Het Europees Parlement stemde voor de tweede keer over een belangrijk pakket klimaatwetten: de herziening van het Europees emissiehandelssysteem, een nieuwe CO2-grensheffing en een sociaal klimaatfonds.
GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Hoewel wij echt meer ambitie hadden gewild, ben ik opgelucht dat er een acceptabel akkoord gevonden is. Door de huidige economische en geopolitieke situatie staat klimaatbeleid enorm onder druk. We laten hier zien dat we ondanks die druk de Europese klimaatdoelen overeind houden.”
Twee weken geleden werd er al gestemd over het emissiehandelssysteem, maar de stemming liep toen uit op een teleurstelling. Het conservatieve deel van het Europarlement zorgde in de eerste stemming dat de voorstellen minder ambitieus werden, waardoor het progressieve deel tegen het uiteindelijke voorstel stemde. Eickhout: “De afgelopen twee weken is er stevig onderhandeld. Men besefte wel dat dit niet nog eens mocht gebeuren. In ruil voor progressieve steun, is er met name geschoven met het uitfaseren van gratis CO2-uitstootrechten voor de industrie. Die moet nu twee jaar eerder volledig voor haar vervuiling gaan betalen: in 2032, in plaats van 2034.”
Dat gratis rechten kunnen worden afgebouwd, komt mede door de geplande CO2-grensheffing. Deze heffing moet gelden voor producten, zoals staal en cement, die de EU in komen. Eickhout: “Jarenlang werden gratis rechten uitgedeeld om ervoor te zorgen dat bedrijven in Europa niet werden benadeeld voor het feit dat zij wél betalen voor hun CO2-uitstoot. De grensheffing neemt dat argument weg en stimuleert tegelijk andere landen om hun industrie te verduurzamen.”
Ook stemde het Europarlement voor een Europees sociaal klimaatfonds dat mensen financieel ondersteunt bij bijvoorbeeld het verduurzamen van een woning of duurzamer vervoer te nemen. Eickhout: “Wie een grote transitie in gang zet, heeft ook de verantwoordelijkheid om te zorgen dat iedereen mee kan komen. Een sociaal klimaatfonds is een goed begin, maar de naar schatting 72 miljard euro is niet voldoende om de laagste inkomens in de EU zekerheid te bieden tijdens de groene transitie. De Europese actie tegen belastingontwijking, vermogensongelijkheid en voor investeringen in sterke sociale zekerheidsstelsels is nu urgenter en belangrijker dan ooit."
Het Europees Parlement onderhandelt in het najaar met de EU-landen over deze plannen. Waarschijnlijk komen de EU-landen 28 juni tot een gezamenlijk standpunt. Eickhout: “Tijdens de onderhandelingen dit najaar zal de energiecrisis een nog grotere rol spelen. Het is cruciaal dat we onze ogen op de toekomst houden en beseffen dat dit beleid nodig is om de transitie weg van Russisch gas te versnellen. De wetenschap is duidelijk: we kunnen ons geen vertraging meer permitteren.”
