De Brits eoverheid gaat echte experimenten met geo-engineering financieren en laten uitvoeren in de atmosfeer. Die vinden verspreid over de wereld plaats, van het Noordpoolgebied tot het Great Barrier Reef. Ze zullen onder andere zonlicht weerkaatsende deeltjes in de stratosfeer testen, wolken reflectiever maken door zeewater te vernevelen, en water op zee-ijs pompen om het te verdikken. Dat schrijft The Guardian.
Volgens de Advanced Research and Invention Agency (Aria), het overheidsorgaan achter het plan, is het verkrijgen van deze “cruciale ontbrekende wetenschappelijke data” essentieel nu de aarde meerdere catastrofale kantelpunten nadert. Als geo-engineering veilig blijkt te zijn, zou het de aarde tijdelijk kunnen afkoelen en tijd kunnen winnen om de kernoorzaak van de klimaatcrisis aan te pakken: het verbranden van fossiele brandstoffen.
Volgens Aria zullen de experimenten kleinschalig zijn en streng worden beoordeeld voordat ze van start gaan. Andere projecten binnen het programma van £56,8 miljoen zullen de impact van geo-engineering op het klimaat modelleren en onderzoeken hoe het internationaal bestuurd kan worden.
Controversieel en riskant
Geo-engineering is controversieel; sommige wetenschappers noemen het een “gevaarlijke afleiding” van het terugdringen van uitstoot en maken zich zorgen over onbedoelde klimaatgevolgen. Eerder geplande experimenten in de open lucht zijn om die reden al geannuleerd na felle tegenstand.
Toch zeggen voorstanders dat onderzoek naar zonne-geo-engineering noodzakelijk is, gezien het wereldwijde falen om uitstoot te beperken en de opeenvolging van recordwarme jaren. Het Aria-programma, samen met een ander project van £10 miljoen, maakt het VK een van de grootste financiers van geo-engineering onderzoek ter wereld.
“Decarbonisatie is de eerste en beste kans om deze keerpunten te vermijden,” aldus prof. Mark Symes, programmaleider bij Aria. “Maar het huidige traject brengt ons in gevaar, zelfs als we netto nul uitstoot halen. Dus moeten we nadenken over wat we kunnen doen als het misgaat.”
“Het doel van het programma is om zo transparant mogelijk te onderzoeken of een van de voorgestelde koelingsmethodes ooit veilig toegepast zou kunnen worden,” zegt hij. “Het leven in het VK zou erg moeilijk kunnen worden als een van deze keerpunten wordt bereikt.”
Ilan Gur, CEO van Aria, zei: “Als wetenschap kan aantonen dat een slim ontworpen zeewaterspray de ongelooflijke biodiversiteit van het Great Barrier Reef kan beschermen en behouden, is dat dan niet iets wat we willen begrijpen?”
Een vraag die in het artikel niet wordt gesteld: wie is er aansprakelijk als het mis gaat? Welk recht hebben de Britten om in een wereldwijd systeem in te grijpen?
Onvoorspelbaar
De aankondiging werd bekritiseerd door prof. Raymond Pierrehumbert van de Universiteit van Oxford: “Zonne-geo-engineering heeft enorme en zorgwekkende implicaties voor de wereldwijde samenleving. De financiering door het VK schept een gevaarlijk precedent voor andere overheden om op de kar te springen. Het is pure dwaasheid om het pad vrij te maken voor veldexperimenten zonder nationaal of internationaal toezicht.”
Mary Church van het Center for International Environmental Law zei: “Zonne-geo-engineering is per definitie onvoorspelbaar en dreigt een al verstoord klimaatsysteem verder te ontwrichten. Het uitvoeren van kleinschalige experimenten dreigt controversiële theorieën te normaliseren en de technologische ontwikkeling te versnellen, wat een glijdende schaal richting grootschalige toepassing veroorzaakt.”
Het is bovendien volstrekt onwaarschijnlijk dat uit kleinschalige experimenten conclusies kunnen worden getrokken over de effecten van grootschalig ingrijpen in de atmosfeer. Met alle beschikbare technologie is het zelfs nog steeds niet mogelijk om het weer meer dan een paar dagen vooruit te voorspellen.
Voorstellen
De meeste voorstellen voor geo-engineering zijn gericht op het blokkeren van zonlicht dat het aardoppervlak opwarmt. Maar zonnestraling beheer (SRM) kan ernstige onbedoelde gevolgen hebben, zoals het verstoren van regenval die essentieel is voor voedselproductie. Sommige private bedrijven zijn al actief op dit terrein, wat het volgens Gur des te belangrijker maakt om een wetenschappelijke basis op te bouwen.
De door Aria gefinancierde experimenten omvatten het opsturen van een weerballon naar de stratosfeer boven de VS of het VK. Milligrammen niet-giftig mineraalstof worden blootgesteld aan de omstandigheden op grote hoogte en daarna teruggehaald om te analyseren hoe de eigenschappen van de deeltjes veranderen over tijd.
Een drietal andere experimenten onderzoekt hoe zeewatersprays of elektrische ladingen via drones kleine waterdruppeltjes kunnen vormen om wolken boven oceanen meer zonlicht te laten weerkaatsen. Eén experiment breidt bestaand werk uit boven het Great Barrier Reef, dat door opwarming zwaar is aangetast, mogelijk tot een gebied van 100 vierkante kilometer. Een ander vindt plaats aan de Britse kust.
Een vijfde experiment in Canada pompt in de winter water op zee-ijs, dat vervolgens bevriest en het ijsdek in de zomer langer in stand houdt. Helder wit ijs reflecteert namelijk veel meer zonlicht dan de donkere oceaan die zichtbaar wordt als ijs smelt door opwarming.
Er zal een milieueffectrapportage openbaar worden gemaakt vóórdat buitenshuis geëxperimenteerd wordt, en lokale gemeenschappen zullen vooraf worden geraadpleegd. Aria meldde ook dat een onafhankelijke toezichtcommissie, onder leiding van klimaatexpert prof. Piers Forster en met leden uit onder meer India en Ghana, deel uitmaakt van het goedkeuringsproces.
Het Aria-programma zal ook ruimte-reflectoren evalueren—zonneschermen in een baan om de aarde—met behulp van modellen om hun haalbaarheid te bepalen. “Dit is de meest speculatieve aanpak die we financieren,” zei Symes. Vulkanische uitbarstingen brengen van nature deeltjes in de atmosfeer en een ander project zal drones door deze pluimen laten vliegen om hun effecten te meten.
Zeven modelleringsteams zullen de impact van geo-engineering op klimaat en ecosystemen onderzoeken, vooral in ontwikkelingslanden, waar ongeveer 85% van de wereldbevolking woont. Vijf andere teams zullen zich bezighouden met ethiek en bestuur om de bredere maatschappelijke implicaties van geo-engineering te verkennen, zoals hoe toekomstige toepassing internationaal overeengekomen en beheerd zou moeten worden.
Blijf op de hoogte met de nieuwsbrief. Meld je hier aan.
( Je kunt ons ook steunen door lid te worden of te doneren )
