Meer dan een miljoen mensen in heel Europa hebben in de afgelopen 2 maanden een zelf-georganiseerd Europees burgerinitiatief ondertekend tegen de handelsakkoorden tussen de Europese Unie en Noord-Amerika. De campagne, geïnitieerd door de Stop TTIP coalitie, wordt ondersteund door meer dan 320 maatschappelijke organisaties, vakbonden en consumentenorganisaties uit 24 EU-lidstaten.
De omstreden verdragen, bekend als TTIP en CETA, geven ongekende kracht aan internationale bedrijven en vormen daarmee een bedreiging voor de democratie, de rechtsstaat en de bescherming van het milieu en consumentenrechten. De verdragen zou zouden ertoe kunnen leiden dat bedrijven een klacht kunnen indienen, als ze kunnen aantonen dat politiek beleid tot economische schade leidt, het zogenoemde “Investor-state dispute settlement” mechanisme (ISDS). Dat kan overheden op een flinke schadeclaim komen te staan.
Het grootste gevaar is bovendien niet de verzwakking van de bestaande normen, maar het blokkeren van verdere noodzakelijke verbeteringen op gebied van milieu-, dierenwelzijns-, arbeids- en consumentenrechten door het feit dat toekomstige regelgeving door zowel de EU als de VS moet worden goedgekeurd. Ook lopen we het risico om een belangrijke Europese verworvenheid, het voorzorgprincipe – de zwaarbevochten basis voor consumentenbescherming – kwijt te raken. In de EU geldt: als er gegronde verdenkingen zijn dat een product schadelijk kan zijn, wordt het verboden. Maar in de VS geldt precies het omgekeerde. Zolang de schadelijkheid niet bewezen is, mag het product verkocht en gebruikt worden.
Zelfgeorganiseerd Europees burgerinitiatief
foodwatch is er samen met 320 andere maatschappelijke organisaties van overtuigd dat de overeenkomst vooral grote bedrijven dient, niet de Europese burgers. Maar de Europese Commissie heeft het gezamenlijke verzoek tot het starten van een officieel burgerinitiatief in september afgekeurd. Daarom heeft de coalitie een procedure aangespannen bij het Europees Hof van Justitie en is er een zelfgeorganiseerd burgerinitiatief gestart. Het doel, één miljoen handtekeningen is vandaag bereikt.
Om een nog sterker signaal af te geven richting de Europese Commissie en haar voorzitter Jean-Claude Juncker is besloten het verzamelen van handtekeningen voort te zetten. "Het is hoog tijd dat de Europese Commissie luistert naar de groeiende oppositie en de onderhandelingen per direct stopzet," aldus Hilde Anna de Vries, directeur foodwatch Nederland. "We moeten politici tonen hoe bezorgd en verontwaardigd Europese consumenten zijn over TTIP en CETA."