Twee weken zijn ze onderweg geweest. De crew en deelnemers van de eerste zeilexpeditie voor schonere oceanen zijn weer terug. De expeditie werd georganiseerd door Nederlandse stichting By the Ocean we Unite. Van Nederland naar Noorwegen werd al zeilend wetenschappelijk onderzoek gedaan naar plastic aan het wateroppervlak en in de bodem. Een eerste enigszins trieste conclusie: plastic soep is overal aanwezig in onze wateren.
Na maanden voorbereiding vertrok het team eind augustus samen met een groep enthousiaste deelnemers vanuit Rotterdam richting Noorwegen. ''Er gebeurt gelukkig al veel, maar er kan nog zo veel meer gebeuren qua wetenschappelijk onderzoek naar plastic vervuiling. Zoals zoeken naar nieuwe alternatieven en het verhogen van het bewustzijn bij het brede publiek. Het is nog niet zo bekend dat we met simpele oplossingen veel minder plastic in de natuur terecht kunnen laten komen. Ik ben blij om te zien dat mensen hier steeds enthousiaster voor worden'', aldus Thomas van Thiel, fervent zeiler en oprichter van de stichting.
Plastic tot diep in de fjorden
Onderweg werden tien monsters verzameld van het wateroppervlakte van de Noordzee en Noorse fjorden. Het onderzoeksnet, beschikbaar gesteld door het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), werd steeds een uur lang naast het schip door het water getrokken. In de fjorden werden ook vijf bodemmonsters genomen. De oppervlaktemonsters zullen door Wageningen Universiteit onderzocht worden op de hoeveelheid plastic. De bodemmonsters zijn afgegeven aan onderzoekers van het International Research Institute Stavanger die samen met het Uni Research Institute Bergen (beide in Noorwegen) zullen meten hoeveel plastic daarin aanwezig is.
Tijdens het verwerken van de oppervlaktemonsters aan boord werd in ieder geval al vastgesteld dat elk monster plastic bevat, uiteenlopend van stukjes folie van centimeters groot tot minuscule stukjes piepschuim. Veel van het plastic is niet met het blote oog te zien, zogeheten micro- en nanoplastics. Laatstgenoemde deeltjes zijn zo klein dat ze potentieel cellen in het lichaam van mensen en dieren kunnen binnendringen, maar over de gevolgen hiervan is nog weinig bekend. ''Wat we weten over plastic is eng, maar wat we niet weten is nog veel enger'', stelt Nanne van Hoytema, de cöordinator van het wetenschappelijk onderzoek. Laboratorium-metingen zullen moeten aantonen hoeveel plastic er echt aanwezig is. De resultaten worden begin 2017 verwacht.
Eind dit jaar komt een documentaire over de expeditie uit. In 2017 zullen nieuwe (educatieve) expedities, gericht op zowel volwassenen als kinderen, georganiseerd worden. Geïnteresseerden kunnen de volgende informatie-avond op zondag 9 oktober in Rotterdam bijwonen.