De leider van de Europese Unie heeft het Licht gezien: Ursula von der Leyen heeft ontdekt dat niets doen tegen klimaatverandering te duur wordt. Sir Nicholas Stern schreef zijn veel besproken rapport met die conclusie al meer dan 15 jaar geleden. In 2008 kwam hij er nog even op terug: de klimaatkosten bleken nog veel hoger te worden dan in de eerste berekeningen voorzien. Over politiek bedrijven in een killerklimaat.
Als het in de EU-burelen 15 jaar kost om een rapport van 662 pagina’s te absorberen, zou in het zelfde tempo over 272 jaar een besluit kunnen nemen over de eigen klimaatvoorstellen van “Fit for 55”, die zo’n 12000 pagina’s beslaan en die door 27 lidstaten moeten worden goedgekeurd.
Het publicatieproces van de reeks IPCC klimaatrapporten volgt een vergelijkbaar pad. Ook daar een vrijwel onoverzienbare hoeveelheid pagina’s over de risico’s van klimaatverandering, die al achterhaald zijn op het moment van publiceren en die bij voorbaat politiek zijn afgezwakt omdat er zo nodig consensus moet zijn over de verwoording van wetenschappelijke feiten.
België als derdewereldland
Ondertussen liggen op zo’n 100 kilometer afstand van de Europese hoofdstad de puinbrokken en wrakstukken van de eerste echte Europese klimaatramp nog in de straten van – ook nog steeds -stroom- en waterloze dorpen opgestapeld, omdat de lokale crisisbestrijding in Belgie het niveau van het gemiddelde derdewereldland nog niet haalt.
Vind jij goede en onafhankelijke informatie over een duurzame en klimaatveilige toekomst belangrijk? En helpt Duurzaamnieuws.nl je daarmee? Help ons dan met een donatie. Dank je wel.
Liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief.
Daar moeten dus de maatregelen vandaan komen die de wereld van een klimaatarmageddon gaan redden. Want die wereld beschouwt de EU nog steeds als voorloper in de bestrijding van klimaatverandering.
En terwijl politici verder prietpraten zorgt klimaatverandering voor een killerklimaat. De aantallen klimaatdoden worden door de nieuwsmedia zorgvuldig buiten beeld gehouden. Maar die aantallen zijn aanzienlijk hoger dan van de slachtoffers van de coronapandemie. Ter vergelijk: aan corona overleden in bijna anderhalf jaar ruim 4 miljoen mensen, terwijl in 2017 al ruim 5 miljoen overlijdens per jaar direct gelinkt werden aan klimaatverandering. Daarbij zijn de hongerdoden nog niet meegerekend.
Harde werkelijkheid
Dat zijn geen prognoses en voorspellingen, dat zijn de harde cijfers van de voorbije periode en van nu.
De vooruitzichten zijn nog harder.
Hoewel wetenschappers donders goed weten dat klimaatverandering niet geleidelijk verloopt, rekenen ze met modellen die dat wel doen. Het risico op een gebeurtenis drukken ze dan uit in een kans, als percentage in een periode. En hun data lopen jaren achter. Dat werkt niet, zoals we hebben gemerkt: de omvang van de recente overstromingen was op zijn vroegst voor 2050 berekend. Het wordt eerder erger dan verwacht.
Hetzelfde geldt voor de rest van de wereld en voor de effecten van stapeling van ontwikkelingen. Kantelpunten in verschillende elementen van klimaatverandering laten de risico’s op een plotse versnelling zien. Zoals hitte leidt tot meer bosbranden, die meer broeikasgassen in de atmosfeer brengen die zorgen voor nog meer hitte.
Of zoals smeltend ijs als gevolg van een warmer klimaat zorgt voor een groter ijsvrij en donker wateroppervlak dat meer warmte opneemt en ijs sneller laat smelten.
Stapelen van rampen en kosten
Waar nog nauwelijks onderzoek naar is gedaan, is de onderlinge versterking van verschillende kantelpunten. Of de wisselwerking tussen klimaat- en milieurampen (zoals lekkende oliepijpleidingen in brandende toendra’s). Misschien hoeft dat binnenkort ook niet meer onderzocht te worden, dan zien we het zelf gebeuren.
En net zoals kantelpunten kunnen stapelen, gaan ook de kosten van klimaat- en milieurampen dat doen. In een steeds hoger tempo gaan we betalen voor het afremmen van klimaatverandering (stoppen kan al lang niet meer), voor het herstellen van de schade na rampen en voor het voorkomen van meer schade bij toekomstige rampen.
De politieke molens staan nu even stil; het is immers vakantie. Die komen in september weer langzaam op gang en in Brussel beginnen ze dan aan een lange maalgang om 27 landen met 12000 pagina’s nieuwe maatregelen akkoord te laten gaan. Met notoire klimaatcriminelen in en rond de club weet je zeker dat die vertraagd en uitgewrongen gaan worden. En op het moment dat er wel een besluit genomen kan worden is het geld al weer deels verdwenen omdat het besteed is aan het herstel na volgende klimaatrampen.
Klimaatverandering niet onze schuld
Op de valreep las ik een commentaar van John Sutter op CNN met een interessante stelling: klimaatverandering is niet onze schuld, als consumenten en burgers. Het is wel degelijk de schuld van tanende grootondernemers en politici die al decennia lang hun feitelijke verantwoordelijkheid op ons afschuiven. In plaats van tofoeburgers kopen zouden we meer druk moeten uitoefenen op politici om nu eindelijk actie te ondernemen. Sutter gaat er gemakshalve van uit dat dat in het huidige systeem zou werken en dat het in de rest van de wereld ook werkt zoals in de VS. Maar toch heeft hij een punt.
Misschien moet er op stembiljetten vanaf nu een waarschuwing komen te staan: stemmen op onwillige politici is dodelijk.
Peter van Vliet
