Hoe duurzaam eten voordeliger kan zijn

In het dit artikel zagen we al dat met de seizoenen eten naast goed voor het klimaat ook goed voor je portemonnee is. Maar ook zonder met de seizoenen te eten, kan duurzaam eten voordeliger zijn. Hieronder lees je hoe dat precies zit.

Bij Fork Ranger helpen we mensen met duurzamer eten.  En als we op grote schaal impact willen hebben, is het belangrijk dat dit voor iedereen toegankelijk is. Daarom is het cruciaal dat duurzaam eten een betaalbaar is. Gelukkig zijn er een aantal manieren waarop dit zo is, ook al denken mensen denken dat het duurder is. Volgens een studie van de EU is dit zelfs de voornaamste reden waarom mensen terughoudend zijn om duurzamer te eten.

Een duurzaam voedingspatroon houdt in dat je minder vlees en zuivel consumeert en meer groenten, peulvruchten en noten toevoegt. Een goed startpunt is om de kosten van vegetarische of veganistische voedingspatronen te onderzoeken. Dat wil trouwens niet zeggen dat je vegetariër of veganist moet worden, om duurzaam te eten. Hier schreven we daar al eerder over.

Een studie uit Oxford heeft de kosten van verschillende voedingspatronen vergeleken en geconstateerd dat in landen met een hoog inkomen of een hoger middeninkomen, flexitarische, vegetarische en veganistische voedingspatroon over het algemeen goedkoper zijn dan het gangbare voedingspatroon. Van één derde voordeliger voor veganisten tot 14% goedkoper voor een flexitarische voedingspatroon.

Hoe zit het met biologisch?

De perceptie dat ‘duurzaam’ synoniem is met ‘duur’ komt mogelijk voort uit het idee dat duurzaam eten vaak wordt geassocieerd met biologische producten. Dat is begrijpelijk. In 2019 heeft de Consumentenbond de prijzen van huismerk, A-merk en biologische producten vergeleken. Hoewel biologische producten gemiddeld duurder waren dan huismerken, werden er ook biologische huismerkproducten gevonden die goedkoper waren dan A-merken.

Als consument kun je de grootste CO2-reductie realiseren door eerst te letten op wat er op je bord ligt en pas daarna op de manier waarop het eten is geproduceerd te letten. Maak je dus niet al te veel zorgen over biologische producten, totdat je de eerste stappen naar een duurzaam voedingspatroon hebt gezet. Bij Fork Ranger ontwikkelden we hiervoor het kompas.

Budgetvriendelijke en duurzame recepten

Dit zijn natuurlijk mooie gemodelleerde studies maar om te testen of dit in de praktijk ook zo is, namen we de Fork Ranger recepten onder de loep. We waren aangenaam verrast door de resultaten. Het merendeel van de recepten – meer dan 80% – kost minder dan 2,50 euro per portie. Dit sluit aan bij de aanbeveling van NIBUD voor het budgetteren van warme maaltijden (2,34 euro). En dit is nog zonder het toepassen van optimalisaties, zoals het kopen van grote hoeveelheden, profiteren van aanbiedingen, winkelen bij de goedkoopste supermarkt of maaltijden voor meerdere dagen bereiden.

We hebben ook geanalyseerd wat sommige recepten duurder maakt dan andere. Is het echt waar dat groenten zo duur zijn? Daar zit een kern van waarheid in. Groenten vormen inderdaad het grootste deel van de kosten van onze recepten, maar dat is ook omdat ze het grootste deel van een duurzaam voedingspatroon beslaan. Desondanks zijn er grote variaties tussen de verschillende recepten, en het is niet altijd gemakkelijk om op het eerste gezicht te bepalen of de groenten duur zijn.

We hebben ook vastgesteld dat peulvruchten en noten nooit een grote impact hebben op de kosten. Peulvruchten zijn eigenlijk bijzonder voordelig, en noten hebben, mits je ze in bulk koopt en kiest voor de meer gangbare soorten, geen al te hoog prijskaartje.

Wat sommige recepten duurder maakt, zijn vaak de “speciale” ingrediënten. Deze kun je gemakkelijk vervangen door meer gangbare ingrediënten of gewoon weglaten. Kies bijvoorbeeld andere pastavarianten in plaats van ravioli en gnocchi. Naanbrood en vers brood zijn smakelijke toevoegingen, maar ze zijn niet strikt noodzakelijk. Ook verse kruiden zijn een luxe, gezien het feit dat gedroogde kruiden vaak een goedkoper alternatief zijn. Bovendien zijn sommige recepten duurder door de aanwezigheid van prijzige ingrediënten, zoals avocado’s of jackfruit.

Een paar praktische tips voor voordelige recepten en boodschappen

• Recepten met pasta, rijst en aardappels als basis zijn over het algemeen voordeliger dan recepten met wraps, brood, naan, enzovoort. Je kunt de aanbevolen pastasoort altijd vervangen door de goedkoopste variant.

• Peulvruchten zijn fantastisch: ze zijn betaalbaar, rijk aan eiwitten en vullend.

• Geef de voorkeur aan lokale producten: exotische groenten en fruit zijn doorgaans duurder. Als je in Nederland woont, zijn knolgroenten, koolsoorten, appels en peren goede keuzes. De seizoenskalender geeft je inspiratie!

• Overweeg bevroren groenten: ze zijn vaak voordeliger en je kunt grotere hoeveelheden kopen zonder je zorgen te maken over voedselverspilling.
• Beschouw kaas als een luxe ingrediënt.

Meteen vanavond beginnen? Hier zijn vier budgetvriendelijke recepten die je kunt bereiden voor minder dan 1,50 euro per portie (prijzen van oktober 2022):

• Smokey Chili
• Caponata
• Chickpea Wat

• Risotto met Venkel

Meer recepten zijn te vinden in het Fork Ranger boek en de gratis Fork Ranger app.