De voorbije twintig jaar is dagelijks 2000 hectare aan landbouwgrond getroffen door verzilting, stelt de Universiteit van de Verenigde Naties. Het areaal is goed voor een vijfde van al het geïrrigeerde landbouwgebied ter wereld, en kost de wereldeconomie jaarlijks 27 miljard dollar aan verloren gewassen.
Verzilting van landbouwgrond komt voor wanneer irrigatie gebeurt zonder adequaat drainagesysteem, waardoor de concentratie van zouten in de bodem gestaag stijgt en landbouw wordt bemoeilijkt of onmogelijk wordt. De onderzoekers registreerden het fenomeen in 75 landen overal ter wereld. Het getroffen areaal bedraagt zo'n 62 miljoen hectare, een gebied ter grootte van Frankrijk en veel groter dan de 45 miljoen hectare getroffen areaal in de jaren negentig.
"Om de wereldbevolking te voeden, die naar verwachting 9 miljard mensen zal tellen tegen 2050, hebben we al het land nodig", zegt Manzoor Qadir, hoofdauteur van de studie. "We kunnen het ons niet permitteren om het getroffen areaal verloren te laten gaan."
Volgens de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) zal de wereld tegen 2050 de helft meer graan moeten produceren om de vele monden te voeden. "Maar elke week verliest de wereld een areaal ter grootte van Manhattan aan verzilting", zegt Zafar Adeel, directeur van het UNU Institute for Water, Environment and Health. "In een groot deel van de getroffen gebieden zijn investeringen gedaan in irrigatie en drainage, maar de infrastructuur is niet goed beheerd of onderhouden. Inspanningen om die gebieden weer op volle capaciteit te krijgen zijn essentieel naarmate de wereldbevolking en de behoefte aan voedsel groeit, met name in de ontwikkelingslanden."
De ergst getroffen gebieden bevinden zich onder meer rond het Aralmeer in Centraal-Azië, de Gangesvallei in India, de Indusvallei in Pakistan en de Gele rivier in China. Maar ook westerse landen zoals de Verenigde Staten en Australië kampen met verzilting. In de VS wordt de jaarlijkse economische impact op 750 miljoen dollar geschat.
Verschillende methoden om het areaal er bovenop te helpen hebben hun effectiviteit al bewezen, zoals de aanplanting van bomen, het kweken van zoutbestendige gewassen of het graven van diepe drainagegreppels rond aangetaste velden om ze te isoleren. Hoe dan ook, zeggen de auteurs, zijn de ingrepen economisch veel goedkoper dan het land verder te laten verslechteren.
Dat het herstellen van ecosystemen niet alleen ecologische winst oplevert, maar ook economische, lieten de makers van Tegenlicht twee jaar geleden al in de uitzending 'Groen Goud' zien. Zij volgden de Amerikaans-Chinese cameraman en ecoloog John D. Liu. Hij raakte in de ban van het herstel van landschappen toen hem gevraagd werd om de vergroening van het Löss-plateau in China te filmen.
Hij filmde hoe een onherbergzaam, droog berggebied zo groot als Nederland omgetoverd werd tot een weelderige groene oase. De vergroening zorgde niet alleen voor ecologisch herstel maar ook voor economische bloei van de regio. Sindsdien reist John D. Liu de wereld over om mensen in andere landen te inspireren dit voorbeeld te volgen.
De Nederlandse ecoloog Willem Ferwerda werd geïnspireerd door Liu en besloot samen te gaan werken. Inmiddels is die samenwerking uitgegroeid tot een nieuwe organisatie, Commonland, een stichting met een duidelijke missie: het wereldwijd op grote schaal herstellen van ecosystemen. Het uitgangspunt is dat het goed herstellen van landschappen niet alleen ecologisch winst oplevert maar ook geld, werk en hoop voor de mensen die er wonen.
