Giftige algenbloei neemt overal ter wereld toe

In de voorbije dertig jaar is er een duidelijke opmars te merken van algenbloei in meren overal ter wereld. Dat blijkt uit een studie in Nature op basis van satellietgegevens.

In de zomer halen ze steeds vaker de krantenkoppen: periodes van schadelijke algenbloei waardoor zwemwateren gesloten moeten worden om de volksgezondheid te beschermen. Uit een nieuwe studie in Nature blijkt dat het fenomeen wereldwijd in opmars is, met steeds grotere gevolgen.

“Toxische algenbloei kan schadelijk zijn voor de productie van drinkwater, de landbouw, visserij, recreatie en toerisme”, zegt hoofdauteur Jeff Ho van het Carnegie Institution for Science. “Uit studies blijkt dat ze jaarlijks voor 4 miljard dollar schade veroorzaken in de VS alleen al.”

Onderzoek

Ondanks die grote impact was tot nog toe niet echt op wereldschaal of op langere termijn onderzoek gedaan naar het fenomeen. De meeste studies beperkten zich tot individuele meren of regio’s, en dat op relatief korte termijn.

Om daar iets aan te veranderen, verzamelden Ho en zijn collega’s dertig jaar aan satellietgegevens van de NASA en de Landsat 5-satelliet van de Amerikaanse Geologische Dienst (USGS). In samenwerking met de Google Earth Engine konden ze zo de algengroei in 71 meren in 33 landen over de hele wereld gedetailleerd in kaart brengen tussen 1984 en 2013.

Intenser

“Daaruit bleek dat de piekintensiteit van algenbloei in de zomer in twee derde van de onderzochte meren steeg en in amper zes meren daalde”, zegt medeauteur Anna Michalak. “Dat betekent dat het fenomeen steeds vaker voorkomt en intenser wordt. Het is dus niet zo dat we er gewoon meer aandacht voor hebben.”

Hoewel de wereldwijde trend duidelijk was, leken de oorzaken van de bloeiperiodes te variëren tussen de onderzochte meren. De onderzoekers konden hierin geen consistent patroon ontdekken. Wel werd duidelijk dat bij de meren waar de situatie verbeterde, die verbetering enkel kon aanhouden als de temperatuurstijging binnen de perken bleef. Daaruit concluderen de onderzoekers dat het waarschijnlijk is dat de klimaatverandering het herstel hindert.

“Uit dit onderzoek blijkt hoe belangrijk het is om de factoren te identificeren die bepaalde meren meer kwetsbaar maken voor de klimaatverandering”, zegt Michalak. “We moeten strategieën ontwikkelen in ons waterbeheer die meer rekening houden met de manier waarop hydrologische omstandigheden veranderd worden door de klimaatverandering.”