Als het aan de Europese Commissie ligt wijkt het voorrangsbeleid voor groene stroom op de Europese elektriciteitsnetwerken voor de toegang van Amerikaanse energiemaatschappijen. De Europese Commissie wil tevens dat de handel in gas en schaliegas met de Verenigde Staten volledig wordt vrijgegeven. Dat blijkt uit een naar het ngo-netwerk S2B gelekt voorstel van de Europese Commissie voor de onderhandelingen over het vrijhandelsverdrag TTIP. Milieudefensie en Transnational Institute zijn aangesloten bij dit netwerk. Zij constateren dat de Europese Commissie haar eigen klimaatambities ondergraaft ten gunste van handel. Deze week wordt weer over TTIP onderhandeld.
“Dit hoofdstuk over energie en grondstoffen staat vol afspraken die de overgang naar duurzame energie kunnen beperken en vertragen, en die de fossiele industrie juist versterken”, zegt Freek Bersch, campagneleider TTIP bij Milieudefensie. “Minder ruimte voor duurzame energie op ons elektriciteitsnet, minder mogelijkheden om de handel in fossiel af te bouwen. Als de Europese Commissie het streven naar een fossielvrije economie serieus neemt, dan moeten deze voorstellen onmiddellijk van tafel."
“Deze voorstellen van de Europese Commissie laten niets heel van de verheven retoriek die we hoorden tijdens de klimaattop in Parijs”, zegt onderzoeker Cecilia Olivet van Transnational Institute. “Wederom winnen handel en de belangen van bedrijven het van klimaatactie. Terwijl we met de toenemende klimaatcrisis juist handelsovereenkomsten nodig hebben die klimaat en mensen op de eerste plaats zetten.”
Geen voorrang groene stroom
Het voorstel van de Europese Commissie geeft Amerikaanse bedrijven toegang tot Europese elektriciteitsnetten. En het verbiedt het bevoordelen van groene stroom, door te stellen dat er niet gediscrimineerd zal worden ‘tussen types energie'. Het voorstel is in lijn met de wens van onder andere lobbyorganisatie BusinessEurope om 'priority grid access' voor duurzame energie uit te faseren*. Dit kan het einde betekenen voor het voorrangsbeleid voor groene stroom, zoals dat in Duitsland met succes wordt toegepast. Dat sluit ook voor Nederland een belangrijke weg af naar de zo urgente energietransitie, aldus Transnational Institute en Milieudefensie.
Amerikaans schaliegas naar de Europese Unie
De Europese Commissie wil in TTIP ‘een wettelijk bindende verplichting tot de verwijdering van alle bestaande beperkingen op de export van aardgas in handel tussen de VS en de EU’. De maatregel kan leiden tot een toename van de handel in Amerikaans schaliegas, een controversiële energievorm, mede vanwege de grote problemen met klimaatvervuilende methaanlekkages bij de winning.
Zelfregulering voor energiebesparing
De Europese Commissie kiest voor zelfregulering door de industrie als het gaat om energiebesparing van apparaten als wasmachines en koelkasten. Dat is in strijd met de verplichte eisen van de Europese Ecodesign-richtlijn en ondermijnt de EU-doelen voor energiebesparing, stellen Transnational Institute en Milieudefensie.
Gemiste kans
Het TTIP-hoofdstuk is een gemiste kans. Belangrijke maatregelen voor de urgente transitie naar duurzame energie ontbreken, zoals het afbouwen van subsidie en staatssteun van fossiele energie en een belasting op klimaatvervuiling. Ons klimaat wordt ondergeschikt gemaakt aan handel, aldus Milieudefensie en Transnational Institute.
Deze week beginnen de Europese Commissie en de Verenigde Staten aan de 14e onderhandelingsronde over het vrijhandelsverdrag TTIP.
