Er is geen grens aan het bedrag dat individuen mogen doneren aan campagnekassen van federale politici, bepaalde het Amerikaanse Hooggerechtshof in een omstreden besluit. Het besluit was verwacht, aangezien vijf van de negen opperrechters rechts zijn. Volgens hen gaat het tegen de Grondwet in om een grens te stellen aan wat mensen mogen doneren aan verschillende kandidaten en commissies. Het Congres besloot in 2002 tot een grens van 123.200 dollar (90.000 euro), als deel van een bredere hervorming op het gebied van donaties.
Het besluit in de zaak, die bekendstaat als de zaak McCutcheon vs. Federal Election Commission, krijgt veel kritiek van mensen die vinden dat de rijken al veel te veel invloed kunnen uitoefenen op gekozen politici. "Het Hooggerechtshof heeft de regering en de wetgevende macht overstemd, om een minuscuul aantal miljonairs en miljardairs een buitengewoon verstorende invloed op verkiezingen te geven", zegt Fred Wertheimer, voorzitter van Democracy 21 en een bekende voorvechter van verkiezingen zonder grote donaties. "Het Hooggerechtshof heeft geweigerd te luisteren naar de corruptieschandalen", zegt hij.
Wertheimer is niet de enige. In veel grote kranten werd deze week geprotesteerd tegen de invloed van geld op de regering. Zo vergeleek Stein Ringen, emeritus professor van de Oxford University, het Amerikaanse systeem met het oude Athene. "Daar viel de democratie uit elkaar toen de rijken superrijk werden, zich niet meer aan de regels hielden en het gevestigde systeem ondermijnden."
Zo doneerde de casinoreus Sheldon Adelson, voorzitter van de Republikeinse Joodse Coalitie, bijna 100 miljoen dollar (73 miljoen euro) aan zogenaamde Super-PACS, politieke fondsen, om president Obama te verslaan. Samen met mede-miljardairs stort hij nu al tientallen miljarden in fondsen om de Senaat bij de Congresverkiezingen weer Republikeins te laten kleuren, schrijft Dana Milbank, columnist van de Washington Post. "Deze en andere rijke mensen kopen het systeem, vergelijkbaar met hoe Russische oligarchen dat hebben gedaan."
In 2010 besloot het Hooggerechtshof al – in het zogenaamde Citizens United-besluit – dat bedrijven en vakbonden niet mogen worden beperkt in hoeveel donaties ze geven, zolang de donaties niet werden gedaan aan een organisatie die direct verantwoordelijk was voor de campagne van een bepaalde kandidaat of partij. Het stond de oprichting toe van super-PACS. Als gevolg van deze beslissing werden de verkiezingen van 2012 de duurste ooit, meer dan zes miljard dollar (4,4 miljard euro). Voor individuen bestond echter nog een limiet, die werd aangevochten door een zakenman die aan verschillende kandidaten meer dan de limiet wilde geven.
De limiet voor giften aan één kandidaat of partijorganisatie blijft bestaan, maar iedereen mag aan zoveel kandidaten geven als hij of zij wil, vonden de opperrechters. "Er is geen recht fundamenteler dan het recht om deel te nemen aan de verkiezing van onze politieke leiders", schreef opperrechter John Roberts in de meerderheidsopinie. "De regering mag het aantal kandidaten of zaken dat een donor wil steunen niet beperken, net zomin ze een krant mag vertellen voor hoe veel kandidaten de krant zich mag uitspreken."
De vier tegenstemmende opperrechters waren sterk in hun afkeuring. "Met Citizens United opende het hof een deur, maar nu misschien wel een sluis", aldus hun minderheidsverklaring. "Het erkent niet het verschil tussen de invloed van publieke opinie en de invloed gekocht door geld alleen, en het ondermijnt en vernietigt misschien wel wat er is overgebleven van de hervormingen op het gebied van campagnegeld."
Ook de Republikeinse senator John McCain keurde in een verklaring het besluit af. McCain was een van de initiatiefnemers van de hervormingen in 2002. "Ik voorspel dat de beslissingen zullen leiden tot schandalen met corrupte politici en onbegrensde, anonieme campagnebijdragen die het systeem zullen dwingen om zichzelf nog een keer te hervormen."
Bron: IPS - Jim Lobe
