Nederland meldt samen met vier andere landen officieel het Europese verbod op PFAS aan bij het Europees chemicaliën agentschap (ECHA). Het aanmelden bij ECHA is de officiële start van het proces om te komen tot een Europees verbod. Nederland werkt sinds 2020, samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen, aan dit Europese verbod, om zo het gebruik van PFAS aan banden te leggen en ons milieu en onze gezondheid te beschermen. Bijzonder aan dit restrictievoorstel is dat alle schadelijke PFAS stoffen, zo’n 6000 in totaal, voor het eerst in één keer verboden gaan worden. Dat maakt dit de meest uitgebreide en complexe restrictie tot nu toe.
Staatssecretaris Van Veldhoven: “Ik vind het belangrijk dat we ons milieu en onze gezondheid beschermen tegen PFAS. De beste en meest effectieve manier daarvoor is het probleem aan de voorkant aanpakken en PFAS gebruik en uitstoot aan banden leggen. Dat kan alleen met een Europees verbod, met vandaag als officiële start om tot een verbod te komen. Een compliment aan het RIVM en alle andere betrokkenen die hier hard aan werken.”
Milieu en gezondheid beschermen
Hoe het Europese verbod eruit komt te zien en voor welke producten dit gaat gelden, is nu nog niet te zeggen. Het verbod op PFAS zal zich richten op alle toepassingen, met uitzondering van enkele toepassingen die als essentieel, onmisbaar, worden gezien. Het aanmelden bij ECHA is de eerste officiële stap om tot een verbod te komen. Nederland werkt sinds de start in 2020 samen met Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen aan de voorbereiding van het restrictievoorstel. Zo is aan bedrijven en andere belanghebbenden informatie gevraagd over de toepassing, functionaliteit van PFAS en mogelijke alternatieven.
Stappen tot een verbod
Het komende jaar wordt de informatie over het gebruik van PFAS nader geanalyseerd en wordt het restrictievoorstel onderbouwd. Ook wordt gekeken voor welke toepassingen eventueel een uitzondering op het verbod nodig is, waarna het restrictievoorstel in juli 2022 kan worden ingediend. Vervolgens kijken de wetenschappelijke comités van Europa (RAC en SEAC) naar het restrictievoorstel. Zij bepalen onder andere of bij de voorgestelde restrictie de maatschappelijke kosten opwegen tegen de baten en beoordelen de geschiktheid van alternatieven. Ook vindt een consultatieronde plaats. Daarna is de Europese Commissie aan zet. Die stelt op basis van alle bevindingen een wijziging voor in de lijst van restricties onder de REACH-verordening. De Raad en het Europese Parlement hebben drie maanden om hierop te reageren. Tenslotte treedt de restrictie na een overgangsperiode in werking, het streven is nog vóór 2025.
Wat zijn PFAS
PFAS is een verzamelnaam voor zo’n 6000 stoffen die in allerlei producten zitten, zoals regenkleding, anti-aanbak pannen, mobiele telefoons en cosmetica. Bij productie in de fabrieken, bij gebruik en via afvalstromen komen sommige PFAS onbedoeld in het milieu terecht, en ook in ons voedsel en drinkwater. Omdat deze stoffen niet afbreken hopen ze in de loop der jaren op. Gezien de schadelijke eigenschappen van PFAS kan dit een risico vormen voor het milieu en voor onze gezondheid.
Uitstoot voorkomen
Totdat er een verbod op PFAS in werking treedt, beperken andere maatregelen de uitstoot. Zo zijn de afgelopen jaren steeds strengere eisen gesteld aan het gebruik van sommige PFAS en geldt er al een verbod op PFOA en PFOS, twee stoffen die behoren tot de PFAS groep. Door nu die hele grote groep PFAS in één keer te verbieden, voorkomen we dat de ene schadelijke PFAS wordt vervangen door een andere die later ook weer schadelijk blijkt.
Ook is PFAS een bekende hormoonverstorende stof die wordt besproken in het uitgebreide overzicht van hormoonverstoorders op Duurzaamnieuws.
