De Verenigde Naties overleefden vorig jaar de meest dramatische financiële crisis in de laatste tien jaar. Het is nog allesbehalve zeker dat de bijdragen van de lidstaten er dit jaar wel komen.
Als lidstaten dit jaar opnieuw in gebreke blijven – wat 47 landen in 2019 deden – stevent het orgaan af op een nieuwe liquiditeitscrisis, waarschuwde secretaris-generaal Antonio Guterres afgelopen week.“Alleen als alle lidstaten hun vastgestelde bijdrage volledig en op tijd betalen, is er gegarandeerd voldoende geld om het programma voor 2020 te uit te voeren.”
Over het budget voor 2020, vastgesteld op 3,1 miljard dollar, werd vorige maand gestemd in de Algemene Vergadering. Het is voor het eerst sinds 1973 dat de VN een jaarlijks in plaats van tweejaarlijks budget vaststellen.
VN-woordvoerder Stephane Dujarric verklaarde op 10 januari dat 146 van de 193 lidstaten in 2019 hun volledige bijdrage aan het budget hadden betaald.
Ontwrichting
Op de vraag welke impact een nieuwe liquiditeitscrisis kan hebben op het VN-personeel zegt Patricia Nemeth, voorzitter van de VN-vakbond (UNSC) dat het goedgekeurde budget en tijdige betaling door de individuele landen twee verschillende kwesties zijn.
Als lidstaten hun bijdrage niet op tijd betalen, dan dreigt een nieuwe cashcrisis met gevolgen voor het VN-personeel, zowel op het VN-hoofdkantoor als wereldwijd, zegt ze.
“Het gaat niet alleen om salarissen. Zelfs de mogelijkheid van een herhaling van de liquiditeitscrisis van vorig jaar, werkt ontwrichtend voor ons dagelijks werk. We kunnen daardoor niet vooruit plannen en ons mandaat op een zo efficiënt mogelijke en kostenbesparende manier uitvoeren”.
VN-programma’s
Bij een toespraak voor de G77, de groep van 77 ontwikkelingslanden, zei Guterres erop te rekenen dat een ergere crisis vermeden kan worden met blijvende steun van deze landen. “En we kijken of we meer duurzame oplossingen kunnen vinden voor onze liquiditeitsproblemen.”
In de loop van de jaren, zei hij, “gaven we ons budget uit in de veronderstelling dat er genoeg geld zou zijn aan het begin van elk jaar, zodat we het budget gedurende het jaar geleidelijk konden besteden.”
“In werkelijkheid is het zo dat we de helft van het budget in de eerste drie maanden ontvangen. Een kwart komt pas tegen het einde van het jaar. Dat betekent dat vooral tussen juli en oktober de liquiditeit zeer slecht is.”
De implementatie van VN-programma’s wordt steeds meer bepaald door de aanwezigheid van cash geld, zei hij , “en dat gaat volledig in tegen de manier waarop we zouden moeten werken.”
Consultants
Nemeth zegt dat de VN tijdelijke en kortlopende contracten niet stopzet, omdat die een vast onderdeel zijn van de werkwijze van de VN. “De vakbond zal altijd pleiten voor baanzekerheid, maar we begrijpen dat de VN soms tijdelijk personeel moet inhuren om te voorzien in specifieke behoeften.”
Wat consultancy betreft, is de vakbond er voorstander van de capaciteit die al binnen de VN aanwezig is, in te zetten voor kernactiviteiten en terugkerende werkzaamheden, zegt ze.
