De productie van schaliegas is wereldwijd aan een snelle opmars bezig, maar vormt een ernstige bedreiging van de volksgezondheid, concludeert de Amerikaanse organisatie NRDC na een overzichtstudie van de bestaande wetenschappelijke onderzoeken.
De chemicaliën die bij de winning van het gas gebruikt worden, veroorzaken problemen met de luchtwegen, schade aan het zenuwstelsel, bloedaandoeningen, geboorteafwijkingen en kanker.
Schaliegas wordt gewonnen door onder hoge druk water vermengd met chemicaliën in de grond te pompen, een proces dat "frakken" genoemd wordt. De praktijk ligt al langer onder vuur van milieu- en gezondheidsorganisaties, omdat er gevreesd wordt voor de lucht- en waterkwaliteit rond de bronnen. In sommige gevallen konden buurtbewoners zelfs hun leidingwater in brand steken, en steeds meer studies wezen op gevaren voor de volksgezondheid.
De Amerikaanse Natural Resource Defence Council biedt nu in een lijvig rapport een overzicht van de bestaande studies, en daaruit blijkt dat frakken ernstige risico's inhoudt voor de volksgezondheid. "Die gezondheidsrisico's zijn niet beperkt tot ons drinkwater", zegt onderzoekster Miriam Rotkin-Ellman van de NRDC. "De industrie blijft de impact van frakken minimaliseren, maar de wetenschap legt steeds meer ernstige gezondheidsrisico's bloot, voor de arbeiders, gezinnen in de buurt en zelfs hele regio's waar veel gas- en oliereserves zijn."
Vijf risico's
De bestaande wetenschappelijke studies wijzen op ademhalingsproblemen voor omwonenden, zoals kortademigheid, en longziekte. Rond boorputten zijn concentraties gevonden van vervuilende stoffen die hoog genoeg zijn om ademhalingsproblemen te veroorzaken, met name bij kwetsbare personen zoals kinderen. Ook voor het zenuwstelsel zijn er risico's. Vooral blootstelling aan vluchtige organische stoffen (VOC's) en waterstofsulfide kan duizeligheid en hoofdpijn veroorzaken, en zelfs bewusteloosheid.
Zorgwekkend zijn ook de wetenschappelijke studies die wijzen op geboorteafwijkingen en schade aan de ontwikkeling van de foetus, stelt de NRDC. Van sommige vluchtige organische stoffen en polycyclische aromaten (PAK's) is bekend dat ze de ontwikkeling van de foetus en kinderen kunnen schaden. Zelfs een blootstelling op korte termijn kan zo op lange termijn schade veroorzaken.
Bloedafwijkingen, vooral door vervuiling met benzeen, zijn het vierde gezondheidsprobleem. Verschillende studies stelden concentraties vast die hoog genoeg zijn om, als ze chronisch in het milieu blijven, schade toe te brengen. Tot slot is van chemicaliën als formaldehyde, dieselroet en benzeen bekend dat ze het risico op kanker doen toenemen.
De NRDC wijst erop dat er nog meer onderzoek nodig is, want er zijn ook indicaties dat frakken invloed kan hebben op hart-, lever- en nierproblemen, het immuunstelsel en de voortplantingsorganen.
"Nu naar schatting een kwart van de Amerikanen binnen de 2 kilometer afstand van een gas- of oliebron leeft, en frakken steeds meer voorkomt in het hele land, is er dringend behoefte aan snelle actie om de volksgezondheid te beschermen", concludeert de NRDC.