Jan Jonker stelde een nieuw werkboek samen waarmee elke ondernemer in 7 stappen zijn eigen circulaire businessmodel kan ontwikkelen. Hier een kort overzicht van die stappen. Het werkboek is gratis te downloaden.
1 Neem de tijd
Het ontwikkelen van een goed functionerend circulair businessmodel kost tijd, meer tijd dan te doen gebruikelijk bij een conventioneel model. Neem die tijd in gedachten, maar ook voor de praktijk. Er komt een circulaire economie, maar niet van de ene op de andere dag.
2 Kies de juiste partners
Kies met de grootste zorg, niet alleen zakelijk of technisch, maar ook op grond van het samen delen van ideeën en principes, de partners waarmee je samen een kringloop probeert te sluiten. Het gaat immers niet alleen om een ‘deal’, maar om samenwerken, experimenteren, proberen en fouten maken.
3 Maak keuzes – en blijf daarbij
Wat is de plaats van de circulaire activiteiten in je portfolio aan dingen die je als bedrijf maar ook als partners doet? Is het iets erbij, een extra service voor klanten? Of gaat het (vanaf het begin) om circulair ondernemen als de centrale activiteit? Heldere keuzes geven beter zicht op de speelruimte, op de capaciteit die nodig is, de investeringen en de te verwachten resultaten.
4 Maak heldere strategische keuzes
Circulair ondernemen vraagt om helder strategisch kiezen. Dat is en blijft lastig want tussen die keuze en het feitelijke hebben draaien van een circulair businessmodel ligt vaak een lang proces met veel voetangels en klemmen. Dat gold natuurlijk al voor ‘gewoon’ ondernemen, maar dat geldt des te meer voor circulair ondernemen. Wat een echt goede strategie is, één die past bij de context, bij al aanwezige competenties, die mooi past in een aanwezig institutioneel kader ... daar is geen spoorboekje voor; het blijft gewoon ‘prutsen’ en ‘proberen’.
5 Bepaal je doel
Circulair ondernemen ontstaat niet vanzelf, groeit niet aan de boom of langs de kant van de weg. Het is een uitdagende organisatorische (en veranderkundige) opgave. Hard werken dus. Maak je daar geen enkele illusie over. Zet dus een duidelijke stip op de horizon waar je naartoe wilt. Welke impact je wilt hebben? Waar je aan wilt bijdragen? Waar wil je op afgerekend worden? Anders riskeer je onderweg de draad kwijt te raken.
6 Denk goed na over je verdienmodel
We moeten nog veel ontdekken, nog veel afdanken én nog veel ontwikkelen en veranderen als het gaat om circulair ondernemen. Dat geldt misschien nog wel het meest waar het gaat om onze verdienmodellen en de modellen waarmee we de kosten en opbrengsten berekenen. Als iets een lastige opgave is, is dit het misschien wel. We lopen keihard aan tegen het feit dat het hele fiscale en administratieve systeem lineair is ingericht. Maar ook dat we niet goed weten hoe we de toekomstige restwaarde moeten vaststellen.
7 Circulair is niet altijd hetzelfde als duurzaam (en omgekeerd)
Misschien nog wel het belangrijkste is dat ‘de’ circulaire economie niet bestaat. Circulariteit omvat een veelzijdig palet aan activiteiten die allemaal in meer of mindere mate als circulair bestempeld kunnen worden. Scherp krijgen wat toepasbaar, wat bruikbaar is in een specifieke situatie is cruciaal. Let wel op: wat te circulariseren is, hoeft niet per se duurzaam te zijn en omgekeerd.
Download hier je gratis werkboek
Bron: Jonker, J., Kothman, I., Faber, N. en Montenegro Navarro, N. (2018). Circulair Organiseren: Werkboek voor het ontwikkelen van een circulair businessmodel. Doetinchem: Stichting OCF 2.0.