In een gemeenschappelijke oproep benadrukken driehonderd wetenschappers dat er nog geen wetenschappelijke consensus is over de veiligheid van genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s). Die zogenaamde consensus is een “artificiële constructie die ten onrechte overgenomen wordt”, zeggen ze. Met de oproep, die verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Environmental Sciences Europe, reageren de wetenschappers op de goedkeuring voor verkoop van een genetisch aangepaste appelsoort in de VS. Het ministerie voor Landbouw heeft er voor het eerst toestemming gegeven om een genetisch gemodificeerde fruitsoort te verkopen van het Canadese fruitbedrijf Okanagan Specialty Fruits. Het vruchtvlees van de genetsich gewijzigde appel kleurt niet bruin bij de bereiding.
Ongenuanceerd
Volgens de onderzoekers hebben sommige media foutief gemeld dat de wetenschap rond ggo’s op punt staat en dat zulke producten geen gevaar opleveren voor de voedselketen. “Vooraanstaande onderzoeksinstellingen zoals de National Research Council erkennen dat sommige genetisch gewijzigd voedsel aanzienlijke risico’s kan inhouden”, zegt Doug Gurian-Sherman van de Amerikaanse ngo Center for Food Safety. “Er is een brede consensus onder wetenschappers dat die risico’s afhankelijk zijn van het specifieke gen en het gewas.”
“Het is dus fout om te zeggen dat de wetenschap rond ggo’s op punt staat. Helaas citeren sommige persverantwoordelijken en media selectief uit vakliteratuur en schrijven ze hun artikels niet met kennis van zaken”.
In het geval van de ggo-appel schreven sommige media dat het fruit veilig voor consumptie is. “Maar er is geen enkel onafhankelijke, publieke studie uitgevoerd over de veiligheid van dit product”, zegt voedselwetenschapper Michael Hansen van de Amerikaanse belangenvereniging Consumers Union. “De pers zou veel nauwkeuriger verslag moeten uitbrengen over zulke onderwerpen. We zien maar heel weinig kritische berichtgeving over de nadelen van ggo’s en het gebrek aan onafhankelijke studies”.
Hindernissen
Dat er nog steeds geen consensus bestaat over de veiligheid van ggo’s, is volgens de wetenschappers te wijten aan verschillende oorzaken. Zo gebruiken wetenschappers niet altijd dezelfde onderzoeksmethode, analyseren ze de onderzoekgegevens niet op eenzelfde manier en voeren ze niet altijd op een consequente manier onderzoek. Zelfs de Verenigde Naties erkennen in de Codex Alimentarius, een verzameling standaarden en richtlijnen voor levensmiddelen en voedselveiligheid, dat nationale overheden bijzonder voorzichtig moeten zijn met het erkennen van ggo’s.
Daarbovenop is er een nijpend gebrek aan onafhankelijk onderzoek, stellen de onderzoekers in de oproep. Er is niet alleen een gebrek aan overheidsfinanciering voor dit soort onderzoek, maar wetenschappers worden ook gehinderd door de wetgeving rond intellectuele rechten. Wanneer onafhankelijke wetenschappers onderzoek willen doen naar commerciële producten, worden ze door fabrikanten immers vaak verplicht om een contract met geheimhoudingsclausule te ondertekenen. De fabrikanten proberen zo grote invloed uit te oefenen op de conclusies van het onderzoek en dat is onaanvaardbaar, stellen de wetenschappers.
De oproep wordt ondersteund door verschillende belangenverenigingen uit Europa, Noord-Amerika en Oceanië, waaronder het European Network of Scientists for Social and Environmental Responsibility, Friends of the Earth en het Franse Comité De Recherche et d’Information Indépendantes sur le génie Génétique.