Het Europees Parlement stemde op 8 juni over haar positie op een belangrijk pakket klimaatwetten, waaronder de herziening van het Europees emissiehandelssysteem en nieuwe CO2-uitstootregels voor de luchtvaart en auto’s.  Een aantal voorstellen van de Europese Commissie werd aangescherpt, maar de algehele ambitie schiet uiteindelijk tekort voor het 1,5 graad klimaatdoel.

De stemming over het EU-emissiehandelssysteem verliep chaotisch en uiteindelijk werd dit voorstel niet aangenomen, waardoor er nu opnieuw moet worden onderhandeld. Ook GroenLinks stemde tegen, omdat de klimaatambities te zeer werden afgezwakt: de Europese christendemocaten zorgde samen met eurosceptische en extreemrechtse partijen ervoor dat een voorstel werd aangenomen om de industrie tot 2034 gratis rechten te blijven geven om CO2 uit te stoten. Deze verzwakking van het voorstel was voor een meerderheid in het parlement onacceptabel.

Nieuwe vertraging klimaatdoelen

Het verwerpen van het voorstel leidde ertoe dat ook de voorstellen over een sociaal klimaatfonds en een CO2-grensheffing niet eens tot een eindstemming kwamen, omdat ze nauw verbonden zijn aan het EU-emissiehandelssysteem. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is teleurgesteld over het verloop van de stemmingen: “Dit levert onnodige vertraging op, kostbare tijd die nodig is voor het halen van de klimaatdoelen.”

Eickhout vervolgt: “Deze wetten zijn cruciaal om de komende jaren klimaatbeleid echt te versnellen, het is daarom gênant dat dit niet is gelukt: deze onderhandelingen waren een gevecht met de gevestigde belangen, er was stevig verzet tegen verandering. De rechterhelft van dit parlement zet de kortetermijn- en industriële financiële belangen nog altijd boven het belang van een leefbare wereld.”

Over een emissiehandelssysteem voor de luchtvaart werd apart onderhandeld en deze stemming verliep beter. Dit voorstel moet ervoor zorgen dat er ook een eerlijke prijs komt op de CO2-vervuiling door vliegtuigen, want nu betaalt de luchtvaart alleen voor de uitstoot van vluchten binnen de EU en veel van de uitstootrechten worden ook nog eens gratis uitgedeeld. “De luchtvaart is tot nu toe net als de industrie voor een groot deel uitgezonderd van het betalen voor hun CO2-uitstoot. Daarom zeggen we: daar moet per 2025 een eind aan komen en ook voor de uitstoot van vluchten vanuit Europa naar een ander continent moet worden betaald”, vervolgt Eickhout.

Christendemocraten liggen dwars

De christendemocraten deden de afgelopen week voorstellen om het klimaatpakket flink af te zwakken en Europarlementariërs werden zwaar onder druk gezet door
industriële lobby. Eickhout: “We hebben steeds gestreden voor meer ambitie, maar op enkele punten bleek dit lastiger dan verwacht, vooral bij regels die de fossiele auto-industrie raken. Het is gelukt om het doel vast te leggen dat er vanaf 2035 geen nieuwe diesel- en benzineauto's meer mogen worden verkocht, maar doordat conservatieve Europarlementariërs hun oren lieten hangen naar de autolobby bleek elke verhoging van ambitie in de tijd daarvoor onhaalbaar.”

Over de wetgeving die vandaag door het parlement is aangenomen, wordt dit najaar onderhandeld met de EU-landen. Zij werken op dit moment ook aan een gezamenlijk standpunt. Over het emissiehandelssysteem moet weer worden onderhandeld in de milieucommissie van het Europarlement. Daarna kan er pas weer door het voltallige Europarlement worden gestemd, GroenLinks zet erop in om deze stemming nog voor het zomerreces te laten plaatsvinden.