Alle groenten en fruit op je menu begonnen hun leven ooit als zaadjes. En die zaadjes zijn nu de inzet van een economische machtsstrijd. Want de voedselindustrie wil controle hebben over wat en waarmee wordt gezaaid. En heeft die ondertussen ook: 5 bedrijven controleren tussen 50 en 95% van de Europese zadenmarkt, afhankelijk van welke bronnen of segmenten je kiest.
Diversiteit is essentieel voor productieve, duurzame landbouw, die ook in een onvoorspelbaar klimaat overeind blijft. De diversiteit in de landbouw is in de afgelopen eeuw drastisch verminderd en komt steeds meer onder druk te staan. De verscheidenheid aan kwekers is ook afgenomen, nu de Nederlandse zadensector - als belangrijk producent van groentezaden - doelwit is geworden van een stille invasie door multinational Monsanto, meldt Aseed. Naarmate het commerciële aanbod aan zaden en gewassen verschraalt, groeit bij boer en particulier de behoefte aan geschikte alternatieven.
De overheid investeert ondertussen liever in biotechnologie. De illusie wordt gevoed dat diversiteit verleden tijd is en kan worden opgeslagen in genenbanken, voor eventueel toekomstig gebruik als genetisch grondstofmateriaal in biotech-laboratoria. Anderen zijn van mening dat zaden toegankelijk moeten blijven voor iedereen en thuishoren in de velden en tuinen. Gewassen die worden geteeld en gegeten, die zich kunnen zich verspreiden en aanpassen aan nieuwe omstandigheden creëren weerbaarheid. Diversiteit en beschikbaarheid van zaden van gezonde en weerbare planten zijn een basisvoorwaarde voor duurzame voedselproductie, die beter is opgewassen tegen extreem weer .
Het behoud van deze levende diversiteit door de vermeerdering en ontwikkeling van duurzame gewassen, zoals dat van oudsher door boeren werd verricht, komt tegenwoordig voor een groot deel voor rekening van particuliere en non-profit initiatieven. Hoe kunnen we hun functie versterken en er daadwerkelijk voor zorgen dat deze initiatieven een tegenwicht vormen tegen de multinationals die de markt domineren?
Reclaim the Seeds heeft een viertal experts op het gebied van ‘seed-saving’, veredeling, duurzame landbouw en regelgeving uitgenodigd. Aan de hand van een reeks voorbeelden van succesvolle projecten in het buitenland gaat het panel in debat over wat wenselijk is en hoe een realistisch alternatief voor industriële zaden vorm kan krijgen in Nederland: -Hoe bundelen we onze krachten en welke hinderpalen zijn er? Streven we naar behoud in reservaten van diversiteit, of ook naar het veredelen van nieuwe variëteiten voor landbouw en markt? – Welke rol kan internet spelen? – Welke rol kan de overheid spelen - Wat zijn de wettelijke beperkingen en hoe gaan we daarmee om? – Hoe gaan wij dit onderwerp op de Nederlandse agenda zetten?
Daarover vindt op 8 en 9 maart 2014 in Groningen het derde RECLAIM THE SEEDS weekend plaats, een weekend waarin diversiteit en vrije zaden voor duurzame teelt centraal staan. Op beide dagen zullen zowel lokale als internationale ontwikkelingen op dit gebied aan de orde komen, in praktische en theoretische zin. Er worden presentaties gegeven en tuinprojecten bezocht. De hele zaterdag kunnen organisaties en particulieren van overal zaden en kennis uitwisselen tijdens de grote zadenmarkt. Na afloop van de markt is er een DEBAT rond het thema: “DE LEVENDE GENENBANK “
Introductie: Monique Wijn
Panel: Jurgen Holzapfel – European Campaign for Seed Sovereignty
Maaike Raaimakers - Stichting Zaadgoed
Felina Minkema - Greane Netwerk
Obe Bootsma – Netwerk Eeuwig Moes
Gespreksleider: Elly Janssen
Zadenmarkt: Hortus Haren ♦ Kerklaan 34 ♦ 9751 NN Haren ♦ Aanvang: 11:00 uur
Debat: Oude RKZ ♦ Emmastraat 15 ♦ 9722 EW Groningen ♦ Aanvang: 19:30 uur
Europarlementarier Bart Staes over de concentratie op de Europese zadenmarkt