50 jaar lang was De Kleine Aarde in Boxtel een begrip op gebied van milieu en duurzaamheid. Nu komt er op het terrein van De Kleine Aarde met De Plaetse een nieuw initiatief dat boeren, burgers, ondernemers, onderzoekers en kunstenaars samenbrengt die werken aan de transitie van ons voedselsysteem. Dit leer-, debat-, cultureel- en onderzoekscentrum brengt praktijk, theorie en verbeelding samen. Dat draagt bij aan een natuur gedreven, sociaal verbonden en economisch gedragen voedselsysteem.
Boxtel wordt de eerste van vier in Nederland te vestigen ‘Plaetsen’ waar jaarlijks 250 mensen en organisaties uit de voedselsector samenwerken aan het maken, aanpassen en realiseren van hun eigen businessplan. Samen creëren ze een houdbaar systeem in de praktijk. Boerderij voor boerderij, bedrijf voor bedrijf, community per community. Want alleen door iets te doen verandert een systeem. Dit plan voor De Plaetsen is in enkele jaren tijd ontwikkeld vanuit de eerste ervaringen van Stichting Herenboeren Nederland en haar partners.
De besturen van stichtingen De Kleine Aarde en Herenboeren Nederland hebben de handen ineengeslagen en samengewerkt om de eerste locatie van een ‘Plaetse’ concreet te maken. Met het verbeteren/vernieuwen van het terrein is een investering van 2,9 miljoen euro gemoeid. De Plaetse biedt kansen aan boeren, burgers, onderzoek en onderwijs. Met het centrum wordt Boxtel hét knooppunt voor agrarische vernieuwing, waarin bestaande en nieuwe boeren elkaar vinden en versterken in de praktijk. Naar verwachting biedt het centrum op termijn werkgelegenheid voor 45 mensen.
Economische en maatschappelijke impulsen bij duurzame landbouw
De actuele situatie over stikstof, milieu, CO2 enzovoorts, vraagt om concrete actie door en handelingsperspectief voor boeren én burgers. Het ontwikkelde plan geeft een economische en ecologische impuls aan Boxtel en de communities in de wijde omgeving. Deze eerste Plaetse is het startsein voor nationale en internationale samenwerking tussen plaatselijke initiatieven op het gebied van toekomstbestendige voedselproductie, waaraan boeren en burgers actief samenwerken.
De inhoud van het plan is doorgerekend door bureau ‘New Economy’, dat concludeert dat de meerwaarde in geld uitgedrukt zo’n 17 miljoen euro bedraagt.
De nieuwe organisatie, die voorlopig de naam ‘De Plaetse Zuid’ draagt, heeft géén winstoogmerk. De jaarlijks berekende positieve resultaten worden geïnvesteerd in bestaande en nieuwe netwerken en ook worden (nieuwe) boeren ermee gesteund. De nieuwe organisatie wil dit najaar al beginnen met de beoogde aanpassingen van gebouwen en terrein.
Knooppunten
De naam ‘Plaetse’ betekent letterlijk ‘open ruimte’. Vroeger ontmoetten boeren elkaar voor overleg en ‘bijkletsen’ ook op een plaetse. Boeren en andere partijen in het voedselsysteem in en rond Boxtel zullen op de Plaetse ook in die traditie samenwerken aan verduurzaming van hun onderneming. Zij trekken tijdens het traject op met elkaar en met specialisten, burgers, wetenschappers, kunstenaars, financiers en andere ketenpartners die meehelpen om initiatieven te versterken. Daarnaast zullen deze ketenpartners ook hun eigen initiatieven inbrengen en die waar mogelijk verbinden met die van de agrarische partners. Boxtel en de regio worden nauw betrokken bij de uitvoering van de plannen.
De Plaetsen vormen samen een fijnmazig kennisnetwerk, nationaal en internationaal. Er komen in totaal vier knooppunten in Nederland in dit netwerk. De Kleine Aarde wordt het knooppunt voor Zuid-Nederland (zandgrond). Deze vier knooppunten ontwikkelen zich zelfstandig, maar in goede onderlinge afstemming en samenwerking: wel verbonden, maar niet gebonden. ‘De Plaetsen’ borgen onder andere het open source karakter van het netwerk.
Samen met burgers
Een belangrijke drijfveer voor De Plaetsen is de samenwerking tussen burgers en boeren, Burgers worden betrokken bij hun voedsel en het platteland en zorgen voor (een deel van) de afzet (korte lijnen, lokaal, vers). Burgers zijn weer trots op/betrokken bij hun natuurlijke platteland, recreëren daar graag en steunen dit initiatief.
Samen met Aardpeer (www.aardpeer.nl) wordt een vereniging opgericht van mensen die voedselproductie in de stad en landelijk gebied een warm hart toe dragen en mee willen doen in het realiseren van een duurzaam voedselsysteem. Voor deze vereniging functioneren De Plaetsen als ‘clubhuis’, ontmoetingsplaats, uitvalsbasis, museum, winkel, informatie- en inspiratiebron. Als lid mag je er voor clubprijzen recreëren.
Meer informatie is beschikbaar via Herenboeren.nl
