Shell is gedagvaard wegens klimaatschade. Milieudefensie, zes mede-eisende organisaties en 17.379 Nederlanders eisen dat Shell handelt in lijn met de klimaatdoelen uit het Parijsakkoord. Het is voor het eerst dat van een bedrijf geëist wordt dat het zich houdt aan de klimaatdoelen. De dagvaarding werd vanmiddag aan Shell overhandigd door de organisaties en ongeveer 400 mede-eisers.
Vorig jaar kondigde Milieudefensie de klimaatzaak aan met het aansprakelijk stellen van Shell. Afgelopen februari sloten ActionAid, Both ENDS, Fossielvrij NL, Greenpeace, JMA en de Waddenvereniging zich aan als mede-eisers. Shell heeft zijn aansprakelijkheid voor klimaatschade niet geaccepteerd en daarom starten Milieudefensie en de mede-eisers vandaag het juridische proces met het dagvaarden van Shell.
‘Begin van unieke rechtszaak´
Donald Pols, directeur Milieudefensie: ¨Heel veel mensen doen hun best om de samenleving te verduurzamen. We kunnen het niet laten gebeuren dat Shell dat tegenwerkt. Dit is een unieke zaak, omdat we de mogelijkheid hebben om er via de rechter voor te zorgen dat Shell gaat meewerken om klimaatverandering te stoppen.¨
Shell blokkeert duurzame toekomst
In de dagvaarding staat hoe Shell een duurzame toekomst in de weg staat. Onder andere via lobby tegen effectief klimaatbeleid, miljarden aan investeringen die de samenleving nog vele decennia aan olie en gas ketenen en door de wereld te doen geloven dat we nog tot ver in de 21e eeuw olie en gas kunnen gebruiken. Terwijl de productie en het gebruik van olie en gas juist snel moet worden afgebouwd om de klimaatdoelen te halen.
´Rechtszaak niet meer dan logisch´
Roger Cox, advocaat van Milieudefensie: ¨Deze klimaatzaak is niet meer dan logisch. Het kan toch niet zo zijn dat we over 30 jaar met een klimaatcatastrofe zitten en ons dan pas afvragen waarom niemand ooit de rechter gevraagd heeft een klimaatvervuiler als Shell te veranderen.”
Milieudefensie eist dat Shell zijn CO2-uitstoot terugbrengt naar netto nul in 2050, met als tussenstap 45% minder uitstoot in 2030, ten opzichte van 2010. Deze eis is in lijn met de scenario´s uit het nieuwste IPCC-rapport om onder de 1,5 graad opwarming te blijven. Dit rapport onderstreept het belang van het beperken van de opwarming tot 1,5 graad.
Bewijzen: gebrekkige klimaatambitie en mensenrechtenschending
In het 235 pagina´s tellende document levert Milieudefensie diverse bewijzen. Zo wordt duidelijk dat de huidige klimaatambities van Shell geen enkele garantie geven op het terugdringen van uitstoot, en niet passen binnen de doelstelling om onder de 1,5 graad opwarming te blijven. De eisers beargumenteren dat Shell zijn zorgplicht schendt en mensenrechten bedreigt door willens en wetens klimaatschade te veroorzaken.
Ook staat in de dagvaarding dat Shell mensenrechten schendt met zijn activiteiten. Het gaat om artikelen 2 en 8 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens: het recht op leven en het recht op een ongestoord gezinsleven. In de klimaatzaak tegen de Nederlandse staat oordeelde de rechter al dat het niet halen van klimaatdoelen leidt tot deze mensenrechtenschendingen.
Steeds meer rechtszaken voor klimaatactie bedrijven
Wereldwijd lopen er intussen meerdere rechtszaken om vervuilende bedrijven verantwoordelijk te houden voor veroorzaakte schade door hun bijdrage aan klimaatverandering. Zo spande in 2016 een Peruaanse boer een rechtszaak aan tegen het Duitse kolenbedrijf RWE, hij eist een schadevergoeding. In 2017 startten verschillende Amerikaanse steden en staten klimaatzaken tegen grote oliebedrijven als Shell, BP, ExxonMobil en Chevron. In 2018 kondigde verschillende Franse organisaties en gemeenten aan een klimaatzaak te starten tegen oliebedrijf Total.