Na de coronacrisis moet het kabinet het herstel van de economie op gang helpen brengen. Daarbij kan het best gekozen worden voor herstelmaatregelen die economie en werkgelegenheid op de korte termijn bevorderen en tegelijkertijd bijdragen aan een duurzame economie op de langere termijn. Dat concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in zijn advies ‘Groen uit de crisis’ dat op 10 juli 2020 is aangeboden aan de ministers en staatsecretarissen van BZK, EZK, IenW en LNV.

Het kabinet kan tal van maatregelen nemen om het herstel van de economie in Nederland te ondersteunen. Er zullen keuzes moeten worden gemaakt die ook gevolgen hebben voor de Nederlandse economie op de lange termijn. De duurzaamheidsdoelen die het kabinet voor de toekomstige economie heeft gesteld, kunnen helpen om herstelprogramma’s te kiezen die niet alleen bijdragen aan snel herstel, maar die ook toekomstige generaties zullen helpen.

Versnellen en pauzeren van beleid

De coronacrisis veranderde razendsnel ons gedrag en onze gewoontes. De manier waarop we naar de samenleving kijken veranderde mee. Of dit blijvende veranderingen zijn is nog onzeker, maar de raad vindt dat het kabinet met het herstelbeleid moet inspelen op veranderingen als daarmee een extra impuls kan worden gegeven aan de transitie naar een meer duurzame economie. Soms moet bestaand beleid worden uitgebreid of sneller uitgevoerd. Maar soms moet juist een pas op de plaats worden gemaakt, omdat na de coronacrisis onduidelijk is of de ‘vertrouwde koers van voorheen’ op dit moment nog de beste is. Zo beveelt de raad aan om pas op de plaats te maken met de aanleg van nieuwe wegen, nu er kansen lijken te zijn voor een andere manier van werken en verplaatsen. De raad pleit er voor om het beheer en onderhoud van bestaande infrastructuur juist te versnellen.

Beoordelingskader voor groene herstelmaatregelen

De Rli vindt dat de duurzaamheidsopgaven op dit moment nog onvoldoende worden meegewogen in de politieke afweging die over het herstelbeleid wordt gemaakt. De raad presenteert daarom een eenvoudig toepasbaar beoordelingskader dat beleidsmakers en politieke partijen kan helpen bij het ontwerpen van groen herstelbeleid, het opstellen van op groen herstel gerichte verkiezingsprogramma’s en bij de opstelling van het volgende regeerakkoord.

Mogelijke groene herstelmaatregelen

In zijn advies doet de Rli concrete suggesties voor maatregelen voor groen herstel. Het gaat onder andere om de versnelde isolatie van de bestaande woningvoorraad, versnelling van de nieuwbouw van woningen, het aanleggen van een toekomstbestendige energie-infrastructuur, de verduurzaming van het landelijk gebied, en de bevordering van emissieloze mobiliteit op land, in de lucht en op water.

Sluit aan bij wat mensen belangrijk vinden in hun leefomgeving

Klimaatverandering vormt op dit moment de grootste bedreiging voor de toekomst. Voortvarende uitvoering van het klimaatakkoord en de transitie naar een CO2-vrije economie zal dan ook onverkort prioriteit moeten krijgen in het overheidsbeleid. Maar een gezonde, veilige, vitale, toegankelijke en duurzame leefomgeving voor onze inwoners vergt actie op nog veel méér terreinen. Bij het maken van beleid op al deze terreinen is maatschappelijk draagvlak cruciaal. Omdat de meeste mensen veel waarde aan hun eigen leefomgeving hechten vindt de raad het van groot belang dat het beleid om ‘groen’ uit de crisis te komen aansluit bij wat er bij hen leeft.