Het bedrijfsleven is volop bezig met een duurzame herstart uit de coronacrisis en bedrijven vinden duurzaamheid nu belangrijker geworden dan voor het uitbreken van de pandemie. Dat blijkt uit een onderzoek van ING onder honderden bedrijven. Met name de grootbedrijven (250-1000 medewerkers) zien een sterkere noodzaak dan vlak voor de crisis om zelf te verduurzamen: 79% geeft dat aan. Een derde heeft tijdens de coronacrisis daarin zelfs al extra geïnvesteerd.
De bevraagde bedrijven verduurzamen vooral voor een beter milieu, maar ook om kosten te besparen. Ook de toekomst van het bedrijf veiligstellen blijkt een belangrijke drijfveer. Meer bedrijven doen voor de benodigde investeringen een beroep op externe financiering dan voor de crisis.
“In deze tijd die vooral om corona draait is juist duurzaamheid voor bedrijven belangrijker geworden,” zegt Annemein Kolk, directeur Zakelijk bij ING. “Dat is heel duidelijk gebleken doordat we het onderzoek twee keer hebben gedaan: vlak voor de crisis, naar aanleiding van het Klimaatakkoord, en nu een jaar later. Bij de eerste meting bleek al dat bedrijven verduurzamen noodzakelijk vonden en bovendien dat het bedrijfsleven daarbij het voortouw moest nemen. We hebben onlangs het onderzoek herhaald om de invloed van corona te zien op de verduurzamingsplannen. Wat blijkt: ruim de helft van de bedrijven is duurzaamheid tijdens de coronacrisis belangrijker gaan vinden. Bij grote bedrijven is dit zelfs ruim twee derde.”
Ruim de helft van de bedrijven (59%) is al veel bezig met verduurzamen, onder grootbedrijven is dat zelfs driekwart (74%). Het gaat meestal om relatief makkelijk door te voeren maatregelen zoals energiebesparing, het recyclen, reduceren en scheiden van afval, waterbesparing en het gebruiken van duurzame energie. Toch blijkt dat er steeds meer bedrijven zijn die ook aan co2-reductie (26% naar 29%) doen, duurzame producten en productiemethodes ontwikkelen (15% naar 18%) of circulair produceren (12% naar 16%).
Impact van corona
De coronacrisis heeft verschillende gevolgen gehad voor de investeringsplannen in verduurzaming. Een derde van de middelgrote bedrijven heeft ze uitgesteld, terwijl ruim een derde van de grootbedrijven ze juist heeft vergroot. Men verwacht dat de investeringskosten ongeveer 15% van de omzet betreffen, wat iets hoger ligt dan vorig jaar. Een duurzame herstart na het versoepelen van de coronamaatregelen heeft vaker een hoge of zeer hoge prioriteit bij grootbedrijven (62%) dan bij middelgrote bedrijven (50%).
Annemein Kolk: “We zien duidelijk dat het grootbedrijf gedurende corona vaart is gaan maken met verduurzaming, terwijl het mkb juist wat inhield. Dat is goed te begrijpen omdat men het afgelopen jaar en ook nu vooral gericht is op overleven in de crisis. Dat maakt het des te belangrijker om straks bij economisch herstel te kiezen voor duurzame investeringen.”
Als belangrijkste drijfveer voor duurzaam ondernemen noemen de bedrijven het milieu, gevolgd door kostenbesparingen en het voorkomen van verspilling. Een meerderheid van de groot-mkb bedrijven (55%) vindt duurzame impact belangrijker dan winstmaximalisatie. Bij middelgrote bedrijven is dat 43%. “Steeds meer grote bedrijven geven aan te verduurzamen om zich te onderscheiden en om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen”, zegt Annemein Kolk. “Ze noemen ook allerlei bedrijfseconomische voordelen die duurzaam ondernemen hen oplevert, zoals voorrang bij opdrachten, een beter bedrijfsmodel en een hogere marge.”
Bedrijven zien ook dat hun klanten (43%) en medewerkers (31%) het belangrijk vinden dat ze te maken hebben met een duurzame onderneming. Verder merken bedrijven dat verduurzamen nieuwe marktkansen (32%) en nieuwe kennis (29%) oplevert.
Duurzame bedrijven zijn toekomstbestendiger
Om meer te kunnen verduurzamen hebben bedrijven vooral nieuwe technologieën, tijd en externe financiering nodig. In 2020 financiert men verduurzaming significant vaker via bankfinancieringen en vanuit subsidies, al blijven eigen middelen het vaakst genoemd. De meeste bedrijven rekenen met een terugverdientijd van de duurzame investering van 5 tot 10 jaar.
Klimaatakkoord: positief, maar te ambitieus
Net als vorig jaar is de meerderheid van de bedrijven positief over het Klimaatakkoord, maar toch denkt de helft dat de doelstellingen niet worden gehaald. Grootbedrijven zijn duidelijk optimistischer dan middelgrote, al vinden ook zij het een ambitieus akkoord. Ruim één op de drie bedrijven heeft dan ook een investeringsbeleid dat is gericht op zowel verduurzaming als op maatregelen tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals extremer weer. Bijna driekwart van de zakelijke doelgroep vindt dat verduurzaming beter gaat als de overheid zorgt voor een gelijk speelveld.
Hoewel bedrijven uiteindelijk op kostenbesparingen rekenen, laten ze de investeringen in verduurzaming vooral ten koste gaan van hun marge. Aan klanten doorberekenen is ook een optie; bijna de helft van de bedrijven denkt dat hun klanten bereid zijn om deze te betalen.
Over het onderzoek
ING heeft dit onderzoek laten uitvoeren door onafhankelijk onderzoeksbureau DVJ Insights onder een representatieve steekproef van ruim 250 Nederlandse bedrijven: 158 mkb bedrijven (50-249 medewerkers) en 101 grootbedrijven (250-1.000 medewerkers). De resultaten zijn gewogen naar omvang van de bedrijven (gemeten in aantal werknemers).
