Zonnepanelen helpen het klimaat niet en vliegen binnen Europa is helemaal geen probleem. Met deze uitspraken provoceert natuurkundige en econoom Achim Wambach in een recent interview met de Duitse krant FAZ en zet gevestigde standpunten op scherp.
Volgens de Duitse econoom Achim Wambach heeft een fotovoltaïsch systeem geen rechtstreeks effect op het klimaat. Het zorgt er alleen voor dat er minder conventionele elektriciteit nodig is. Minder conventionele elektriciteit betekent ook dat er minder emissiecertificaten worden gebruikt. Aangezien een gelimiteerd aantal van deze certificaten in Europa beschikbaar is, worden de besparingen uit groene stroom vervolgens elders gebruikt.
Daarom is vliegen ook geen probleem voor het milieu. Volgens Wambach reguleert de emissiehandel de uitstoot van broeikasgassen. "Op die manier maken we CO2-vervuiling duurder en in dit geval energieproductie zonder vervuiling goedkoper. Een zonne-installatie heeft geen effect op het klimaat, maar is financieel wel de moeite waard. Iedereen zou het moeten doen als het hen geld bespaart. En gezamenlijk optreden heeft dan ook het beoogde effect op de klimaatbescherming: een goed voorbeeld zijn de Britten, voor wie de CO-prijs alleen al door de Europese handel in emissierechten te laag was: zij verhoogden die prijs en slaagden er zo in om - zonder verdere interventie - geleidelijk een einde te maken aan het gebruik van steenkool. Steenkool plus vervuiling was duurder dan gas met minder vervuiling en zelfs duurder dan zonne-energie zonder vervuiling. Dat is de achterliggende bedoeling," legt de mededingingseconoom uit.
De weg naar klimaatneutraliteit is emissiehandel
De econoom gelooft dat CO2-beprijzing de uitstoot van broeikasgassen volledig kan controleren. De kritiek op het systeem toont echter aan dat dit niet zo eenvoudig is. De milieuorganisatie WWF bekritiseert dat tot dusver te veel certificaten goedkoop ter beschikking van de bedrijven zijn gesteld, of dat zij eenvoudigweg "uit het buitenland met vaak dubieuze herkomst" zijn aangekocht. Als het systeem bedrogen wordt, is dat schadelijk voor het milieu.
Bovendien vallen niet alle broeikasgasemissies onder de handel in emissierechten. In 2018 viel ongeveer de helft van de uitgestoten emissies onder de Europese emissiehandel. De oplossing via dit politiek-economische marktinstrument is dus niet zo eenvoudig als Wambach het doet voorkomen.
Klimaat = economie
Voor Achim Wambach is klimaatbescherming echter duidelijk een economische kwestie. Als het milieuvriendelijke alternatief ook nog goedkoper is, gaat klimaatbescherming bijna vanzelf: "We moeten veel meer investeren in onderzoek en ontwikkeling. Bij zonne-energie hebben we gezien dat de prijzen extreem laag zijn geworden. Hetzelfde is nodig voor waterstof en andere technologieën. Klimaatbeschermingsmaatregelen moeten kosteneffectief zijn, zodat dit voor mensen overal ter wereld aantrekkelijk is."
Achim Wambach is voorzitter van het Leibniz Centrum voor Europees Economisch Onderzoek. Hij promoveerde ook in de natuurkunde aan de universiteit van Oxford, was professor in de economie en bestuurslid van de Monopolies Commission.
