Bij uitgeverij Jan van Arkel verscheen onlangs het boek 'Volle Oogst'. Het gaat over ons landbouw- en voedselsysteem dat kraakt in zijn voegen. De extremen lijken de laatste jaren alleen maar groter geworden. Net zoveel mensen lijden er honger, als dat er mensen lijden aan de gevolgen van overeten. De machtsconcentratie bij zaadbedrijven en supermarktketens neemt toe. Droogtes en overstromingen drijven de prijzen van veevoer en voedsel op. En het verdwijnen van de melkquota op 1 april 2015 heeft een verdere schaalvergroting van melkveebedrijven in Nederland in de hand gewerkt.
En dit zijn nog maar enkele uitwassen van een wereldwijd systeem waarin de balans volledig zoek is. ‘Een beetje minder’ slecht werkt niet meer. Een radicale verandering in productiemethoden en consumptiepatronen is hard nodig; een echte transitie naar een andere manier van landbouw bedrijven en een andere manier van eten. Maar vooral van anders denken en anders doen. Gelukkig zijn er al honderden voedselproducenten en vele tienduizenden consumenten hard met deze transitie aan de slag. Zij werken aan nieuwe verbindingen. Tussen consument en producent. Tussen landbouw en natuur. Tussen bedrijf en omgeving. Ze leggen verbindingen die een positieve impact hebben op mens, dier en aarde. En die de weg wijzen naar een nieuwe economie. Zo ontstaat van onderop een beweging waarin het goed toeven is. Een beweging die laat zien dat het ook anders kan. Dat er niet alleen een focus hoeft te zijn op de maximale opbrengst per hectare, maar dat ook zaken als verantwoordelijkheid, liefde, aandacht en kwaliteit van leven de ‘oogst’ kunnen vormen van een boerenbedrijf.
'Volle Oogst' geeft niet alleen een scherpe analyse van de pijnpunten in ons landbouwsysteem, maar schetst vooral een perspectief van hoe het anders kan. Bestaande boeren die hun nek uitstaken, niet toegaven aan de grillen van de (super)markt en hun eigen weg insloegen. Nieuwe boeren die de fouten in het systeem omzeilen door kleinschalig te beginnen en produceren voor een herkenbare afzetmarkt. Die grond pachten of met crowdfunding geld bij elkaar brengen voor de aanschaf van hun eerste hectare land. En consumenten die graag medeverantwoordelijkheid dragen voor hun voedselproductie. Ze worden lid van een csa of richten zelf een voedselcollectief op.
Deze mensen zijn de wegbereiders van een nieuwe tijd. Dit boek geeft hen een gezicht, verwoordt hun strijdlust en hun passie. Maar geeft ook praktische tips aan ieder die dezelfde weg zou willen inslaan. En is realistisch: transitie gaat niet over gebaande paden. De weg is hobbelig en lang, er is strijd te leveren en er zijn knelpunten te overwinnen.
Daarmee ontstijgt het boek dat van alleen maar inspiratie geven of goede voorbeelden laten zien. Mooi werk van de makers; ik hoop dat er nog veel meer van deze boeken gaan verschijnen!
Auteur: Sandra van Kampen (www.deschaalvankampen.nl). Zij schreef bovenstaande als voorwoord in het nieuwe boek Volle Oogst, uitgegeven bij Jan van Arkel.
Zie ook: www.volle-oogst.nl