De Hoge Raad heeft ook in cassatie de Nederlandse staat veroordeeld om meer inspanningen te verrichten voor het verminderen van klimaatverandering. Nederland mag dus minder uitstoten dan de regering tot nu heeft toegelaten. Tegen deze uitspraak is geen beroep meer mogelijk.
Nederland moet nu tegen eind 2020 een reductie van uitstoot van broeikasgassen met 25% hebben bereikt tov 1990.
Het Hof oordeelde dat klimaatverandering een grote bedreiging vormt en dat de Staat een zorgplicht heeft om zo snel mogelijk de Nederlandse emissies te verlagen. Een reductie van minder dan 25% in 2020 is in strijd met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Op 24 juni 2015 oordeelde de rechtbank al dat de Staat haar zorgplicht jegens de Nederlandse burger had geschonden en beval de Staat om de uitstoot van broeikasgassen vóór 2020 met 25% te reduceren ten opzichte van 1990. De Staat ging daartegen in beroep. Tevergeefs.
Geen reductie CO2
Sinds 1990 is de uitstoot van broeikasgassen slechts 13% gedaald en deze daling is al zes jaar geleden gestokt. De 13% reductie werd vooral gerealiseerd door de uitstoot van andere broeikasgassen te beperken (landbouw), maar daar is de rek nu uit. Dit terwijl de uitstoot van CO2 zelf, het belangrijkste broeikasgas dat honderden jaren aanwezig blijft in de atmosfeer, al 28 jaar niet is gedaald, 0% reductie.
Het verwerpen van het hoger beroep door het Hof betekende dat het kabinet in twee jaar van 13% reductie naar 25% zou moeten opschalen. Het kabinet wist dat de Staat zou kunnen verliezen en dat de uitspraak uit 2015 betekende dat bij verlies het doel voor 2020 (25% reductie) niet naar achteren zou schuiven, “Het heeft ons dan ook verbaasd dat het kabinet tegen de eigenaren van kolencentrales heeft gezegd dat ze tot 2025 of tot 2030 open konden blijven. Aannemende dat dit geen minachting was voor de rechterlijke uitspraak, heeft het kabinet blijkbaar nog een reeks andere maatregelen om die 25% te halen, want tijdens de procedure heeft de Staat meermaals gesteld de 25% reductie te kunnen realiseren”, aldus Marjan Minnesma, directeur Urgenda, in 2018.
Op 9 oktober 2018 verwierp het gerechtshof in Den Haag het hoger beroep dat de staat had aangespannen tegen de uitspraak in de klimaatzaak.
Hiermee bevestigde het hof het oordeel van de rechtbank van 24 juni 2015 waarin de Staat werd bevolen de uitstoot van broeikasgassen vóór 2020 met 25% te reduceren ten opzichte van 1990.
Urgenda schrijft:
In Madrid slaagden landen er niet in om grote stappen voorwaarts te zetten om ontwrichtende klimaatverandering te voorkomen. De rechter, kijkend naar de feiten, heeft er geen moeite mee om te constateren dat klimaatverandering een gevaarlijke situatie gaat opleveren en dat de overheid daarom een zorgplicht heeft en meer moet doen.
De overheid heeft zelf tien jaar lang in het kader van het Klimaatverdrag en het bijbehorende Kyoto protocol gesteld dat we de opwarming op de aarde onder de twee graden moeten houden. De Nederlandse overheid stelde ook, op basis van de wetenschap samen met alle andere landen, dat industriële landen daarvoor in 2020 tussen de 25% en de 40% minder broeikasgassen zouden moeten uitstoten. De rechter heeft dan ook bevolen om dat minimum van 25% te halen. Na de uitspraak van de rechtbank in 2015 kwamen landen in Parijs tot de conclusie dat klimaatverandering nog gevaarlijker was dan ze dachten en werd afgesproken om de opwarming ruimbeneden de 2 graden te houden en zoveel mogelijk inspanningen te doen om die tot 1.5 C te beperken. Zo bezien was de 25% die de rechtbank in 2015 oplegde en nu door de Hoge Raad in stand wordt gehouden eigenlijk nog te laag.
Op basis van de mensenrechten (zoals neergelegd in het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens) heeft de overheid een zorgplicht en schending van die zorgplicht is onrechtmatig.
Marjan Minnesma (directeur Urgenda): “We zijn heel blij met deze geweldige uitspraak. Dit helpt niet alleen hier om te versnellen, maar het geeft mensen in de hele wereld hoop. Als overheden niet voldoende doen om ontwrichtende klimaatverandering te voorkomen, dan kan de rechter helpen om burgers te beschermen”.
Urgenda is zeer verheugd met deze uitkomst en biedt met 750 organisaties een 50puntenplan aan om te helpen extra te reduceren. Het was veel makkelijker geweest als de overheid meteen was begonnen na de uitspraak van de Rechtbank in juni 2015 (die was bij voorraad uitvoerbaar, dus de datum van 2020 zou niet opschuiven), maar het kan nog steeds.
De 50 maatregelen uitvoeren plus een extra kolencentrale sluiten, brengt de overheid een heel eind. Twee kolencentrales en 30 maatregelen kan ook. Tien van de 50 maatregelen helpen zowel om CO2-uitstoot te verminderen als om stikstof uitstoot te verminderen. Twee voor de prijs van 1, dus dat is welllicht ook aantrekkelijk. Kortom, Urgenda staat ook graag klaar om te helpen. Niets doen is geen optie!
Bijna iedereen voelt de crisis, ook wij bij Duurzaamnieuws. Een groot deel van onze inkomsten is weggevallen en we vallen buiten de steunmaatregelen. Toch gaan we door, want als dit voorbij is wordt een duurzame opbouw harder nodig dan ooit. Kun jij ons meehelpen om er doorheen te komen? Word dan lid, of help ons met een donatie. Dat kan hier.
Alvast bedankt - en blijf gezond!
Team Duurzaamnieuws
The COVID-19 pandemic will be yet another powerful catalyst to increase the financialisation and the power of Big Tech companies. Research on the business models of Alphabet (Google), Apple, Amazon, Facebook, Microsoft, Alibaba and Tencent shows how the 2008 financial crisis already accelerated the trend towards market consolidation. The present crisis is likely to do […]
