Op verzoek van verschillende partijen heeft de in afvalstoffen gespecialiseerde advocaat mr. Rogier Hörchner de naleving van de Raamovereenkomst Verpakkingen 2013-2022 onderzocht. Het bedrijfsleven zou grote stappen gaan maken met de verduurzaming van verpakkingen. Ook zouden er voortaan veel meer plastic en houten verpakkingen ‘hoogwaardig’ worden gerecycled. En gemeenten zouden jaarlijks € 20 miljoen ontvangen de extra aanpak van zwerfafval. In ruil zou het bedrijfsleven mogen stoppen met statiegeld op grote PET-flessen, wanneer aan zeven zogenaamde ‘prestatiegaranties’ zou zijn voldaan.
Hörchner constateert in zijn Legal Opinion dat het bedrijfsleven maar liefst twaalf essentiële afspraken niet is nagekomen. Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken, dat eind 2013 de ‘hoogst haalbare doelen’ zou moeten hebben vastgesteld en verduurzaming zou moeten realiseren, heeft dit ook eind 2014 niet gedaan. Een belangrijk deel van de zwerfafvalgelden blijkt niet te zijn uitbetaald door NederlandSchoon dat als voorwaarde stelt dat gemeenten het geld voor allerlei projecten zou mogen inzetten, maar niet voor het meer of vaker opruimen van zwerfafval.
Ook stelt Hörchner vast dat het bedrijfsleven zes van de zeven afspraken om statiegeld te mogen afschaffen niet is nagekomen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) constateerde vorig jaar dat het zou gaan om twee afspraken, maar Hörchner bestrijdt die conclusie. “PET-flessen zouden voortaan voor minimaal 25% uit recyclaat bestaan. Als die norm vervolgens alleen maar wordt behaald met statiegeld-recyclaat, kun je natuurlijk niet zeggen dat je daarmee statiegeld kunt afschaffen.”
Het ‘hoogwaardige hergebruik’ ziet Hörchner ook niet terug. “In het Plastic Heroes-systeem wordt plastic gedowncycled of verbrand. Alleen wijzen op de hoeveelheden volstaat dus niet”. Ook staan er nog steeds niet bij alle supermarkten oranje bakken en worden bij sommige supermarkten nog gratis draagtassen aangetroffen.
Twee weken geleden constateerde de milieubeweging al dat er nog steeds PVC-verpakkingen in supermarkten worden gebruikt. “De uitbanning daarvan was een harde eis en was vorig jaar voor Staatssecretaris Mansveld dan ook reden om de afschaffing van statiegeld uit te stellen. Nu het bedrijfsleven de afspraken weer niet is nagekomen, zal de afschaffing van statiegeld ook nu niet aan de orde zijn”, aldus Hörchner. Hij verwacht dat de Staatssecretaris op last van een Kamermeerderheid de afspraken opnieuw gaat bezien.