Door de wereldwijde transitie naar duurzame energie zal de stroomprijs binnen enkele jaren tot bijna nul cent per kilowattuur dalen. Consumenten betalen enkel nog voor transport en opslag in accu’s en batterijen en zullen voor stroom een abonnement afsluiten, net zoals in de mobiele telefoniemarkt. Vanwege schommelingen in vraag en aanbod, en dus in prijs, zullen tarieven per kwartier afgerekend worden.
Dat voorspellen netbeheerders en deskundigen uit de Nederlandse energiebranche. Zij zullen hun visie op de energierekening van 2020 toelichten tijdens de achtste editie van ‘The Solar Future NL- Prepare for change’ conferentie op 26 mei in de Jaarbeurs in Utrecht.
Hoewel dalende stroomprijzen investeringen in zonne- en windenergie moeilijker maken en concurrentie met goedkopere kolencentrales lastig is zonder adequate CO2-heffing, verwachten deskundigen dat de transitie naar duurzame energie doorzet. Vooral onder publieke en politieke druk en door steeds strengere klimaatafspraken. ,,Ondanks de lage stroomprijzen in de laatste jaren zijn er nog nooit zoveel zon- en windparken bijgekomen,” zegt woordvoerder Martijn Boelhouwer van Netbeheer Nederland. ,,Het duurt hooguit een paar maanden langer om je investering terug te verdienen. De vraag is dan ook niet of we gaan verduurzamen, maar wanneer.”
Volgens eigenaar Rob van Leeuwen van Jules Energy - dat aanbieders helpt om hun groene stroom te verhandelen op de dag- en onbalansmarkt - zal de variabele kostprijs van duurzame energie binnen afzienbare tijd naar 0 cent per kilwattuur gaan, al hangt het tempo van overheidsmaatregelen en subsidies af. ,,Je gaat straks alleen nog maar betalen voor transport en opslag. Daarvoor sluit je net als bij je telefoon een abonnement af of je koopt een prepaid stroomkaart bij de Albert Heijn,” voorspelt hij. Voorwaarde is volgens hem wel dat duurzame stroomaanbieders investeren in batterijen, anders is die vanwege de onvoorspelbare levering moeilijk verhandelbaar.
Ook Paul Nillesen, partner bij PwC en verantwoordelijk voor de duurzame energietak, denkt dat stroom vanwege de overvloed aan goedkope, duurzaam opgewekte energie gratis zal worden. ,,Energie is straks overal beschikbaar en wordt een commodity. Zonnepanelen zijn zo goedkoop en zo efficiënt dat zonnecentrales op sommige plekken in de wereld al kunnen concurreren met kolencentrales,” vertelt hij. De rekening voor consumenten gaat echter niet naar nul. Zij moeten zich verzekeren voor de levering van energie. ,,Je betaalt een soort premie voor opslag en transport. Daarom zal energie een soort verzekeringsproduct worden,” verwacht hij.
Volgens commercieel manager Jurjen Algra van duurzaam energiebedrijf Greenchoice loopt Nederland nu nog achter in het aanbod aan zonne-energie. De druk om over te schakelen van kolen, gas en kernenergie naar duurzame energie zal door de publieke opinie echter steeds verder toenemen. ,,De consument wil inzicht hebben in waar zijn energie vandaan komt en daarom gaat de stroomrekening in 2020 er heel anders uitzien,” zegt hij.
Energie zal vooral lokaal opgewekt worden, is het niet met zonnepanelen op het eigen dak, dan wel bij de buurman, regionale zonneweides of grote windmolenparken. Algra: ,,De consument sprokkelt zo zelf de 3500 kilowattuur per jaar bijeen die per jaar gemiddeld hij nodig heeft. Dat staat allemaal zichtbaar op de rekening.”
Volgens Boelhouwer staat er op de toekomstige energierekening ook een soort CO2-belasting, gekoppeld aan emissies. Omdat de prijs van duurzame energie schommelt, zal er in de toekomst per kwartier afgerekend worden. De invoering van slimme meters en smart grids maakt dat mogelijk. Momenteel doen 300 gezinnen uit Amersfoort mee aan een proef hiermee. Boelhouwer: ,,Het voordeel hiervan is dat mensen als het ware verleid worden hun gedrag aan te passen. Dus als er bijvoorbeeld veel zonne-energie uit Duitsland is en de prijs bijna nul, dan gaan ze de elektrische auto opladen en de airco aanzetten. Als stroom duur is zetten ze de wasmachine pas over twee uur aan. Dan gebruiken mensen duurzame energie op het moment dat het er is.”