De technische adviesgroep voor sustainable finance van de Europese Commissie heeft een belangrijk rapport gepubliceerd dat als bouwsteen dient voor de groene taxonomie. In dit adviesrapport staat precies omschreven welke economische activiteiten ‘duurzaam’ genoemd kunnen worden en is een uitwerking van de taxonomiewet. Het advies is een belangrijke basis voor de definitieve taxonomiewet die de Europese Commissie eind van dit jaar presenteert.
GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is rapporteur voor de taxonomiewet: “Het wordt steeds duidelijker hoe de Europese lijst van duurzame economische activiteiten er precies uit komt te zien. Investeerders, maar ook bedrijven, krijgen hiermee een belangrijke aanwijzing welk soort activiteiten een duurzame toekomst hebben.”
Eickhout vindt het advies op een aantal punten niet ambitieus genoeg: “Biobrandstoffen voor wegtransport en het repareren van gaspijpleidingen horen wat mij betreft niet op de lijst thuis. Het is zaak dat de Europese Commissie de criteria in de komende maanden aanscherpt in plaats van afzwakt. Juist wanneer er lobbyisten uit vervuilende sectoren aankloppen.”
Wat is de taxonomie?
De taxonomie is een soort encyclopedie waarin staat welke economische activiteiten als duurzaam kunnen worden aangemerkt. Het zorgt ervoor dat investeerders, bedrijven en overheden dezelfde taal spreken als ze het over een duurzame investering hebben. De taxonomie bestaat in eerste instantie uit criteria voor het tegengaan van en het aanpassen aan klimaatverandering. Later worden ook criteria voor andere duurzaamheidsdoelen ontwikkeld: bescherming van water en oceanen, circulaire economie, tegengaan van vervuiling en bescherming van biodiversiteit.
Wie bepaalt wat wel en niet onder de taxonomie valt?
De basis voor de taxonomie staat in een Europese wet, waarover eind 2019 een akkoord werd bereikt tussen nationale regeringen en het Europees Parlement. In deze wet staan de principes waaraan duurzame economische activiteiten moeten voldoen.
De Europese Commissie heeft de taak om deze principes uit te werken in precieze eisen waaraan duurzame economische activiteiten moeten voldoen. Ook schrijft de wet voor dat de Europese Commissie hiervoor eerst advies vraagt aan verschillende experts uit de publieke sector, private sector, academici en het maatschappelijk middenveld. Vandaag verscheen het advies van experts aan de Europese Commissie voor klimaatmitigatie en klimaatadaptatie. De Europese Commissie heeft tot 31 december 2020 om de criteria vast te stellen in een zogenaamde gedelegeerde handeling: een uitwerking van de wet. Een meerderheid van de EU-landen of het Europees Parlement kan bezwaar aantekenen tegen de gedelegeerde handeling.
Wat staat er in de taxonomiewet over wat een duurzame investering is?
Een economische activiteit geldt als duurzaam als deze:
1. substantieel bijdraagt aan minstens één van de zes duurzaamheidsdoelen;
2. geen substantiële schade berokkent aan één van de andere vijf duurzaamheidsdoelen;
3. minimumeisen respecteert op het vlak van mensenrechten en sociale rechten.
Een economische activiteit die noodzakelijk is voor een andere economische activiteit (bijv. de installatie van windmolens die nodig is voor windenergie) geldt ook als duurzaam.
Waar wordt de taxonomie voor gebruikt?
Aanbieders van financiële producten met een duurzaamheidsoogmerk moeten aan investeerders tonen welk deel van de investeringen duurzaam is volgens de taxonomie. Ondertussen wordt er ook gewerkt aan andere instrumenten waarvoor de taxonomie nodig is. De Europese Commissie werkt aan een label voor financiële producten en bankrekeningen en een Europese standaard voor groene obligaties. De taxonomie vormt daarvoor de basis. Ook investeringen vanuit de Europese begroting en de Europese Investeringsbank zouden gebruik kunnen maken van de taxonomie.
Wat is het belang van deze lijst?
De taxonomie zorgt er in eerste instantie voor dat financiële producten die als duurzaam aangeprezen worden, dit moeten bewijzen. Daarnaast geeft de lijst een belangrijk signaal af aan bedrijven en investeerders over welk soort investeringen de EU wil stimuleren. Bovendien heeft de Europese taxonomie ook potentie om als voorbeeld te dienen voor andere delen van de wereld.
Wat zijn de vervolgstappen?
Over de taxonomiewet werd eind 2019 een akkoord bereikt tussen nationale regeringen en het Europees Parlement. In de wet staat aan welke duurzaamheidsdoelen economische activiteiten moeten bijdragen. Deze principes moeten worden vertaald in criteria die de Europese Commissie in een technische uitwerking van de wet (gedelegeerde handeling) zet. Het Europees Parlement en de EU-landen kunnen deze gedelegeerde handeling niet wijzigen, maar alleen goedkeuren of verwerpen.
