Nieuwe leiders hebben de toekomst. Dit kun je lezen in het ‘Handvest Nieuw Leiderschap’(Young Bilderberg Conference, 2010). Enkele hoofdpunten uit het Handvest zijn: de balans tussen shareholders en stakeholders. Waardecreatie en langetermijn perspectief. Beheersing in het verwerven van inkomen. En keus voor dienend leiderschap / servant leadership.
Een van de elementen van dienend leiderschap / servant leadership is rentmeesterschap. En daarmee hebben we de aansluiting met duurzaamheid. Volgens Brundtland (1987) is duurzaamheid het rekening houden met de aarde en de beschikbare grondstoffen om te voorzien in de behoeften van de huidige mensen, op een dusdanige manier dat ook toekomstige generaties in hun eigen behoeften kunnen voorzien. Op deze manier omgaan met people, planet en profit kan men onder rentmeesterschap verstaan. Zonder zulk nieuw leiderschap kun je geen zinvolle en effectieve rol spelen als het gaat over (zakendoen in) de nieuwe economie en nieuwe business modellen.
Verplichte kost
Daarom is het goed dat er mensen als Marga Hoek, Jan Jonker en Jan Rotmans zijn. Kantelaars, frisdenkers, die een substantiële bijdrage leveren aan het denken over en bezig zijn met nieuwe business modellen en (zaken doen in) de nieuwe economie. Ik heb grote waardering en bewondering voor deze drie mensen en hun werk. Ondergetekende was aanwezig bij de presentatie van het boek ‘Duurzaam Denken Doen’ van Jan Jonker op 20 mei 2011, mocht de recensie schrijven over het managementboek van het jaar ‘Zakendoen in de nieuwe Economie’van Marga Hoek en recenseerde ook de twee laatste boeken van Jan Rotmans.
De boeken ‘Zakendoen in de nieuwe economie’ van Marga Hoek, ‘Nieuwe Business Modellen; Samen Werken aan Waardecreatie’ van Jan Jonker en ‘Nederland kantelt’ van Jan Rotmans zijn stuk voor stuk verplichte kost. Vooral voor mensen die beroepshalve bezig zijn of te maken hebben met Research & Development, Innovatie, Verandermanagement, Transitie, Duurzaamheid, Natuur & Milieu en MVO. De lezers worden door de boeken aan het denken (en aan het handelen) gezet, krijgen inzicht en worden geïnspireerd. Zaken doen in de nieuwe economie en bezig zijn met nieuwe business modellen is bovendien gewoon leuk!
Ik geloof in deze drie trendsetters en ben dan ook verbaasd dat ik managers, bestuurders en toezichthouders, maar ook consultants tegenkom die nog nooit van deze (‘heilige’) drie-eenheid hebben gehoord. Dat gaat ze ongetwijfeld opbreken. Om in deze sfeer te blijven: een predikant die de Bijbel niet kent, heeft ook heel wat uit te leggen.
Duurzame koersen
Over uitleggen gesproken. Als je (eind)verantwoordelijk bent voor een bedrijf dat of organisatie die blijft vast blijft houden aan oude business modellen, dan is de kans groot dat je die keus op enig moment moet verantwoorden bij de rechter of de Ondernemingskamer of dat het bedrijf wordt afgestraft door de consument of investeerders omdat het geen duurzame bedrijfsvoering hanteert.
In dit verband is het interessant om de beurskoersen van Shell en Unilever met elkaar te vergelijken. De beurswaarde van het duurzame bedrijf Unilever is begin september 2016 hoger dan die van Shell. Als je verder in aanmerking neemt dat een aantal prominente investeerders in de US meer dan 1.600.000.000.00 (ja, het staat er echt zestienhonderd miljard) US$ aan investeringen heeft teruggetrokken uit fossiele bedrijven, dan is dat ook een teken aan de wand.
Duurzaamheid duur? Nee, het tegendeel is waar: niet duurzaam komt je duur te staan. Als je geen investeerders en klanten meer hebt en geen medewerk(st)ers kunt krijgen of houden, heb je een groot probleem en sta je met lege handen.
Mijn advies is dan ook: Investeer tijd en geld in nieuwe business modellen. Dat is goed voor je medewerk(st)ers, klanten, leveranciers, de aarde en – last but not least - voor je eigen toekomst. Als het gaat om investeren in tijd, dan zou ik beginnen met het lezen van de hierboven genoemde boeken. Ik zie ze namelijk als een soort Bijbel.
Niets doen is onmogelijk. Jan Rotmans heeft gelijk met de volgende uitspraak: ‘We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk!’
Koos Groenewoud is oprichter van "Van management naar (nieuw) leiderschap", Interim)manager, adviseur, columnist en spreker. (Dienstverlening, Gastvrijheid, Veranderen en Nieuwe Business Modellen).