Duurzaam maken van voedselsystemen over de hele wereld zou sociaaleconomische voordelen opleveren tot 5 a 10 biljoen USD per jaar, zo blijkt uit een nieuw rapport. De huidige voedselproductie vernietigt meer waarde dan dat ze creëert, stellen de onderzoekers. Omschakelen naar een duurzaam systeem levert direct voordeel op.
De meest ambitieuze en uitgebreide studie van de voedselsysteem economie tot nu toe onderstreept dat voedselsystemen momenteel meer waarde vernietigen dan ze creëren en dat een herziening van het voedselsysteem beleid dringend nodig is. Aan de andere kant zouden de kosten van een transformatie veel lager zijn dan de potentiële baten, waardoor honderden miljoenen mensen een beter leven zouden krijgen. Het wereldwijde beleidsrapport is opgesteld door vooraanstaande economen en wetenschappers van de Food System Economics Commission (FSEC).
“De kosten van niets doen om het gebroken voedselsysteem om te vormen zullen waarschijnlijk hoger zijn dan de schattingen in deze beoordeling, aangezien de wereld zich snel blijft bewegen op een extreem gevaarlijk pad. Het is waarschijnlijk dat we niet alleen de grens van 1,5°C zullen overschrijden, maar dat we ook tientallen jaren te maken zullen krijgen met een overschrijding”, stelt Johan Rockström, directeur van het Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK) en hoofd van het FSEC. “De enige manier om terug te keren naar 1,5°C is door fossiele brandstoffen uit te faseren, de natuur intact te houden en voedselsystemen te transformeren van bron naar put van broeikasgassen. Het wereldwijde voedselsysteem heeft daarmee de toekomst van de mensheid op aarde in handen”, voegt hij eraan toe.
174 miljoen levens te redden
Het rapport laat de effecten zien van twee mogelijke toekomsten voor het wereldwijde voedselsysteem tot nu toe: ons ‘huidige trends’-pad en het ‘voedselsysteemtransformatie’-pad. In het ‘huidige trends’-pad schetst het rapport wat er in 2050 zal gebeuren, zelfs als beleidsmakers alle huidige toezeggingen nakomen: door voedselonzekerheid zullen in sommige delen van de wereld nog steeds 640 miljoen mensen (waaronder 121 miljoen kinderen) ondergewicht hebben, terwijl obesitas wereldwijd met 70% zal toenemen. Voedselsystemen zullen verantwoordelijk blijven voor een derde van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, die zal bijdragen aan 2,7 graden opwarming tegen het einde van de eeuw in vergelijking met pre-industriële perioden. De voedselproductie zal steeds kwetsbaarder worden voor klimaatverandering, waarbij de kans op extreme gebeurtenissen dramatisch zal toenemen.
FSEC stelt ook vast dat het voedselsysteem in plaats daarvan een belangrijke bijdrage kan leveren aan economieën en oplossingen kan aandragen voor uitdagingen op het gebied van gezondheid en klimaat. Het ‘Voedselsysteem Transformatie‘-pad laat zien dat beter beleid en betere praktijken er tegen 2050 toe kunnen leiden dat ondervoeding wordt uitgeroeid en dat cumulatief 174 miljoen levens worden gered van vroegtijdige sterfte als gevolg van voedingsgerelateerde chronische ziekten. Voedselsystemen zouden tegen 2040 netto koolstofputten kunnen worden, wat zou helpen om de opwarming van de aarde te beperken tot minder dan 1,5 graden tegen het einde van de eeuw, door 1,4 miljard hectare extra land te beschermen, het stikstofoverschot van de landbouw bijna te halveren en het verlies aan biodiversiteit om te buigen. Bovendien zouden 400 miljoen landarbeiders over de hele wereld een toereikend inkomen kunnen genieten.
Beperkte kosten
“De kosten om deze transformatie tot stand te brengen – geschat op het equivalent van 0,2-0,4 procent van het mondiale BBP per jaar – zijn klein in verhouding tot de miljardenvoordelen die het zou kunnen opleveren. Voedselsystemen zijn een uniek krachtig middel om tegelijkertijd wereldwijde noodsituaties op het gebied van klimaat, natuur en gezondheid aan te pakken – en tegelijkertijd honderden miljoenen mensen een beter leven te bieden,” zegt Hermann Lotze-Campen, FSEC-commissaris en hoofd van de onderzoeksafdeling ‘Climate Resilience’ bij PIK.
“In plaats van onze toekomst te hypothekeren en de kosten te laten oplopen tot hoge verborgen gezondheids- en milieukosten die we later zullen moeten betalen, moeten beleidsmakers de uitdaging van het voedselsysteem rechtstreeks aangaan en de veranderingen doorvoeren die wereldwijd enorme voordelen op korte en lange termijn zullen opleveren,” zegt Ottmar Edenhofer, directeur van het PIK en medevoorzitter van het FSEC. “Dit rapport moet de aanzet geven tot het broodnodige gesprek tussen de belangrijkste belanghebbenden over hoe we toegang kunnen krijgen tot deze voordelen zonder iemand achter te laten”, besluit hij.
De Food System Economics Commission (FSEC) is een onafhankelijke academische commissie die is opgericht om politieke en economische besluitvormers te voorzien van instrumenten en bewijs om voedsel- en landgebruiksystemen te veranderen. De commissie bestaat uit vooraanstaande deskundigen op het gebied van klimaatverandering, gezondheid, voeding, landbouw en natuurlijke hulpbronnen en vertegenwoordigt organisaties als het Potsdam Institute for Climate Impact Research, de Wereldgezondheidsorganisatie, de Wereldbank, de London School of Economics, het World Resources Institute Africa en vele andere. Het FSEC Global Policy Report bouwt voort op jaren van onderzoek (waaronder het EAT Lancet rapport). Het bekijkt de transformatie van voedselsystemen niet alleen vanuit het perspectief van ecologische duurzaamheid, maar ook vanuit het perspectief van mondiale gezondheid, voeding, economische ontwikkeling en sociale inclusie.
Samen bepalen we de richting van de toekomst, elke dag weer. Koelen we het klimaat weer af? Blijven we veilig? Maken we de samenleving eerlijker? Als je kunt, help dan mee. Steun ons als lid of donateur. Want zonder voldoende ondersteuners redden we het niet. Dank je wel.
Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.
Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws
