Een overschakeling naar bouwen met hout heeft een dubbele positieve impact op het klimaat, blijkt uit nieuw onderzoek. Enerzijds wordt de CO2-intensieve productie van staal en cement verminderd, anderzijds worden de nieuwe gebouwen een opslagvat van CO2 uit de atmosfeer.
De snelle verstedelijking en bevolkingsgroei zullen een enorme vraag naar nieuwe woningen en commerciële gebouwen vragen, stellen de onderzoekers. Daardoor blijft de productie van cement en staal naar alle waarschijnlijkheid een grote bron van broeikasgassen.
“Maar dat risico voor het globale klimaatsysteem kan ook omgevormd worden tot een manier om de klimaatverandering af te remmen, als we op een duurzame manier ons houtgebruik verhogen”, zegt Galina Churkina, die als onderzoekster zowel verbonden is aan de Amerikaanse Yale School als aan het Potsdam-instituut voor Klimaatonderzoek. “Uit onze analyse blijkt dat dit kan op twee voorwaarden. Ten eerste moeten de wouden duurzaam beheerd worden. En ten tweede moet het hout uit vernielde houten gebouwen behouden worden.”
Scenario’s
De wetenschappers simuleerden vier scenario’s voor de volgende dertig jaar, uitgaande van de huidige situatie, en een verhoging van het aandeel houten gebouwen met 0,5, 10 en 50 procent. De gevolgen voor het klimaat zijn aanzienlijk. Bouwen met hout doet de uitstoot van CO2 met minstens de helft dalen tegenover het gebruik van staal en cement.
Daarbij komt dus nog dat de houten gebouwen een hoeveelheid CO2 kunnen opslaan, die tijdens de groei van de bomen uit de atmosfeer is gehaald. Een appartementsgebouw van vijf verdiepingen uit gelamineerd hout kan tot 180 kilogram CO2 per vierkante meter opslaan. Het wereldwijde potentieel van bouwen met hout varieert zo van 10 miljoen ton CO2 in het business as usual-scenario tot 700 miljoen ton in het meest ambitieuze.
Duurzaamheid cruciaal
Daarbij is het wel essentieel dat er niet in het wilde weg wouden gekapt worden om het hout te produceren, benadrukken de onderzoekers.
“Wouden beschermen tegen kaalkap en andere bedreigingen is essentieel om het duurzame gebruik als bouwmateriaal mogelijk te maken”, zegt coauteur Christopher Reyer van het Potsdam-instituut. “Ook plantages kunnen een rol spelen om aan de vraag tegemoet te komen, inclusief bamboeplantages van kleine boeren in tropische en subtropische regio’s.”
De wetenschappers pleiten ook voor een verdere reductie van het gebruik van brandhout en hergebruik van hout uit de sloop van gebouwen als strategieën om het aanbod op te krikken.
Technisch interessant
Hout krijgt al enkele jaren steeds meer aandacht als bouwmateriaal omdat het een aantal interessante technische eigenschappen heeft. Verrassend genoeg blijken grote gebouwen uit hout ook stevig tijdens een brand, omdat de kern van de balken tijdens een brand beschermd blijft door de verkoolde buitenzijde.
“Bomen bieden ons een technologie die qua perfectie haar gelijke niet kent”, zegt medeauteur Hans Joachim Schellnhuber, directeur-emeritus van het Postdam-instituut. “Ze halen CO2 uit onze atmosfeer en vormen die efficiënt om tot zuurstof voor ons om te ademen en koolstof in hun stammen om door ons te gebruiken. Ik kan geen veiligere manier bedenken om CO2 op te slaan. Samenlevingen maken al eeuwenlang goed gebruik van hout, maar nu vraagt de uitdaging van de klimaatverandering om een aanzienlijke opschaling.”