CO2 compenseren met bosprojecten blijkt veel minder effectief te zijn dan vaak wordt voorgesteld. De overschatting is groot, tot wel 90%. Dat blijkt uit recent onderzoek van VU-wetenschappers.
Wie CO2-compenseert, bijvoorbeeld bij het boeken van een vliegticket, of het aankopen van participaties in bosprojecten, draagt in feite bijna niets bij aan het tegengaan van klimaatverandering. Bij maar liefst 90 procent van die projecten wordt er niet daadwerkelijk CO2 gecompenseerd. Dat is de conclusie van milieuwetenschapper Thales Pupo West in een artikel dat werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science.
CO2-compensaties hadden in 2022 wereldwijd een marktwaarde van twee miljard dollar. Ook handel in carbon credits die wordt aangemoedigd in het klimaatakkoord van Parijs hoort daarbij.
REDD+
Thales Pupo West en zijn collega-onderzoekers onderzochten het effect van vrijwillige REDD+-projecten. REDD+ is een instrument om klimaatverandering tegen te gaan. Deze regeling maakt het mogelijk om CO2-uitstoot te compenseren door ontbossing tegen te gaan.
De onderzoekers verzamelden gegevens over de REDD+-projecten en regio's, waaronder de geschiedenis van ontbossing. Die vergeleken ze met scenario’s over wat er zou gebeuren zonder het REDD+-programma. Daarna vergeleken ze hun berekeningen over wat er zou zijn gebeurd zonder de beschermingsprojecten met de berekeningen van de projectontwikkelaars.
90% te veel
Voor de meeste van deze projecten werd geen bewijs gevonden dat ze ontbossing tegengaan. De onderzoekers schatten dat 90 procent van deze projecten de uitstoot niet daadwerkelijk compenseert. De projecten die ontbossing wél tegengaan overschatten hun impact, waardoor projecten meer carbon credits uitgeven dan zou moeten.
Het rapport omschrijft het als volgt: In het algemeen wijst alles erop dat de vrijwillige REDD+ projecten in onze steekproef in zes tropische landen veel minder ontbossing hebben voorkomen dan voorspeld door de projectontwikkelaars. Slechts een minderheid van de projecten realiseerde statistisch significante reducties in vergelijking met ex post counterfactuals. Onze bevindingen bevestigen eerdere studies die de additionaliteit, en dus de milieu-integriteit, van koolstofcompenserende interventies in twijfel trokken.
CO2 compensatie gebakken lucht
Volgens de onderzoekers betekent dit dat de CO2-compensaties om uitstoot te verminderen meestal neerkomen op ’gebakken lucht‘. In werkelijkheid compenseren ze vrijwel niets.
