• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Van het gas af 6: De toekomst zal duurzaam zijn, maar wanneer?

27 september 2016|doorredactie|inaardgas, energiebesparing

Iedereen kent ongetwijfeld de beelden van bewoners die het huilen nader staat dan het lachen vanwege gescheurde muren en verzakte huizen. De aardbevingen die de gaswinning in de provincie Groningen veroorzaakt, hebben de laatste jaren een stempel gedrukt op de politiek-maatschappelijke discussie met betrekking tot het gebruik van aardgas. Het op grote schaal uit de grond pompen van gas bleek toch niet zonder risico, maar we hadden het gas nu eenmaal nodig voor onze economie. Toch? Nu is duidelijk dat het zo niet langer kan. En misschien is dat maar goed ook.

De problemen in Groningen zijn het tastbare bewijs dat gaswinning niet houdbaar is. Vanwege de onveiligheid die de winning veroorzaakt, de schade aan woningen, de opwarming van de aarde en het gegeven dat de voorraad vrij rap uitgeput raakt. Belangrijker is misschien wel dat door deze factoren het besef doordringt dat een andere warmtevoorziening noodzakelijk is. We moeten van onze fossielverslaving af. Dat is een doodlopend pad. Eigenlijk wisten we dat al, maar we wilden er niet aan. Nu dwingen de omstandigheden ons om een radicaal andere weg in te slaan.

Haken en ogen

In Groningen merken bewoners de verandering al. Een behoorlijk aantal woningen wordt verstevigd en direct gerenoveerd naar nul-op-de-meter. Die huizen zijn zo veel mogelijk energieneutraal en gebruiken geen gas meer. Helemaal vlekkeloos loopt de realisatie van die renovaties overigens niet, maar ze zijn een praktisch voorbeeld van broodnodige innovatie. Van een toekomst zónder gas. Het ministerie van Economische Zaken heeft met het Energierapport aangegeven de komende jaren in te zetten op het terugdringen van aardgasgebruik. Het realiseren van gasloze woonwijken kan een sprong vooruit zijn. Er zitten echter nogal wat haken en ogen aan, want er liggen vele ingewikkelde vragen onder. Bijvoorbeeld met betrekking tot de nog aan te leggen infrastructuur ten behoeve van de warmtelevering of de tariefstelling van de andere warmtebron.

Naast praktische en financiële puzzels is het voor het welslagen van de energietransitie cruciaal dat er draagvlak onder bewoners is. Zij zullen in die gasloze woningen wonen en in geval van renovatie met die keuze moeten instemmen. Wellicht zijn er uit het nul-op-de-meter proces lessen te trekken die van nut kunnen zijn voor het op grote schaal mogelijk maken van gasloze wijken in heel het land. Want het is zonneklaar dat vervanging van aardgas door duurzame energiedragers – zoals restwarmte, biogas, warmte en elektriciteit uit hernieuwbare bronnen – van doorslaggevend belang wordt voor de energietransitie.

Niet óf, maar wannéér

Als belangenbehartiger van hurend Nederland zet de Woonbond zich enorm in om energiebesparing in de sociale huursector te bevorderen. Als ondertekenaar van het Energieakkoord is de bond verbonden aan het doel dat de gehele gebouwde omgeving in 2050 klimaatneutraal moet zijn. Met het klimaatakkoord van Parijs in het achterhoofd is het dus niet de vraag óf we met fossiele energie moeten stoppen, maar wannéér. Een gasloze toekomst is onvermijdelijk en wenselijk, want er zijn alternatieven. Een van de vormen waarin er op dit moment al andere warmtelevering dan aardgas plaatsvindt, is stadswarmte. Toegegeven, meestal is dat in combinatie met een gasaansluiting. In de toekomst zal die combinatie eerder met elektriciteit moeten worden gemaakt.

Onder huurders heeft stadsverwarming, bijvoorbeeld in de vorm van restwarmte van de industrie, niet per se een positief imago. Mensen ervaren het als relatief duur en schrikken terug voor het vastzitten aan één systeem (“gevangen klant”). Deze bezwaren kunnen worden weggenomen bij de introductie van een innovatie als de gasloze wijk. Het is dan van groot belang dat er vooraf duidelijke afspraken worden gemaakt bij de uitrol en renovatie van die wijken. Kort gezegd: stel randvoorwaarden, organiseer draagvlak en neem mensen mee in het besluitvormingsproces. Laat dat de lessen uit Groningen zijn.

Wie betaalt dat?

Een van de belangrijkste voorwaarden voor de omslag naar een andere warmtevoorziening is dat de bestaande woningvoorraad snel energiezuiniger moet worden. De verandering is pas echt succesvol in combinatie met het gelijktijdig verminderen van de energiebehoefte van de woning. Ondanks dat we met alle woningbouwcorporaties hebben afgesproken dat sociale huurwoningen in 2020 gemiddeld energielabel B moeten hebben, is de realiteit dat die doelstelling steeds verder uit zicht raakt. Verhuurders geven aan dat zij niet over de middelen beschikken om de woningvoorraad energiezuiniger te maken. In tegenstelling tot woningbezitters kan van huurders ook niet worden verwacht dat zij die investeringskosten dragen, anders dan wanneer deze in de huur kunnen worden verdisconteerd.

Hier ligt het grootste struikelblok. Corporaties moeten de noodzakelijke investeringen willen en kunnen doen. En voor de Woonbond is het belangrijk dat de kosten voor individuele huurders, als het even kan, niet toe- maar afnemen. We zien dat huurders bij bijvoorbeeld nul-op-de-meter renovaties bereid zijn grote stappen te zetten, maar dat kan niet zonder garanties dat de woonlasten niet al te veel stijgen. Samen met de corporaties heeft de Woonbond een woonlastenwaarborg afgesproken die toegepast kan worden bij renovaties ten behoeve van energiebesparing. De insteek is simpel: dat wat aan energie bespaard wordt, kan er maximaal aan de huurkant bij komen. Hoewel dat niet hoeft natuurlijk.

Huurders van goede wil  

Gas loslaten en overstappen op bijvoorbeeld all-electric zal in de realisatie een leerproces zijn. Ongetwijfeld zullen er kinderziektes opduiken en zal niet iedereen direct overlopen van enthousiasme. Er zullen huurders zijn die liever op gas koken en voor wie elke verandering wennen is. Toch zullen huurders niet in de weg van de vooruitgang staan. Als zij in een vroeg stadium worden meegenomen, over genoeg informatie beschikken en er echt aan draagvlakversterking wordt gedaan door hen een rol te geven in het proces, dan gaat het lukken.

Uit gesprekken met huurders merken we dat zij graag werk maken van energiebesparing en verduurzaming. Maar niet zonder garanties, een goede prijs en inspraak. Huurders moeten er op vertrouwen dat de verduurzaming leidt tot een verbetering van hun woonsituatie. Laten we er ook voor waken de ene fossiele verslaving in te wisselen voor een andere. Als we andere warmtebronnen dan aardgas gebruiken, kan het niet zo zijn dat die warmte uit bijvoorbeeld een kolencentrale komt. De toekomst is niet grijs, maar groen!

Door Ronald Paping, Woonbond

Deze bijdrage maakt deel uit van een serie beschouwingen over de transitie naar een aardgasloze economie, van HIER Klimaatbureau.

Van het gas af 1: Leven en werken zonder aardgas

Van het gas af 2: Met beleid naar de aardgasloze wijk

Van het gas af 3: Cold Turkey stoppen met de verslaving aan aardgas

Van het gas af 4: met grote sprongen

Van het gas af 5: meer spelers dan alleen de gemeente

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • extinctionrebellion xr A12 blokkades Extinction Rebellion gaan door: deel 6 op 11 maart30 januari 2023 - 09:41
  • afval stort Retourzendingen online aankopen vaak vernietigd29 januari 2023 - 10:30
  • papegaai in het regenwoud Kennis van de natuur loopt ver achter bij de werkelijkheid29 januari 2023 - 09:48
  • kaarsje van hoop Op 2 maart is de duurzame energie alweer op27 januari 2023 - 14:29
  • kweekvleesboerderij Wanneer komt de kweekvleesboerderij?24 januari 2023 - 12:52

Inzicht

  • lange covid Long Covid kan groter probleem worden dan golven van infecties28 januari 2023 - 08:00
  • stemwijzer kieswijzerStemwijzers voor de provinciale staten verkiezingen 202327 januari 2023 - 09:44
  • links rechts politiekPeilingen voor de tweede kamer: coalitie krabbelt wat terug25 januari 2023 - 07:00

Opinie

  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
  • vertrouwen Vertrouwen, waarin dan?25 oktober 2022 - 19:09
  • energierekening Energierekening maakt alleen duidelijk dat we knettergek zijn16 oktober 2022 - 15:15

Advertentie kleintjes

eco radiatorfolie

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Het wordt weer week van de duurzame modeHoe vitaal drinkwater je energieker maakt
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen