In ons land gebruiken we ongeveer 11 miljard m3 aardgas per jaar om onze woningen warm te houden. Dat is bij benadering 13 % van ons totale primaire energieverbruik via fossiele brandstoffen. Het verbranden van deze hoeveelheid aardgas geeft 22 miljard kg CO2 uitstoot. Dat is net zo veel als alle personenauto’s in ons land uitstoten. De overschakeling op elektrische personenauto’s zou dus ongeveer net zo veel milieuwinst opleveren als de overschakeling van gas CV ketels naar duurzame verwarming.
De overgang op elektrisch rijden wordt door de overheid bevorderd met flink wat belastingvoordelen. Vrijstelling van BPM, geen wegenbelasting en geen accijns op de benzine. Voor de ca 7500 volledig elektrische auto’s die er nu rondrijden kost dat de staat minstens € 35 miljoen per jaar. Dat is niet vol te houden. Want voor alle 7 miljoen personenauto’s zou dat oplopen tot € 35 miljard.
De vervanging van gasverwarming naar warmtepompen is veel goedkoper. Huishoudens betalen nu ruim 32 cent per m3 gas energiebelasting + BTW. Dus als alle 7 miljoen huishoudens stoppen met gebruik van gas zal de staat hoogstens 5 miljard inkomsten per jaar verliezen. Dat zal niet van de ene op de andere dag gebeuren en dit bedrag is nog wel op te vangen met wat belastingverschuivingen. Alleen al een geleidelijke verhoging van de energiebelasting op aardgas voor de grootgebruikers tot 18 cent/m3 is al voldoende. Deze belasting is thans tussen de 2,5 en 7 cent per m3 en dat is zo belachelijk weinig dat er voor bedrijven weinig stimulans bestaat om er zuinig mee om te gaan.
Wat kost de omschakeling?
In mijn bestaande vrijstaande woning met een CV ketel en vloerverwarming gebruikte ik afgerond 2000 m3 gas per jaar. Daarvan is ca 500 m3 voor warm water (wassen, baden en douchen).
De verwarming van het huis vraagt 1500 m3 en bij een energie inhoud per m3 gas van 9 kWh komt dat overeen met 13.500 kWh en bij een kostprijs van € 0,65 per m3 kost me dat € 975 per jaar.
De verwarming van het huis via voerverwarming is nu vervangen door een lucht/water warmtepomp in combinatie met een set zonnepanelen met een capaciteit van 3000 Wp. Bij een gemiddelde COP van 5 is dat genoeg om de 13.500 kWh warmte te genereren. Mijn CV ketel blijft in gebruik voor warm water en voor extra capaciteit bij een zeldzame buitentemperatuur onder de 10 graden vorst.
De totale investering bedraagt € 8.000 + € 4000 = €12.000. Na aftrek van de BTW teruggave voor de PV en de subsidie voor de warmtepomp was dat €9.800
Als ik voor de komende 20 jaar met 5 % afschrijving en 0,7 % rentederving op mijn spaarrekening reken, zijn mijn jaarlijkse “kosten” € 559 per jaar. Ik bespaar dus eigenlijk geen € 975 maar €975-€559 = €416 per jaar.
Kan iedereen dit?
Niet iedereen heeft een huis met vloerverwarming en niet iedereen kan € 10.000 investeren. De lucht/lucht systemen zijn echter geschikt voor elke woning en kosten hoogstens ca €6000. Veel gemeentes geven een lening tegen lage rente voor energiebesparing. Als je zelf geen PV panelen kunt plaatsen, kun je ook gegarandeerde groene stroom uit eigen land inkopen. Dan wordt het kostenplaatje wat anders.
Bij €6000 voor een lucht/lucht systeem, € 1000 subsidie (ISDE), 5 % afschrijving en 3 % voor rente wordt dat €400 en voor 3000 kWh extra groene stroom betaal je €690. In totaal €1170 zodat je €115 per jaar duurder uit bent dan met gasverwarming. Dat is niet leuk en stimuleert niet.
Het kan natuurlijk veel gunstiger. Met een kleine ingreep in ons belastingstelsel is het probleempje zo verholpen. Het is immers van de gekke dat we als particulier op vervuilende energie zoals het aardgas per kWh energie slechts 3,4 cent energiebelasting en BTW betalen terwijl we voor groene stroom 13 cent energiebelasting en BTW per kWh moeten betalen. Energiebelasting zou een regulerende functie moeten hebben en dat kan niet op deze manier. Als de energiebelasting op gas voor huishoudens bijvoorbeeld verhoogd wordt van 30 naar 50 cent per m3 (dus van 3,4 naar 5,5 cent per kWh) en de energiebelasting + BTW op groene stroom wordt afgeschaft kost dat de staat voorlopig niets. Per huishouden met CV ketel op gas die 1500 m 3 gebruikt en een gemiddeld stroomgebruik van 3500 kWh geeft dat zonder warmtepomp al €455 besparing op energiebelasting via groene stroom, maar voor het gas zou het gemiddelde huis dan € 360 extra energiebelasting moeten betalen. Dus ook een gemiddeld huishouden met gasverwarming wordt daar niet slechter van. Voorwaarde is wel dat er groene stroom zonder energiebelasting gekocht wordt. Dat heeft als bijkomend voordeel dat zal de energieleveranciers op een heel ander spoor gezet worden dan de vieze kolencentrales.
Overschakeling op een warmtepomp geeft dan een besparing op gaskosten van € 1275 en kosten voor inkoop van 3000 kWh extra groene stroom à 11 cent/kWh zijn € 330 dus een netto besparing van €945. Daar gaan dan de investeringslasten voor de warmtepomp af. Bij een bedrag van € 6000 voor een lucht/lucht systeem €1000 subsidie en 5 % afschrijving plus 3 % rente betekent dat € 400. Blijft over een besparing van € 585 per jaar.
Invest.
PV |
Invest.
WP |
Totaal –subs. | Rente +
Afschr. |
Besparing
gas |
Kosten
Gr. stroom |
Netto besp. | |
4000 | 8000 | 9800 | 559 | 975 | – | 416 | Mijn huis |
– | 6000 | 5000 | 400 | 975 | 690 | -115 | Ander voorbeeld nu |
– | 6000 | 5000 | 400 | 1275 | 330-455
=- 125 |
1400 | Voorbeeld na belasting wijziging* |
* verhoging energiebelasting gas van 30 naar 50 cent/m3 = van 3,4 naar 5,5 cent/kWh
* verlaging energiebelasting groene stroom + BTW met 13 cent/kWh
Deze kleine belastingwijziging zou de transitie van gas naar zon als een speer laten gaan. Het geleidelijk optrekken van de energiebelasting voor grootverbruikers maakt het voor de staat kostenneutraal. Helaas zitten we in ons land met de PVV en de VVD stemmers in de meerderheid. Herziening van de energiebelasting is daardoor niet politiek haalbaar. Bij de ene partij omdat ze het klimaatprobleem glashard ontkent en bij de andere omdat zij de winst voor bedrijven belangrijker vindt dan het voorkomen van een klimaatramp. Hoe dom kun je zijn.
Han Blok
Wil je meer informatie over de aanschaf van een warmtepomp? Kijk dan hier.