Boeren, Natuurmonumenten en gemeente Schiermonnikoog sluiten een deal voor een gezonde toekomst voor de zeven boerenbedrijven én de natuur op het eiland. De huidige melkveehouders lopen met hun intensieve bedrijfsvoering tegen milieugrenzen aan. De natuur en soortenrijkdom van de natte duinvalleien en de duinen op het eiland gaan in kwaliteit achteruit. Na een uitvoerige analyse en planvorming door het Louis Bolk Instituut hebben de partijen besloten om samen te werken aan een nieuw economisch perspectief voor de boeren, met een lagere milieubelasting en een rijkere natuur in de eilandpolder. Alle partijen beloven zich met het tekenen van de deal hiervoor in te spannen.
Eilander zuivel
De boeren krimpen uiterlijk in 2020 hun veestapel met 35% in, waardoor de stikstofuitstoot met een zelfde percentage omlaag gaat. In de landbouwpolder krijgen bloemen en weidevogels meer kansen. De zuivelproductie zal zich richten op kwalitatief hoogwaardige streekproducten. Voor de productie en exploitatie komt er een zuivelboerderij op het eiland. De zuivel zal voldoen aan de biodiversiteitscriteria van Albert Heijn. De gemeente Schiermonnikoog en Natuurmonumenten willen de boeren ondersteunen bij de ontwikkeling van de zuivelboerderij en het vermarkten van de streekproducten.
Kwelders voor vee
Een verminderde stikstofdruk, passende waterbeheer en goed beheer moet leiden tot een hogere natuurkwaliteit op het eiland, zowel in de duinen en duinvalleien als in de landbouwpolder. De polder zal met de maatregelen nog aantrekkelijker worden voor weidevogels. Daarnaast zullen delen van de verruigde kwelder worden gemaaid, om daar meer ruimte te bieden aan ganzen. Dit moet de druk van de ganzen op de weilanden in de polder verlagen. Natuurmonumenten stelt een deel van de kwelder voor een lage pachtprijs beschikbaar aan boeren om hun jongvee te laten grazen.
Aantrekkelijk eiland
De inspanningen leiden tot een gezonde economische situatie voor de boeren en een kwaliteitsimpuls voor natuur, landschap en toerisme op Schiermonnikoog. Het eiland hoort tot de mooiste natuurgebieden van Nederland en jaarlijks bezoeken ruim 300.000 mensen het Nationaal Park. De eilanderpolder die van oudsher de plek is waar boeren hun brood verdienen, wordt aantrekkelijker en de eilander streekproducten zijn een toevoeging voor de beleving van het eiland.
Voorbeeld voor Nederland
Gedeputeerde Kramer van de Provincie Fryslân en minister Carola Schouten van het Ministerie van LNV zien de noodzaak van deze transitie. Beiden hebben toegezegd te kijken naar de mogelijkheden om het initiatief te ondersteunen. De eilanderpartijen die de eilanddeal ondertekenen zien de ontwikkeling op Schiermonnikoog als een belangrijk voorbeeld voor de aanpak en de richting van de verduurzaming van de landbouw.
