• Service
  • Over ons
  • Leden
  • Vacatures
  • Contact
Duurzaamnieuws
  • Home
  • Nieuws
  • Kort nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Klimaat
  • Economie
  • Vakantie
  • Corona
  • Kantelpunten
  • Zoek
  • Menu Menu

Halveren van de Nederlandse voetafdruk moet veel eerder dan 2050

8 augustus 2021|doorGastauteur|inindicatoren, klimaatverandering

Nederlandse voetafdruk

Namens vijf ministeries vroeg minister Schouten in 2020 aan het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) een ‘reflectie’ te maken over een halvering van de Nederlandse consumptie-voetafdruk. De aanleiding was dat het VN-panel voor biodiversiteit (IPBES) dringend oproept tot het veranderen van de huidige manier van consumeren en produceren, om zo vooral het wereldwijde ernstige verlies aan biodiversiteit tegen te gaan.

Eerlijk Aarde-aandeel

Het Kabinet heeft als reactie op de dringende IPBES-oproep het streefdoel geformuleerd om de mondiale Ecologische Voetafdruk van de Nederlandse consumptie te halveren in 2050.

Zowel het Platform Duurzame en Solidaire Economie (PDSE) als de Werkgroep Voetafdruk Nederland (WVN) vinden 2050 veel te laat. Omdat het, naast de urgente problemen van de biodiversiteit en het klimaat, ook over mondiale rechtvaardigheid gaat, zou de halvering al voor 2030 bereikt moeten zijn. Halvering is namelijk nog lang niet voldoende; de Nederlandse mondiale Voetafdruk moet ongeveer 70% kleiner worden om van een Eerlijk Aarde-aandeel te kunnen spreken.

Veel breder

De gevraagd ‘reflectie’ van het PBL is dit voorjaar verschenen in de vorm van een Notitie met als titel ‘Halveren van de Nederlandse Voetafdruk’. Op de ambitie reflecterend, concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving dat er een integrale benadering nodig is vanuit de transities voor voedsel, energie en grondstoffen. Maar het is in feite nog veel breder, veel breder dan alleen ‘consumptie’; het betreft bijvoorbeeld ook onze grote ‘basis-voetafdruk’ voor alle infrastructuur, het leger, het hele onderwijs, en ook het bestuur op alle niveaus, met hun gebouwen en activiteiten. Bovendien valt de biodiversiteitsschade van de productie voor alles wat wij importeren ook onder onze verantwoordelijkheid, zoals bijv. de bloemen die we invliegen uit Afrikaanse landen en de soja die we uit Brazilië importeren voor onze gigantische veestapel. De producten die we exporteren komen bij de voetafdruk van de kopers.

meewind 23 02

Ware oorzaken

De PBL-notitie is de tweede publicatie van het PBL over de voetafdruk. Op de eerste nota in 2012 werd vanuit de WVN vrij veel kritiek geleverd. Nu wordt het model wel wat beter beschreven, maar bijvoorbeeld de ernstige mondiale gevolgen van de overshoot voor de biodiversiteit worden niet onderkend, en ook de relatie met de mensenrechten wordt niet gelegd. Er zijn wel enkele nieuwe voetafdrukken in beeld gebracht, zoals de water- en materialen-voetafdruk. Zeer opmerkelijk is dat de ware oorzaken van de biodiversiteitsverliezen niet goed worden geanalyseerd. Met name de algehele vervuiling door (micro)plastics, stikstof, de plastic soep en het gebruik van de vele gifstoffen, zoals in de landbouw, worden zelfs niet genoemd.

Mondiale hectares

Wereldwijd wordt het model van de Ecologische Voetafdruk nu gebruikt, bijv. door landen, steden, de Europese Unie en door ook het IPBES. Het is opmerkelijk dat uitgerekend het PBL het belang van het model relativeert, maar bijvoorbeeld de materialen-voetafdruk wel wordt omarmd, terwijl dat model veel minder goed is uitgewerkt. Daar zouden enkele redenen voor kunnen zijn. Een is dat bij de Ecologische Voetafdruk met ‘mondiale hectares’ wordt gerekend, met gewogen gemiddelden van de opbrengsten van diverse gronden. Omdat wij relatief zeer productieve gronden hebben, tellen die voor meer ‘mondiale hectares’, ongeveer een factor 3 meer! Dus het lijkt slim met ‘echte hectares’ te rekenen, zodat het minder opvalt hoeveel ‘grond-capaciteit’ wij in het totaal van de Aarde gebruiken. Een tweede reden kan de publicatie zijn van het advies van de VROM-Raad over het model van de Ecologische Voetafdruk in 1999. Bij de discussie destijds over het concept werden, mede door ondergetekende, gemotiveerd enkele cruciale veranderingen voorgesteld. Daar werd echter niets mee gedaan! Zo kwamen er in het document duidelijk vooringenomen interpretaties en standpunten terecht, die treurig genoeg nu nog  kunnen doorwerken.

De hele keten

Vanuit het Global Footprint Network (GFN) is er ook kritiek geuit op de notitie. Het betreft enkele punten die hierboven reeds zijn genoemd, maar ook de conclusie destijds in het VROM-Raad-advies dat de ecologische voetafdruk een bruikbaar concept is voor bewustwording maar minder geschikt voor gebruik in beleid. Die conclusie wordt in de PBL-notitie zelfs nog in een vette kop herhaald. Dit terwijl het model intussen wereldwijd wordt toegepast voor beleid, door overheden, bedrijven en instellingen. Bijvoorbeeld de berekening met de voetafdruk van de hele keten van producten en diensten tot ver over de grenzen heen, wordt nu algemeen toegepast in het Europese klimaatbeleid. Er is gelukkig ook een mailwisseling tussen het PBL en het GFN op gang gekomen, die hopelijk spoedig aan effectief beleid zal bijdragen. Want daar gaat het uiteindelijk om!

Jan Juffermans, actief voor het Platform DSE en de Werkgroep Voetafdruk Nederland

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op de site www.platformDSE.org  van het Platform Duurzame en Solidaire Economie.

De notitie ‘Halveren van de Nederlandse Voetafdruk’ van het PBL is hier te vinden.

Lees ook: PBL licht voerafdrukken door

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
  • Delen op Facebook
  • Delen op LinkedIn
  • Delen via e-mail
Goed dat je Duurzaamnieuws leest. Hier vind je breed inzicht in actuele ontwikkelingen rond duurzaamheid, klimaat en veiligheid. Dat bieden we onafhankelijk, zonder subsidies, overheidssteun of rijke aandeelhouders, maar vooral met hulp van bijdragen van onze lezers. We willen zo lang mogelijk onze informatie gratis aanbieden en voor iedereen toegankelijk houden, omdat het zo belangrijk is dat iedereen meedoet aan de omslag naar duurzaamheid en daar goed en eerlijk over geïnformeerd is.

Dit is een belangrijke tijd, waarin we de richting van de toekomst bepalen. Krijgen we klimaatverandering en de pandemie onder controle? Kunnen we onze veiligheid in stand houden? Nemen we de juiste maatregelen, ook voor een eerlijker samenleving? Als je kunt, is dit een mooi moment om ons te helpen. Steun ons als lid of donateur. Dank je wel.

Hier kun je lid worden.
En hier kun je doneren.



Wil je ons liever eerst een tijdje volgen? Meld je dan hier aan voor de gratis nieuwsbrief.

Alvast bedankt - en blijf veilig en gezond!
Team Duurzaamnieuws

Nieuws

  • misleidende reclame shell TNO: beperk reclame voor klimaatbelastende producten22 maart 2023 - 14:58
  • echte ongemakkelijke waarheid ipcc Syntheserapport IPCC: laatste kans om klimaat te redden20 maart 2023 - 17:12
  • Elektrische bus van VDL Recht op bereikbaarheid voor elke Nederlander, vindt kabinet19 maart 2023 - 13:51
  • Duurzaam de week door DDWD Duurzaam De Week Door – 1118 maart 2023 - 12:43
  • vogelziekte plasticose Zeevogels ziek van plastic: plasticose12 maart 2023 - 10:45

Inzicht

  • toekomst van ons voedselRegeneratieve landbouw moet concreter en beter meetbaar22 maart 2023 - 15:06
  • agro industrieZorgen groene subsidies voor meer protectionisme?19 maart 2023 - 14:19
  • plastic afval Wat kan ik daar nu aan doen?11 maart 2023 - 10:16

Opinie

  • nieuwe duurzaamheid houdt ons overeind We hebben een nieuwe duurzaamheid nodig4 januari 2023 - 17:01
  • ontmenselijking 2022 het jaar van ontmenselijking11 december 2022 - 11:00
  • Een sprong in de tijd9 november 2022 - 09:16
speedcomfort radiatorventilator

Duurzaamnieuws wordt mede mogelijk gemaakt door:

elektrischeautolease.nl - elektrische auto leasen

energie aanbiedingen
energie vergelijken

Service

  • Gratis nieuwsbrief
  • Lid worden
  • Doneren
  • Privacy policy
  • Blog
  • Mastodon

Rubrieken

  • Nieuws
  • Inzicht
  • Opinie
  • Info

Onderwerpen

  • Energie
  • Economie
  • Klimaat
  • Voeding
  • Hormoonverstoorders
  • Kantelpunten
  • Corona

Creative Commons-Licentie

CC uitsluitend van toepassing op tekst redactie. Overige content alle rechten voorbehouden aan auteurs / producenten.

Duurzaamnieuws, nieuws over duurzaamheid

is een uitgave van stichting iNSnet.

duurzaam nieuws en duurzame informatie op mastodon
duurzaam nieuws en duurzame informatie op facebook
duurzaam nieuws en duurzame informatie op twitter
duurzaam nieuws en duurzame informatie op rss
Nieuw IPCC klimaatrapport: vijf punten om op te letten + één extra IPCC klimaatverandering klimaat overstroming ipcc Er leven tien keer meer mensen in overstromingsgebieden dan gedacht
Scroll naar bovenzijde

AVG Toestemmingen

Bij duurzaamnieuws.nl nemen wij uw recht op privacy serieus. Wij plaatsen enkele cookies die nodig zijn om onze website optimaal te laten functioneren. Onderstaand ziet u welke verplichte en optionele toestemmingen u ons verleent om uw persoongegevens te verwerken op deze website. Als u deze toestemmingen wilt intrekken klikt u op 'Vergeet mij' onderaan deze pagina.

Privacy verklaring | Sluiten
Instellingen