De Europese Commissie presenteerde de plannen voor de financiering van de Europese Green Deal. GroenLinks ziet echter dat het duurzame investeringsplan nog niet voldoende is om voor een echte doorbraak te zorgen. Het beloofde geld komt grotendeels uit reeds bestaande plannen voor de Europese meerjarenbegroting, waarin vergroening zeer te wensen over laat.
GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Hoewel de beloofde 1.000 miljard aan investeringen als een gigantisch bedrag klínkt, moeten we ons wel bedenken dat dit bedrag wordt uitgesmeerd over een periode van 10 jaar. En belangrijker, als je kijkt waar dat bedrag vandaan komt, is het nog onzeker of geldstromen echt substantieel worden verschoven.”
Eickhout wijst erop dat de EU in de periode van 2013 tot en met 2020 ongeveer 19 procent van de begroting aan de strijd tegen klimaatverandering uitgaf. Het doel van het nieuwe investeringsplan is dit te verhogen naar 25 procent. “Dit is niet de revolutie die nodig is voor de benodigde snelle transitie. Zeker als je bedenkt dat de Europese Commissie subsidies die tot schaalvergroting in de landbouw leidt ook als klimaatactie bestempelt.”
De Commissie erkent dat 100 miljard per jaar te weinig is voor de groene transitie en dat EU-landen en de Europese Investeringsbank (EIB) de rest moeten leveren. GroenLinks is positief over de ideeën die de Commissie daarvoor op tafel legt, maar concrete wetsvoorstellen laten nog op zich wachten.
Eickhout: “We moeten de heilige huisjes van kortzichtige begrotingsregels en obsessie met de laagste prijs in aanbestedingsregels durven aan te pakken. Ze moeten plaats maken voor een groene doorbraak. We kunnen de lage rente nu volop gebruiken voor duurzame investeringen.” Daarnaast ziet GroenLinks kansen in de regels die de Commissie aankondigt om private investeringen te verduurzamen op basis van het recente akkoord over een ‘groene taxonomie’.
Eerlijke transitie
Een bedrag van 7,5 miljard euro van bestaande cohesiefondsen wordt uitgetrokken voor een ‘eerlijk transitiefonds’ voor regio’s waar het sluiten van kolenmijnen en andere vervuilende activiteiten de grootste sociale impact heeft. Daarnaast wil de Commissie gunstige leningen verstrekken aan deze regio's via de EIB. GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak denkt niet dat dit fonds voldoende is om de nodige zekerheid te bieden aan mensen.
“Deze relatief kleine bedragen doen geen recht aan de grote uitdaging waar sommige regio’s voor staan. We kunnen de economie alleen succesvol veranderen als de EU en de EU-landen meer zekerheid bieden aan mensen. Behalve meer financiële steun, gebonden aan strengere doelen voor het sluiten van kolencentrales, moet de EU pal staan voor een sterke publieke sector, betere sociale zekerheid en meer zekerheid op de arbeidsmarkt.”