Royal Dutch Shell moet de overeenkomst met Gazprom om samen naar olie te boren bij de Noordpool verbreken. Dat schrijft Greenpeace in een brief aan CEO Peter Voser van Shell. Het Russische staatsoliebedrijf Gazprom heeft een kwalijke reputatie op het gebied van oliewinning en maakt onderdeel uit van een zeer onvoorspelbaar politiek en juridisch regime. Ruim een maand geleden werden de ‘Arctic 30’ in internationale wateren met geweld gearresteerd tijdens een vreedzaam protest bij een booreiland van Gazprom. Zij wilden de aandacht vestigen op het gevaar dat olieboringen vormen voor de Noordpool en het klimaat. Sindsdien zitten de opvarenden van de ‘Arctic Sunrise’ ten onrechte vast in een Russische cel.
Onder toeziend oog van premier Mark Rutte en de Russische president Vladimir Poetin ondertekenden Shell en Gazprom tijdens het Nederland-Rusland jaar in Amsterdam een overeenkomst om samen naar olie te boren bij de Noordpool (1). Greenpeace is tegen ontginning van dit kwetsbare gebied en besloot ruim een maand geleden op volle zee een spandoek aan het Gazprom-booreiland ‘Prirazlomnaya’ te hangen. Rusland overtrad het VN-Zeerechtverdrag toen de kustwacht het vreedzame protest met harde hand beëindigde en tot arrestatie van schip en opvarenden over ging. ‘Shell benoemt bij onze acties ook altijd nadrukkelijk het recht op protest’, licht campagnedirecteur Joris Thijssen toe. ‘Maar nu staatsoliebedrijf en miljardenpartner Gazprom betrokken is bij een grove schending van de vrijheid van meningsuiting, blijft het muisstil bij Shell.’
De reputatie van Gazprom bij olieboringen op zee is slecht. Twee jaar geleden kwamen meer dan vijftig mensen om het leven, toen het booreiland ‘Kolskaya’ kapseisde en zonk in de Okhotskzee aan de oostkust van Rusland. Het bedrijf heeft geen enkele ervaring met boringen in ruig weer bij de Noordpool. Adequate hulp bij een olielek of ongeluk is niet aanwezig. Ook Shell ontsnapte vorig jaar ternauwernood aan een ramp voor de kust van Alaska, toen het boorplatform Kulluk bijna op de klippen sloeg. ‘De lamme helpt de blinde’, reageert Thijssen. ‘We adviseren Shell met klem de samenwerking met Gazprom zo snel mogelijk te beëindigen, want dit is vragen om grote milieu- en reputatieschade.'