Als de klimaatverandering niet wordt gestopt, kunnen de oceanen wereldwijd de grootste veranderingen doormaken in meer dan drie miljoen jaar. Dat blijkt uit een studie in het gezaghebbende tijdschrift Nature Climate Change.
“Tegen het einde van deze eeuw verwachten we een totale reorganisatie van de oceanen”, zegt Gregory Beaugrand van het Franse Centre National de la Recherche Scientifique en hoofdauteur van de studie. “De diepgang van die reorganisatie hangt af van de ernst van de klimaatverandering.”
3 miljoen jaar
In het meest conservatieve scenario, als de klimaatverandering kan worden beperkt tot een temperatuurstijging onder de 2 graden Celsius, zouden de ecosystemen wereldwijd zo’n 5 procent veranderen. Voor een kwart van de wereldzeeën zou de verandering de grootste zijn sinds het mid-plioceen, drie miljoen jaar geleden.
Maar als de wereld het niet snel eens wordt over ingrepen, worden de gevolgen veel groter. Bij scenario’s rond 4,5 en 6 graden krijgt bijna een derde van de oceanen te maken met dalende biodiversiteit, en ongeveer de helft kijkt aan tegen de grootste veranderingen sinds het mid-plioceen. Bij een scenario van 8,5 graden is dat zelfs het geval voor 70 procent van de oceanen.
Opvallend is dat de veranderingen niet uniform verdeeld zijn. Zo zal de biodiversiteit afnemen in de warmere wateren dichter bij de evenaar, maar zal die enorm toenemen richting de polen en de meer gematigde regio’s.
Met name de poolregio’s zullen bezoek krijgen van veel soorten die inspelen op de smeltende poolkappen en een meer leefbare temperatuur.
Gevolgen voor de mens
De veranderingen kunnen ook voor de mens enorme gevolgen hebben, waarschuwen de onderzoekers. “De mens is erg afhankelijk van de oceanen. Zo’n 70 procent van de wereldbevolking leeft op minder dan 60 kilometer van een kustlijn, en we vangen elk jaar 80 miljoen ton vis.”
Processen in de oceanen spelen ook een sleutelrol in de CO2-cyclus en de opslag van koolstof in de diepzee. Sommige veranderingen kunnen goed zijn, maar veel veranderingen zullen onvermijdelijk schadelijk zijn.”
De auteurs pleiten er dan ook voor dat de klimaatverandering onder de 2 graden wordt gehouden. “In dat geval zijn de effecten mogelijk te beheersen”, schrijven ze. “Maar als we die doelstelling missen, kunnen de gevolgen voor de oceanen veel groter zijn.”