Ik ben een geboren Schiedammer en als kind zwierf ik graag langs de scheepswerf van Wilton Feyenoord, speelde aan de Westerkade tussen de balen katoen die met geteerde dekzeilen waren afgedekt, trippelde van de ene drijvende balk naar de ander in het Balkengat en zwierf langs de Nieuwe Haven waar ik de geur op snoof van gebruikte wijnvaten en die van geschroeid keratine bij de paarden hoefsmid aan de Lange Haven. Vaak dwaalde ik verder af langs de Gustoweg naar de havens van Rotterdam met al die hijskranen en sleepboten. Ik ging met de fiets op de roltrap door de spiksplinternieuwe Maastunnel en ik zag hoe de bekisting van de Euromast elke dag een stukje verder omhoog kwam. Die bedrijvigheid overal en al die bouwputten en stampende heimachines maakte grote indruk. Het was de tijd van de wederopbouw na de oorlog.
Ondanks een vrijwel gelijk gebleven aantal inwoners, is intussen niets meer wat het geweest is. Wolkenkrabbers zijn de Euromast voorbij gegroeid, ongeveer de helft van de Rotterdamse bevolking is niet in Nederland geboren, het aantal auto’s is verzestigvoudigd en het hele havengebied is uitgebreid tot aan de Maasvlakte. Toch kwamen bij het zien van een docu-serie over de havenstad in transitie een heleboel herinneringen weer boven.
In zes delen, hernieuwbare energie, koolstofdioxide, warmtehergebruik, circulaire economie, bio-based economy en duurzame mobiliteit, laat deze serie zien hoe het bedrijvige Rotterdam opnieuw hypermoderne technologie ontwikkelt en inzet om zich aan te passen. Dat is ook nodig want Rotterdam is met zijn havens, kolencentrales, olieraffinaderijen en afvalverbranding de grootste vervuiler van Nederland en produceert 20% van de CO2 uitstoot van Nederland.
Maar de haven wil ook Europees koploper zijn in de transitie naar duurzaamheid. Zowel grote bedrijven als kleine pioniers zijn daarom naarstig op zoek naar oplossingen. Hoe vervangen we fossiele brandstoffen en hoe gaan we om met de afvalstromen? Hoe kunnen we warmte hergebruiken en wat is de rol van de circulaire economie?
Haven in Transitie brengt ideeën en innovaties en licht daarmee het tipje van de sluier op van het Rotterdam van de toekomst.
De serie is gemaakt in opdracht van Open Rotterdam. Regie, camera en montage zijn gedaan door Eric Creemers, oorspronkelijk een proceskundig ingenieur en voormalig collega in mijn tijd als milieuadviseur. Waarschijnlijk daardoor is de informatie inhoudelijk interessant en niet van het irritant onnozele niveau dat we van veel TV documentaires kennen. De algehele boodschap door tal van technische experts uitgesproken is positief en hoopgevend: “We gaan de problemen gewoon oplossen”. Heel anders dan het intussen achterhaalde Haagse gezever over windmolens die op subsidie zouden draaien. En ook heel anders dan de liberale opvatting dat aandacht voor het milieu leuk is als het maar niet ten koste van de economische groei gaat. Die typisch Rotterdamse mentaliteit van niet lullen maar doen sprak me aan. Misschien omdat ik mijn jeugd tussen die hijskranen en sleepboten doorbracht, maar ook als u geen nostalgische herinneringen krijgt, kan ik alle lezers van Duurzaamnieuws aanraden de serie te bekijken en daaruit enige hoop te putten.
Han Blok