Het Europees Octrooi Bureau (EOB) heeft het patent op broccoli met een lange steel van Monsanto verworpen. Deze broccoli, die door zijn lange steel ook machinaal geoogst kan worden, is het resultaat van ‘pure klassieke veredeling’ en daarom niet langer patenteerbaar. Dit is, voor zover bekend, het eerste patent op een natuurlijke eigenschap dat herroepen is, sinds de wijziging van de patentwetgeving in juni 2017.
Bionext is heel blij met de uitspraak. Projectleider Maaike Raaijmakers: “Patenten op eigenschappen van planten en dieren geven de patenthouder het alleenrecht op de gepatenteerde eigenschappen. Andere veredelaars mogen die eigenschap dus niet meer gebruiken zonder toestemming van de patenthouder. Dit beperkt de innovatie in de veredeling en bevordert de machtsconcentratie in de veredelingssector. Minder veredeling betekent minder nieuwe rassen en dus minder diversiteit op ons bord. We hebben ons daarom jarenlang ingezet voor een aanpassing van de patentwetgeving. Nu is het eindelijk tijd om te oogsten.”
Het Europees Octrooi Bureau concludeert in haar uitspraak dat de broccoli het resultaat is van uitsluitend klassieke veredeling, dus zonder de toevoeging van een technische stap. De producten van klassieke veredelingsprocessen zijn sinds juni 2017 niet langer patenteerbaar. De lange steel, waardoor het hoofd van de broccoli boven de bladeren uitsteekt en machinaal geoogst kan worden, is een eigenschap die van nature in broccoliplanten voorkomt en door verschillende bedrijven gebruikt wordt in hun veredelingsprogramma. Het is dus geen uitvinding van Monsanto. De Bolster is een van de bedrijven die getroffen werd door het patent.
Bart Vosselman, veredelaar bij de Bolster: “Wij maken in de veredeling van een nieuw broccoliras gebruik van broccoliplanten met een lange steel. Dit veredelingsprogramma was op een laag pitje gezet vanwege het patent op broccoli van Monsanto. Het risico dat we inbreuk op dit patent zouden maken was simpelweg te groot. Nu kunnen we met een gerust hart verder met de veredeling. We hopen binnen enkele jaren een nieuw broccoliras op de markt te brengen.”
Wat ging hieraan vooraf?
In 2013 werd het patent op broccoli met lange steel verleend aan Seminis (een van de vele dochterbedrijven van Monsanto). In maart 2014 begon Bionext samen met een brede coalitie van internationale organisaties een bezwaarprocedure tegen dit patent. Daarnaast zijn ongeveer 75.000 handtekeningen overhandigd aan het Europees Octrooi Bureau in München met het verzoek om de broccoli te bevrijden.
Eind 2016 besloot het Europees Octrooi Bureau om alle lopende patentaanvragen en bezwaarprocedures op klassiek veredelde voedselgewassen stil te leggen. Dit in afwachting van een mogelijke wetswijziging.
Medio 2017 besloot het Europees Octrooi Bureau om de interpretatie van de patentwet aan te passen en geen patenten meer te verlenen op (eigenschappen van) klassiek veredelde gewassen. Dit verbod betreft nu ook de producten van klassieke veredeling zoals planten, vruchten en zaden.
De op 19 september 2018 geplande hoorzitting werd afgelast. Blijkbaar was het voor de patenthouder zelf ook wel duidelijk dat dit patent niet behouden kon worden. Op 30 oktober publiceerde het Europees Octrooi Bureau haar uitspraak op haar website. Monsanto kan nog in beroep gaan bij de Hoge kamer van Beroep van het Europees Octrooi Bureau.
Lees ook: Patent op planten maar deels afgeschaft
