Zelfs een korte pauze in het gebruik van make-up, shampoo en crèmes doet de blootstelling aan hormoonverstorende chemicaliën sterk dalen. Dat blijkt uit een Amerikaanse studie onder tienermeisjes.
Conventionele schoonheidsproducten bevatten vaak hormoonverstoorders zoals ftalaten, parabenen, triclosan en benzofenon-3. Dergelijke stoffen zijn niet accuut giftig, maar hebben een invloed op het hormoonsysteem en de vruchtbaarheid. Eind vorig jaar nog waarschuwde de Internationale Federatie van Gynaecologen en Verloskundigen voor de effecten van de stoffen.
"Omdat vrouwen de belangrijkste gebruikers zijn van veel schoonheidsproducten, kunnen ze disproportioneel worden blootgesteld aan deze chemicaliën", zegt hoofdauteur Kim Harley, van het UC Berkeley Center for Environmental Research and Children's Health. "Met name tienermeisjes lopen gevaar omdat hun reproductieve organen zich snel ontwikkelen, en uit onderzoek blijkt dat ze meer cosmetica gebruiken dan een gemiddelde volwassen vrouw."
Drie dagen
De aanpak van de onderzoekers was eenvoudig: ze vroegen honderd tienermeisjes om drie dagen lang alleen schoonheidsproducten te gebruiken die vrij waren van hormoonverstoorders, en vergeleken vervolgens urinestalen van voor en na de testperiode.
Uit die vergelijking bleek een duidelijk verschil in blootstelling: de afbraakstoffen van di-ethylftalaat bijvoorbeeld, dat vaak gebruikt wordt in parfums, was verminderd met gemiddeld 27 procent. Parabenen, die vooral als bewaarmiddel in cosmetica gebruikt worden, daalden zelfs met 45 procent. Reststoffen van triclosan en benzofenon-3, gebruikt in respectievelijk antibacteriële zepen en zonnecrème, daalden met meer dan een derde.
Jeugd
Opvallend is dat de wetenschappers ervoor kozen om nauw samen te werken met de tieners in de opzet en uitvoering van de studie, precies om hun bewustzijn te vergroten. Nadat ze van de resultaten op de hoogte waren gebracht, bleken de leerlingen overtuigd en informeerden ze vrienden en familieleden over de gevaren van de stoffen.
Naar de effecten van de stoffen op lange termijn moet nog veel onderzoek gedaan worden, zegt Harley. "Maar we weten genoeg om ons zorgen te maken over de blootstelling van tienermeisjes aan deze chemicaliën. In sommige gevallen is voorzichtigheid de beste aanpak, met name als er makkelijk voor veilige alternatieven kan gekozen worden."