaan voeren. Daar lenen wij ons niet voor."
'Regenteske werkwijze'
Bovendien maakt Milieudefensie bezwaar tegen het feit dat Kamp het definitieve rapport niet meer, zoals oorspronkelijk de bedoeling was, op 1 juli wil vrijgeven voor publieke discussie. In plaats daarvan is hij van plan om het rapport pas begin september vrij te geven, na het eerst van commentaar te hebben voorzien in een beleidsnotitie. “Een enorm regenteske werkwijze," vindt Ritsema. "De minister blokkeert op deze manier een transparant en gelijkwaardig maatschappelijk debat over schaliegas. Een debat dat overigens volop plaatsvindt; in de media, onder burgers, bij gemeenten, bedrijven, milieuorganisaties en onder wetenschappers. Terwijl zij allemaal zitten te wachten op dit onderzoek, onthoudt Kamp deze belanghebbenden nu belangrijke informatie, omdat hij die eerst zelf wil analyseren en duiden. Het zou juist omgekeerd moeten zijn: in zo'n beleidsnotitie moeten de maatschappelijke reacties op het onderzoek meegenomen worden.”
Stroef
Het is overigens niet de eerste keer dat het contact tussen de klankbordgroep en het ministerie stroef verloopt. Hoewel de leden het conceptrapport aanvankelijk al op 21 mei in de bus zouden krijgen, hebben zij het nooit ontvangen. Het ministerie heeft voor deze vertraging geen enkele verklaring gegeven. Ook een geplande bijeenkomst van de klankbordgroep op 3 juni ging -zonder enige vorm van afzegging- niet door. Ritsema: "Milieudefensie tast, net als de overige leden, volledig in het duister over de redenen waarom het onderzoek vertraging oploopt. Dat maakt het vertrouwen in een goede afloop er niet groter op."
Manifest Nederlandse hoogleraren
Schaliegas is een van de meest vervuilende en gevaarlijke energiebronnen. Dit komt vooral door de winningstechniek, het zogeheten 'fracken'. Daarbij wordt gesteente opengebroken door onder extreme druk een mengsel van zand, water en chemicaliën in de bodem te injecteren. Dit gaat gepaard met grote risico's: vervuiling van bodem, water en landbouw, sterke belasting van het klimaat en een grote kans op aardbevingen. Afgelopen weekend nog publiceerde een groep van 55 vooraanstaande Nederlandse hoogleraren op het gebied van milieu en duurzaamheid een manifest waarin zij zich scherp uitspreken tegen de winning van schaliegas in Nederland.
Ter ondersteuning aan de hoogleraren:
Nederland: “Bezint eer ge begint”
Deze oude spreuk kwam in me op toen ik dinsdagavond – 23 juni 2013 – bij het programma “Altijd wat” van de NCRV de gevolgen zag van de proefboringen naar schaliegas in Polen. Volgens dit programma heeft Polen de grootste schaliegas reserves (voor 100 tot 200 jaar) waardoor zij verwachten dat zij, voor hun eigen energievoorziening, niet langer afhankelijk van Rusland zijn. Veel mensen in Polen zijn blij met de mogelijkheden van de nieuwe energie, maar bij het deel van de bevolking die al met de proefboringen te maken kreeg zijn de meningen anders. Zo zijn bijvoorbeeld boeren daar in eerste instantie lekker gemaakt door een borend gasbedrijf dat hen vertelde dat zij zo rijk als oliesjeiks konden worden als er in hun grond geboord mocht worden, maar juist daar in die streek zijn door boringen vooral schades ontstaan, en zij blijven daarmee zitten.
De zoektocht naar schaliegas in Polen verloopt dan ook moeizaam. Verschillende boorplekken zijn alweer verlaten door de naar gas borende bedrijven. Zo gaan bedrijven als Exon – Mobil, Talisman – Energie en Martin – Oil daar weer vertrekken omdat er niet genoeg gemakkelijk winbaar gas in de bodem is om omhoog te halen, zoals in de Verenigde Staten. Het gas zit veel te diep. De bewoners blijven achter met scheuren in, en schades aan hun gebouwen, zoals schuren en kerken, die ontstaan zijn door seismische onderzoeken ten behoeve van de mogelijkheid tot gaswinning, die met nogal veel geweld gepaard schijnen te gaan. Nogmaals Nederland: ” Bezint eer ge begint!”
In onderstaande link kunt uw reacties lezen op deze uitzending van het Nederlandse onderzoeksbureau TNO en van de topman van het Poolse Staatsgasbedrijf.
http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1352721