Onderzoek van SOMO toont aan dat het Griekse economische herstel wordt ondermijnd door belastingontwijking via brievenbusfirma’s in Nederland. Tegelijkertijd gaat Griekenland gebukt onder door de Trojka opgelegde - en actief door Nederland gesteunde - harde bezuinigingsmaatregelen.
Het rapport ‘Fools Gold’ onthult dat Griekenland de afgelopen twee jaar ten minste 1,7 miljoen euro aan belastinginkomsten misliep door belastingontwijking door het Canadese mijnbouwbedrijf Eldorado Gold. Daarnaast veroorzaken de activiteiten van Eldorado ernstige milieu- en mensenrechtenproblemen in Griekenland.
Eldorado Gold gebruikt ‘lege’ Nederlandse brievenbusfirma’s (zonder personeel in dienst) om belasting te ontwijken. Door een ingewikkelde holdingstructuur verschuift het bedrijf rente-inkomsten van zijn Griekse dochterbedrijf Hellas Gold SA via een Nederlandse brievenbusmaatschappij naar Barbados. Deze specifieke vorm van belastingontwijking, zorgt er voor dat Griekenland veel belastinginkomsten misloopt en in de toekomst nog veel meer zal mislopen.
“De Europese Unie en Nederland meten met twee maten. Aan de ene kant leggen ze harde bezuinigingsmaatregelen op aan Griekenland, met vernietigende sociale en economische impact. Aan de andere kant faciliteren ze actief belastingontwijking, waardoor de Griekse overheid miljoenen euro’s misloopt”, aldus SOMO-onderzoeker Katrin McGauran.
Geen incident
De ontwijking door Eldorado Gold staat niet op zich. Uit het onderzoek blijkt dat veel buitenlandse investeerders in Griekenland de Nederlandse en Luxemburgse route gebruiken. Ongeveer tachtig procent (!) van de directe investeringen uit Nederland in Griekenland loopt via brievenbusfirma’s. Dit feit is onderbelicht gebleven in de discussies over de oorzaken van de Griekse financiële situatie.
SOMO-onderzoeker Indra Römgens: “Belastingontwijking door grote bedrijven in Griekenland en de faciliterende rol die Europese wetgeving en fiscale regimes van lidstaten hierin spelen, moeten onderzocht worden door de nieuwe Europese parlementaire onderzoekscommissie op het gebied van tax dumping in de EU.”
Leefgemeenschappen bedreigd
Tenslotte toont het onderzoek wetenschappelijk bewijs voor de verwachte milieuschade door de plannen van Eldorado voor een open-pit mijn ter grootte van 250 voetbalvelden. De mijnbouw vernietigt oerbossen in Halkidiki en de lokale gemeenschap krijgt met massale vervuiling te maken. Naast de gezondheidsrisico’s die deze activiteiten opleveren, bedreigen ze het lokale toerisme, de kleinschalige landbouw, bosbouw en visserij. Protesten door de lokale gemeenschap tegen de mijn worden hardhandig onderdrukt door de Griekse politie en overheid. Amnesty International heeft in drie onderzoeken vragen gesteld over deze mensenrechtenschendingen en roept de autoriteiten op de situatie te onderzoeken. Terwijl de oude regering het mijnbouwbedrijf steunde in haar plannen, heeft de nieuwe Griekse regering beloofd om de contracten met Eldorado te herzien.
McGauran: “In de herziening van het contract zou de Griekse regering een kosten-batenanalyse moeten maken, waarbij de agressieve belastingstructuur getoetst wordt op legaliteit en waarin verwachte belastinginkomsten en banengroei worden afgezet tegen milieuschade en sociale verliezen, veroorzaakt door de mijnbouw. Nederland moet haar fiscale steun aan Eldorado Gold beëindigen en haar belastingregime radicaal hervormen.”
