Een eenvoudige oplossing die ervoor zorgt dat dijken niet kunnen bezwijken door piping en ook nog eens goedkoper is. Een biologische zuiveringstechniek die ervoor zorgt dat water zo goed gezuiverd wordt dat zelfs de kleinste medicijnresten eruit verdwijnen. Boeren die zelf het waterpeil in hun gebied naar eigen behoefte kunnen inregelen én een project waar regenwater kan worden omgezet in drinkwater. Deze innovaties mogen zich de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2019 noemen.

Op 29 november vond de jaarlijkse uitreiking van de Waterinnovatieprijs plaats in de Rijtuigenloods te Amersfoort. De Waterinnovatieprijs is een initiatief van de Unie van Waterschappen en de Nederlandse Waterschapsbank (NWB Bank). Onder leiding van dagvoorzitter en filmmaker Suzanne Blonk hoorden Waterschapsbedrijf Limburg, waterschap Rivierenland en Deltares, het hoogheemraadschap van Hollands Noorderkwartier en PWN en het hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden dat zij dit jaar de prijzen mee naar huis mochten nemen.

Afvalrace

Uit de 123 inzendingen zijn zij door een deskundige jury gekozen als de winnaars in de categorieën Waterveiligheid, Schoon water, Voldoende water en Circulaire economie. De concurrentie was groot dit jaar. Lidewijde Ongering, secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en voor het derde jaar op rij juryvoorzitter bij de Waterinnovatieprijs, was blij verrast over het hoge niveau van de inzendingen.

Lidewijde Ongering, juryvoorzitter van de Waterinnovatieprijs: “Als jury was het een feest om alle innovatieve ideeën voorbij te zien komen. Een keuze voor de genomineerden en winnaars was dan ook een hele kluif, maar we staan volledig en unaniem achter de keuzes. Met ideeën en projecten zoals deze winnaars heb ik vertrouwen in de toekomst van het waterbeheer in Nederland. De Waterinnovatieprijs bewijst dat de kennis, creativiteit en innovatiekracht om de grote uitdagingen van deze tijd aan te kunnen volop aanwezig zijn.”

Visnet voor nieuwe ideeën

De waterschappen zijn altijd op zoek naar nieuwe manieren om waterbeheer beter, goedkoper en duurzamer te maken. De Waterinnovatieprijs is voor de Unie van Waterschappen een ideaal visnet om nieuwe, slimme ideeën op te halen en te delen. Dit jaar was er naast de vaste categorieën (Waterveiligheid, Voldoende water en Schoon water) bijzondere aandacht voor het thema circulaire economie. De waterschappen hebben dagelijks te maken met de gevolgen van klimaatverandering. Zij passen zich daarop aan, maar willen ook verdere klimaatverandering zoveel mogelijk beperken.

Hein Pieper, vicevoorzitter Unie van Waterschappen: “Wij willen ons steentje bijdragen aan het verduurzamen van Nederland. Het hergebruiken van afvalmaterialen of het terugwinnen van grondstoffen uit afvalwater zijn hier belangrijke stappen in. De waterschappen willen samen met het Rijk, gemeenten en provincies komen tot een circulair Nederland. Door met de Waterinnovatieprijs aandacht voor dit thema te vragen hopen we innovatieve ideeën op dit vlak te stimuleren en mensen te inspireren hiermee aan de slag te gaan.”

Versnellen van innovatie

Met de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2018 wordt gekeken of er een match is om een ondersteunend versnellingstraject aan te gaan, waarbij een innovatiemakelaar samen met de winnaar verkend op welke wijze de innovatie verbeterd en/of marktrijp gemaakt kan worden. Het versnellingstraject wordt aangeboden door de Unie van Waterschappen, STOWA, de Topsector Water & Maritiem en het Valorisatieprogramma Deltatechnologie & Water. Ook de NWB Bank levert als partner van de Waterinnovatieprijs een bijdrage.

WINNAARS WATERINNOVATIEPRIJS 2018:

Grofzandbarrière - Winnaar Waterveiligheid

De grofzandbarrière van waterschap Rivierenland en Deltares laat het grondwater onder de dijk wel doorstromen, maar belemmert het uitspoelen van het fijne zand uit de kern van de dijk. Zo wordt bezwijken van de dijk voorkomen. Tot voor kort moest op locaties met weinig ruimte langs de dijk een beschermingsconstructie van beton, staal of kunststof worden aangelegd. Dat is met de grofzandbarrière niet meer nodig, waardoor veel kosten worden bespaard.

De New Hart-zuivering - Winnaar Schoon water

Komende jaren moeten waterschappen miljoenen investeren in extra zuiveringsstappen om medicijnresten uit het effluent te verwijderen. De uitdagingen waarvoor de waterschappen staan zijn lastig te integreren in de bestaande biologische zuiveringsconcepten, waarbij een effluent wordt geproduceerd dat maar net voldoende is om te lozen, maar zeker niet goed genoeg is voor hergebruik. De “New Hart- zuivering van het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en PWN verwijdert in een keer al deze stoffen en zet die om in groen aardgas. De “New Hart”-zuivering maakt gebruik van een combinatie van fysisch-chemische technieken, waaronder geavanceerde membraantechnieken.

Boeren aan het roer - Winnaar Voldoende water

In veenweidegebied daalt de bodem doordat het grondwaterpeil in de zomer ver onder het oppervlaktepeil zakt. Door de veenbodem vochtig te houden, wordt de bodemdaling geremd en dit geeft het gebied weer perspectief. In deze praktijkproef van het hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden sturen boeren zelf, via drukdrainage per perceel, op een stabiele grondwaterstand. Niet te droog en niet te nat, met als hoofddoel bodemdaling te remmen. Omdat de boeren zelf het gewenste grondwaterpeil instellen, levert hen dit veel inzicht op in de grondwaterstand in het perceel. Daardoor wordt ook het water- en bodembewustzijn verhoogd.

Super Local - Winnaar Circulaire economie

Het Super Local-project van Waterschapsbedrijf Limburg heeft als doel op een schaal van 125 woningen in Kerkrade de waterkringloop zo volledig mogelijk te sluiten. Regenwater wordt opgevangen, gebufferd en gezuiverd tot drinkwater. Afvalwaterstromen worden gescheiden, zwart water wordt op hyperthermofiele wijze vergist tot meststof en het grijze water wordt gezuiverd tot waswater. Met dit concept is het mogelijk om regenwater direct te benutten, zodat het niet in het riool terechtkomt. Daarnaast zijn er buffers beschikbaar om regenwateroverlast te voorkomen en de drinkwaterpiek in droge perioden op te vangen.

Koningshoeven NextGen - Winnaar Publieksprijs

“Geen druppel water zal het terrein verlaten, anders dan in de vorm van bier.” Dat is de ambitie van de trappistenbrouwers van de Abdij OLV Koningshoeven. Al jaren heeft de Abdij de wens om water op het terrein te houden, circulair te maken en nuttig te hergebruiken. Waterschap De Dommel wil daarnaast graag experimenteren met nieuwe waterzuiveringsconcepten, proeftuinen voor de toekomstige waterketen. De Abdij en het waterschap hebben elkaar gevonden en samen realiseren ze een ontwerp voor een nieuwe generatie waterbehandelingsconcepten.