Ecocide als misdaad heeft nu een juridische definitie

In opdracht van de Stop Ecocide Foundation heeft een expertisepanel van 12 zeer gerenommeerde internationaal strafrecht- en milieuadvocaten van over de hele wereld zes maanden van beraadslaging afgerond. Het resultaat: een juridische definitie van ‘ecocide’ als een mogelijke vijfde internationale misdaad, naast genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en het misdrijf agressie.

Het onafhankelijke expertisepanel voor de juridische definitie van ecocide, voorgezeten door advocaat en auteur Philippe Sands (VK) samen met VN-jurist en voormalig aanklager Dior Fall Sow (Senegal), werd eind 2020 bijeengeroepen op een belangrijk symbolisch moment, namelijk 75 jaar nadat de termen ‘misdaden tegen de menselijkheid’ en ‘genocide’ in Neurenberg voor het eerst werden gebruikt. Het project ontstond naar aanleiding van een verzoek van parlementariërs van Zweedse regeringspartijen. De voorgestelde definitie zal nu beschikbaar worden gesteld aan staten om in overweging te nemen en zal voortaan zichtbaar zijn op de onlangs gelanceerde Ecocide Law-website, een website met academische en juridische informatie die mede wordt beheerd door de Stop Ecocide Foundation en het Promise Institute for Human Rights aan de UCLA School of Law.

De definitie van ecocide

De definitie luidt als volgt:

1. For the purpose of this Statute, “ecocide” means unlawful or wanton acts committed with knowledge that there is a substantial likelihood of severe and either widespread or long-term damage to the environment being caused by those acts.

2. For the purpose of paragraph 1:

a. “Wanton” means with reckless disregard for damage which would be clearly excessive in relation to the social and economic benefits anticipated;

b. “Severe” means damage which involves very serious adverse changes, disruption or harm to any element of the environment, including grave impacts on human life or natural, cultural or economic resources; c. “Widespread” means damage which extends beyond a limited geographic area, crosses state boundaries, or is suffered by an entire ecosystem or species or a large number of human beings;

d. “Long-term” means damage which is irreversible or which cannot be redressed through natural recovery within a reasonable period of time;

e. “Environment” means the earth, its biosphere, cryosphere, lithosphere, hydrosphere and atmosphere, as well as outer space.

Jojo Mehta, voorzitter van de Stop Ecocide Foundation en initiatiefnemer van het panel, zegt: ‘Dit is een historisch moment. Dit panel van deskundigen kwam samen als directe reactie op een groeiende politieke honger naar echte antwoorden op de klimaat- en ecologische crisis. De tijd is rijp – de wereld wordt zich bewust van het gevaar waarmee we worden geconfronteerd als we doorgaan op onze huidige weg.’

Het opstellen van de definitie, legt ze uit, ‘vond plaats op hoog niveau, was het resultaat van een hechte samenwerking tussen vele experts en putte tevens uit een openbare raadpleging die honderden juridische, economische, politieke, jeugd-, geloofs- en inheemse perspectieven had aangedragen. De resulterende definitie heeft een goed evenwicht gevonden tussen wat er concreet moet worden gedaan om ecosystemen te beschermen en wat acceptabel is voor staten. De definitie is beknopt, krachtig, gebaseerd op juridische precedenten en sluit goed aan bij bestaande wetgeving. Regeringen zullen de definitie serieus nemen en het vormt een werkbaar juridisch instrument dat beantwoordt aan een reële en dringende behoefte in de wereld.’

Rebecka Le Moine, het Zweedse parlementslid dat aanvankelijk de Stop Ecocide Foundation benaderde met een verzoek om een definitie van ecocide, zegt: ‘Ik verwelkom deze definitie, omdat het de term ecocide concreter en duidelijker maakt, en het maakt het voor mij als politica en wetgever ook een stuk gemakkelijker om steun te vinden voor de strafbaarstelling ervan.’