Nederland moet in 2020 de CO2-emissie met 25%  hebben teruggedrongen ten opzichte van 1990. Dat heeft de rechter bepaald in een rechtszaak die door Urgenda in 2013 was aangespannen. De totale uitstoot van broeikasgassen is tot nu toe gedaald ten opzichte van 1990, maar vooral door de maatregelen bij de overige broeikasgassen. De CO2-emissie, die vooral verbonden is aan het energiegebruik zit in 2015 zelfs boven het niveau van 1990.

Minister Kamp van Economische Zaken geeft in eerdere brieven aan de Tweede Kamer aan dat hij verwacht dat 25% reductie in 2020 wordt gehaald. Sinds het uitkomen van NEV 2016, waarop de minister zich baseert, zijn er echter nieuwe gegevens en inzichten over substantiële maatregelen in zijn pakket. De ontwikkeling wind op land lager dan verwacht, het project voor afvang en opslag van CO2, CCS ROAD, is stopgezet en de import van elektriciteit mogelijk lager dan verwacht

Onderzoek

Uit een analyse van onderzoekbureau CE blijkt nu dat het erg onzeker is of de CO2-reductie van 25% in 2020 wordt gehaald met het huidige pakket aan beleidsmaatregelen. Doordat de ontwikkeling van wind op land lager uitpakt dan verwacht, neemt de uitstoot op Nederlands grondgebied met 0,3 tot 1,7 Mton toe. Het stopzetten van CCS ROAD resulteert in een additionele emissie van 1,2 Mton. Daar komt bij dat de import van elektriciteit mogelijk lager is dan de verwachtingen waar de minister zich op baseert. Twee studies, beide in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, laten een verschil van 20 TWh aan elektriciteitsimport zien met een overeenkomstig verschil in CO2-emissie van 7 Mton op Nederlands grondgebied. Hier staat tegenover dat de reductie in de glastuinbouw mogelijk groter is dan voorspeld in de NEV 2016 (0-1 Mton). Als we alle maatregelen bij elkaar optellen, pakt de uitstoot zo’n 0,5 tot 10 Mton hoger uit dan de minister nu voorspelt.

Invloed ontwikkelingen op uitstoot broeikasgassen op Nederlands grondgebied

Wind op land

Wind op land is in het Energieakkoord geprognotiseerd op 6.000 MW in 2020. Minister Kamp stelt in zijn brief van december 2016 dat het Energieakkoord wordt gehaald. De NEV 2016 gaat uit van een lagere realisatie in 2020, namelijk van 5.100 MW. Uit de evaluatie die RVO (RVO, 2017) heeft uitgevoerd blijkt dat 4.600 tot 4.900 MW zal worden gerealiseerd. Hierdoor is er een realisatietekort van 200 tot 1.400 MW, oftewel van 0,3 tot 1,7 Mton CO2-reductie in 2020 op Nederlands grondgebied.

CCS ROAD

Recent is bekend geworden (27 juni 2017) dat de partijen betrokken bij het ROAD-project, de afvang en opslag van CO2 van de kolencentrale van Uniper en opslag op de Noordzee, hebben besloten het project stop te zetten. Dit betekent dat de geprognotiseerde 1,2 Mton CO2-reductie niet wordt gerealiseerd.

Gezien de lange voorbereidingstijd (technisch en procedureel) van CCS- projecten, is het niet realistisch om te verwachten dat er een alternatief wordt gevonden dat in 2020 al tot CO2-reductie leidt.

In afwijking van NEV 2015 is in NEV 2016 een fors hogere import van elektriciteit uit Duitsland en België verondersteld (in totaal 20 TWh) waardoor ook is verondersteld dat de Nederlandse energiecentrales minder zullen draaien en daarmee minder CO2 zullen emitteren.

De trend op basis van CBS-statistieken is dat de netto invoer van elektriciteit afneemt, terwijl zowel NEV 2015 als NEV 2016 een forse stijging laten zien (20 TWh in 2020 volgens de NEV 2016). Omdat alle studies veronderstellen dat Nederland op termijn netto exporteur wordt, zal de negatieve impact op emissies op Nederlands grondgebied verder toenemen in de toekomst. De kans dat de doelen voor 2025 worden gehaald wordt daarmee alleen maar kleiner.