Nieuwe, innovatieve financiële technologie (fintech) kan de oplossing zijn voor verbeterde kredietverstrekking aan MKB-bedrijven in ontwikkelingslanden. Het opzetten van een uitgebreid kantorennetwerk, de traditionele vorm van bankieren, is in ontwikkelingslanden anno 2016 te kostbaar. Het is daarom onwaarschijnlijk dat zo’n netwerk van de grond komt. Terwijl betere toegang tot financiering van MKB ondernemers in ontwikkelingslanden juist kan leiden tot een groeiende economie met meer werkgelegenheid.
ING Economisch Bureau onderzocht de rol van fintech voor het MKB en de kansen die fintech biedt voor het tegengaan van armoede in ontwikkelingslanden.
MKB als banenmotor voor allerarmsten
Wereldwijd leven circa 2 miljard mensen in extreme armoede. Mensen zonder baan en inkomen die de noodzakelijke basis bieden om zich te kunnen ontplooien. De sector heeft lange tijd gehoopt en geloofd dat zelfstandig ondernemerschap en microfinanciering de oplossingen waren om deze armoede op te heffen. In de praktijk blijkt dat niet zo te zijn. Het merendeel van de armen is beter af met een baan in plaats van opgedrongen ondernemerschap door een gebrek aan alternatieven. Die banen zijn er nog niet. Wereldwijd moeten er circa 1,1 miljard banen voor de allerarmsten gecreëerd worden, 300 miljoen door het grootbedrijf en 800 miljoen door het MKB. Dit vereist een toename van het aantal MKB bedrijven in ontwikkelingslanden met 34% van de 400 miljoen nu naar 537 miljoen. De helft van de groei is nodig in Azië, gevolgd door Afrika.
Groei van 80% kredietverlening aan MKB nodig
Beperkte toegang tot krediet is het grootste obstakel voor MKB bedrijven in ontwikkelingslanden om te groeien en banen te creëren. De kredietverlening moet met 80% groeien om de benodigde banen te kunnen creëren. De huidige financiële infrastructuur is gebaseerd op fysieke kantoren en relatiemanagers. Dit werkt alleen goed in steden maar is te duur voor dunner bevolkte gebieden. Om dit te doorbreken biedt fintech een kansrijke oplossing.
Fintech vergroot de klantkennis in landen met beperkte informatiesystemen
Fintech is erop gericht om het MKB gemakkelijk en snel bancaire diensten te verlenen. Altijd en overal. Met vingerafdrukken en irisscans kunnen financiers betrouwbaarder de identiteit van de ondernemer vaststellen. Vooral noodzaak in landen waar registers en adressen veelal ontbreken en miljoenen mensen dezelfde achternaam hebben. Met psychologische testen of het analyseren van data op de mobiele telefoon van de ondernemer, kan de financier sneller een beeld van de kredietwaardigheid krijgen.
Fintech verandert de kredietverstrekking
Fintech verandert ook de kredietverstrekking zelf. Via mobiel bankieren en crowdfunding hoeft de kredietverstrekking niet meer op kantoor plaats te vinden. En bitcoin betalingen maken het mogelijk om internationale betalingen binnen een paar minuten af te handelen, waar dat nu vaak dagen duurt.
Als ondernemers met eenvoudige apps gaan boekhouden of hun financiën bijhouden, kunnen financiers veel beter een vinger aan de pols houden. Bijvoorbeeld door SMS berichten te versturen of de ondernemer automatisch van advies te voorzien (robo advies). Door deze ontwikkelingen krijgen MKB bedrijven makkelijker toegang tot krediet en kunnen de kosten omlaag.
Ervaring met Fintech in Turkije
De Turkse bank van ING stelde zich in 2013 tot doel om MKB-bedrijven die nog geen toegang tot financiële diensten hadden van betaaldiensten en krediet te voorzien. Daarvoor zette zij fintech oplossingen in. De afgelopen drie jaar heeft ING Turkije 42.000 MKB bedrijven van krediet voorzien met een totale kredietwaarde van €1,5 miljard. De ervaringen tot nu toe zijn positief. Fintech is effectief in het aantrekken van nieuwe klanten. Deze klanten hebben gemiddeld minder opleiding genoten dan de ondernemers die naar het bankkantoor gaan. Opleiding blijkt dus geen belemmering in het gebruik van fintech toepassingen. Ook lijkt fintech laagdrempeliger te werken. Een via fintech onder voorwaarden goedgekeurde lening lijkt de drempel voor lager opgeleide ondernemers te verkleinen om naar een bankkantoor te gaan
U kunt het onderzoek hier downloaden.