In 2025 lanceerden Het KIN en Stichting We Are de Impossible Projects open call: een oproep aan klimaatonderzoekers om onfinancierbare parels te delen, ideeën die doorgaans geen kans krijgen binnen het klassieke financieringslandschap. De bedoeling: grensverleggend denken stimuleren, knelpunten in het financieringssysteem zichtbaar maken en nieuwe modellen ontdekken om transformatief klimaatonderzoek mogelijk te maken.
Uit 37 inzendingen koos een jury vijf projecten. De jury bestond uit Michiel van den Hout, Derk Loorbach, Lizanne Schepers, Frederike Schmitz en Thomas Kelderman. Voor de selectie keken ze niet alleen naar de kwaliteit van de voorstellen, maar vooral naar de systemische belemmeringen die ze blootleggen: hoe financiering de ruimte beperkt voor experimenteel, grensverleggend werk.
De vijf geselecteerde projecten verkennen uiteenlopende thema’s in de financiering van klimaattransities:
- Choir of the Sea (Remco de Kluizenaar)
Dit project combineert muziek, ecologie en wetenschap. Amateurkoren gaan werken met onderwatergeluid, composities gebaseerd op mariene opnames en samenwerking met ecologen. Het idee is om mensen via klankervaringen verbonden te maken met mariene ecosystemen en om nieuwe, intuïtieve vormen van ecologische kennisvorming te verkennen. De composities worden vrij beschikbaar via bladmuziek zodat amateurkoren door heel Nederland mee kunnen doen. - Transition Income (Ad Vlems & Monique Vissers)
Dit initiatief stelt voor om niet projecten te financieren, maar de mensen achter transitie-initiatieven — de “pioniers” — direct financieel te ondersteunen. Idee is dat deze pioniers gedurende een periode werk kunnen loslaten en zich richten op experimenten, innovatie en maatschappelijke impact. Op die manier wordt hun energie en expertise beter benut, in plaats van verstopt in klassieke subsidieconstructies. - The Port as a Pulse (Lucy Gilliam & Tanner Tuttle)
Dit project richt zich op de haven van Rotterdam, op de rol die zo’n hub kan spelen als regeneratieve knooppunt in plaats van als lineaire doorvoerhaven. Het wil schepen, data, lokale sensorinformatie, IoT en burgers combineren in een soort observatorium van handelsstromen, energie, rechtvaardigheid en klimaat. Door opinie, verbeelding en participatie te verbinden hoopt dit project nieuwe wegen te vinden om havenactiviteiten in dienst van klimaat- en systeemtransitie te brengen. - Designing the Otherwise (Irene Luque Martin)
Wat als ruimtelijk ontwerp niet langer draait om dominante, technocratische visies, maar om pluriforme kennis, alternatieve waarden en rechtvaardigheid? Dit project onderzoekt hoe je máár ontwerpregels kunt loslaten, nieuwe ruimtelijke wetten kunt maken, en hoe ontwerppraktijken kunnen worden geherschikt door onderbelichte perspectieven te legitimeren. Het is geen snelle innovatie, maar een fundamenteel kritische beweging tegen heersende normen. - Adaptive Intelligence for Everyone (Mattijn van Hoek & Ton Botterhuis)
Dit idee stelt het omgekeerde van citizen science voor: in plaats van dat burgers data leveren, biedt dit platform AI-ondersteuning om technische en beleidskennis toegankelijk te maken voor bewoners. Door open data te combineren met AI-agents kunnen lokale initiatieven hun plannen toetsen aan harde criteria (bijv. waterbeheer, klimaatadaptatie) zonder afhankelijk te zijn van dure adviesbureaus. Dit democratiseert kennis en geeft communities zeggenschap over hun eigen transities.
Wat deze selectie vertelt over financiering en transitie
Een belangrijk thema dat in veel inzendingen naar voren kwam, is hoe het huidige systeem van financiering vaak innovatie remt in plaats van stimuleert. Onderzoekers voelen zich gevangen binnen regels, beoordelingscriteria en tijdsdruk. De geselecteerde projecten tonen alternatieven: financiering zonder einddatum, erkenning van meerdere kennisvormen, participatieve infrastructuren, kritische en speelse ontwerppraktijken, en een verschuiving van project naar persoon.
Daarnaast is de keuze voor deze vijf projecten een statement: de organisatie wil financiering co-ontwerpen met praktijk, wetenschap, kunst en publiek. De komende fase bevat co-designsessies waarin stakeholder, financiers, onderzoekers, maatschappelijke actoren, samen modellen uitproberen. Het doel: prototypefinancieringssystemen die ruimte bieden voor het onverwachte, het pluriforme en het “moeilijke”.
De logistiek en het bouwen van draagvlak zijn niet onderschat: de geselecteerde projecten zijn divers in schaal, methode en ambitie. Het is geen eenheidsprogramma, maar een portefeuille van experimenten. Via podcasts, rapportages en publieke reflecties wordt de kennis over financieringsverandering gedeeld met een bredere gemeenschap.
Deze open call en de selectie benadrukken dat transformatief klimaatonderzoek behoefte heeft aan nieuwe ondersteuningsmodellen, modellen die niet gevangen zitten in bestaande kaders, maar juist werkbaar zijn voor het onvoorstelbare. De vijf projecten geven échte richting aan wat “onfinancierbare parels” kunnen worden wanneer de institutionele dijken daarvoor worden geopend.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
