De Ram 1500 is een pickup truck die net iets groter is dan de Panzer I-tanks van nazi-Duitsland, bijna net zo zwaar en steeds populairder, zelfs in Europa. In 2023 werden er 20% meer Rams geregistreerd dan het jaar er voor. Dat blijkt uit gegevens van het Europees Milieuagentschap. Verkeersveiligheid- en milieu activisten in het VK en Europa zijn geschokt, omdat de nieuwste, meest extreme voorbeelden van de “autobloat” uit Noord-Amerika – gigantische pickup trucks – steeds vaker de Atlantische Oceaan oversteken.
“Europa zou de Ram moeten verbieden,” zegt Dudley Curtis van de Europese raad voor Transportveiligheid. “Dit type voertuig is veel te zwaar, hoog en krachtig, waardoor het dodelijk is in botsingen met normale voertuigen, voetgangers en fietsers.”
Door de achterdeur
Voorlopig overtreden deze gigantische voertuigen de EU-milieuregels, maar ze kunnen geïmporteerd worden via een achterdeur genaamd individuele voertuiggoedkeuring (IVA), waardoor ze minder streng gecontroleerd worden. Vorig jaar werden bijna 5.000 Dodge Rams naar Europa gebracht, en ongeveer 60% van de IVA-goedkeuringen in de EU, Noorwegen en IJsland waren voor de Ram – wiens fabrikant, Stellantis, niet reageerde op verzoeken om commentaar. Andere grote pickups, zoals de Ford F-150 en Chevrolet Silverado, komen ook naar Europa, maar in kleinere aantallen. Deze week onthulde The Guardian dat een van de eerste Tesla Cybertrucks in Europa mogelijk verkeerd geregistreerd is via dezelfde route.
Dit is de laatste ontwikkeling in het wereldwijde verhaal van steeds grotere auto’s. De verkoop van SUV’s is al jaren enorm aan het stijgen, omdat autofabrikanten grotere auto’s promoten en consumenten bereid zijn extra te betalen om ze aan te schaffen. De zware voertuigen, geprezen om hun off-roadcapaciteiten, worden steeds vaker gezien op de gladde wegen van supermarktparkings en de stoepen voor schoolpoorten.
“Mensen dragen hun grote SUV zoals een dure jas,” zegt Robin Hickman, vervoersplanner aan University College London. “Het is een bepaald soort levensstijl die mensen zich aanmeten.” Steeds vaker worden pickup trucks gepromoot als veelzijdige voertuigen die stadsbewoners kunnen gebruiken voor hun dagelijkse behoeften.
Pickup trucks zijn dodelijk in het verkeer en voor het klimaat
Brute fysica onthult een donkere kant van de trend naar grote auto’s. Simpel gezegd, een zwaarder voertuig zal een persoon met meer kracht raken. Maar een hogere motorkap maakt het ook moeilijker voor de bestuurder om een kind te zien en vergroot de kans dat het voertuig het hoofd van het kind of de vitale organen van een volwassene raakt. In tegenstelling tot slachtoffers van gewone autocrashes, die vaak opzij of tegen de voorruit worden geduwd, worden mensen die door pickup trucks worden geraakt meestal naar voren geduwd en overreden.
Onderzoekers hebben zulke mechanismen waargenomen in ongevallengegevens. In augustus ontdekte het Vias-instituut in België dat een voetganger of fietser die door een pickup wordt geraakt, 90% meer kans heeft op ernstig letsel dan wanneer ze door een gewone auto worden geraakt, en bijna 200% meer kans om te overlijden.
Amerikaans onderzoek liet zien dat er voor elk leven van een SUV bestuurder wordt gespaard – voor bestuurders zijn ze veiliger – er 12 dodelijke slachtoffers door suv’s gemaakt worden. En dat is niet het enige. Lees dit stuk maar eens.
SUV’s stoten jaarlijks 700 megaton CO2 uit, ongeveer gelijk aan de totale uitstoot van het VK en Nederland samen. In november vorig jaar ontdekte het Insurance Institute for Highway Safety in de VS dat het risico op overlijden ongeveer 45% groter is als een voetganger wordt geraakt door een voertuig met een hoge motorkap dan door een laag en schuin voertuig. In januari toonde een Amerikaanse studie aan dat een verhoging van de motorkap met 10 cm een toename van 22% in het risico op dodelijke ongevallen voor voetgangers veroorzaakt. Bij mensen boven de 65 jaar steeg dit risico tot 31%, en bij kinderen zelfs tot 81%.
Niet bewust of niet geïnteresseerd
Maar weinig mensen lijken zich bewust te zijn van de gevaren. Slechts 40% van de Britse volwassenen is het ermee eens dat SUV’s en pickup trucks gevaarlijk zijn voor anderen, volgens een YouGov-enquête in februari, en dat daalt tot 20% onder de eigenaren van zulke voertuigen.
Sommige mensen rechtvaardigen de aankoop van grote voertuigen omdat ze hun gezin meer comfort bieden. Anderen zeggen dat ze zich veiliger voelen in grotere auto’s, zelfs als die veiligheid ten koste gaat van anderen.
“Mensen die SUV’s kopen, zijn ofwel erg egoïstisch en geven niets om anderen op straat, of, waarschijnlijker, ze denken gewoon niet aan die problemen,” zegt Hickman. “Misschien [op een dag] is het hun eigen kind dat uit het voetbalveld of cricketveld loopt en wordt aangereden door een SUV, en dan zouden ze geschokt zijn.”
Onderzoekers suggereren dat een mix van agressieve reclame, statuszoekende consumenten en slechte publieke bewustwording het voor autofabrikanten gemakkelijk maakt om steeds grotere voertuigen te promoten. Een studie van Britse inwoners uit 2021 door de campagnegroep Badvertising vond een positieve correlatie tussen blootstelling aan SUV-reclame en de wens om er een te kopen.
Europese steden zoals Parijs, Lyon, Grenoble en Tübingen hebben inmiddels gewichtsgebonden tarieven ingevoerd die SUV- en pickupchauffeurs meer laten betalen om te parkeren. Campagnevoerders hebben de Europese Commissie opgeroepen om de veiligheidsregels aan te scherpen en het goedkeuringslek te dichten waardoor grote pickups de Europese wegen op kunnen sluipen.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
